Nga Aurenc Bebja
“Paris-presse” ka botuar, të martën e 11 prillit 1961, në faqen n°16, një shkrim në lidhje me ndarjen nga jeta të mbretit Zog në spitalin francez “Foch”.
I lindur në një pallat, vdiq në një spital
Zogu i Shqipërisë ndërroi jetë para se të mbaronte romanin e jetës së tij
Mbreti Zog u shmangej fotografëve. Kjo klishe e familjes mbretërore daton që nga koha kur ata ende banonin në Aleksandri, përpara se të dëbohej nga Naseri.
“Princi Leka është sot për ne Mbreti i ri i Shqipërisë. Por le të vazhdojë t’i përkushtohet detyrave të tij birnore.” Z. Messore, ministri i Mbretit Zog I, ish-sovranit të Shqipërisë i cili vdiq dje pasdite në spitalin Foch, në Suresnes, këtë mëngjes mbron hyrjen në dëren e morgut në të cilin Mbretëresha Geraldinë dhe djali i saj, Princ Leka, 22 vjeç, një gjigant prej 2.07 m, vëzhgojnë trupin e mbretit pa kurorë, i cili vdiq në mërgim në moshën 65 vjeçare nga një sëmundje shumë e rëndë e mëlçisë. Ata duhet të vendosin sot ditën dhe vendin e varrimit. Sepse, për ironi të fundit të një fati të jashtëzakonshëm, ne ende nuk e dimë se ku do të prehet ky njeri, i cili gjatë gjithë jetës së tij nuk arriti kurrë të vendosej diku. Një oficer trim, kryeministër i urryer, monark absolut pastaj i shkurorëzuar, biznesmen i shkëlqyer dhe i përndjekur, Zogu i Shqipërisë shfaqet si një personazh i një romani të humbur në zhvillimet tepër reale të historisë bashkëkohore.
Kolonel austriak në 1914
Lindur në 1895, në një fshat të vogël në Ballkan, ai bëri një jetë me plot ngjarje teatrale, e cila e çoi atë nga një pallat i Tiranës në një spital në periferi të Parisit, duke kaluar nëpër kancelaritë e Evropës, oborri i Mbretit Faruk dhe pallatet (vilat) e Côte d’Azur. I gjatë, bjond, me sy shumë blu, i cili luante tenis dhe poker me kaq zell, ky njeri me aktivitete të panumërta kishte shumë sharm dhe një elegancë imponuese. Kur lindi, ai quhej Ahmet Bej Zogu. Një ish-student i Akademisë Ushtarake të Kostandinopojës, ai ishte një kolonel austriak gjatë Luftës së Parë Botërore. Pas luftimeve, ai u kthye në vendin e tij dhe hyri në politikë. Aftësitë e tij e bënë atë të zgjidhej kryeministër në 1923 dhe më pas ai vendosi ta çlironte Shqipërinë nga sundimi turk për ta bërë atë një shtet modern. U përpoqën ta vrisnin; Ai kërkoi përkohësisht sigurinë në Jugosllavi dhe u kthye vitin tjetër për të luftuar ata që e kishin dëbuar. Ai më pas u martua me Geraldina Apponyi-n, një konteshë e re dhe e bukur hungareze, me të cilën kishte rënë në dashuri vetëm duke parë një foto dhe që ishte njëzet vjet më e re se ai.
I dëbuar nga Naseri
Për shkak të feve të tyre të ndryshme, ishte vetëm një ceremoni civile, por shkëlqimi i së cilës ishte verbues. Ishte viti 1938 dhe vitin tjetër, ditën pas lindjes së djalit të saj, trupat fashiste italiane pushtuan mbretërinë e tij. E gjithë familja e Zogut iku në Greqi, pastaj në Francë. Por për t’i shpëtuar ardhjes së gjermanëve, ai shkoi në Angli, ku jetoi deri në vitin 1941, para se të arrinte në Egjipt. Në vitin 1955, ai erdhi të vendoset në Kanë, i dëbuar nga Naseri. Sovranët e rënë jetonin në një vilë të madhe, “Les Pierres grises”, jo shumë larg nga ajo e Pablo Picasso-s. Jeta e tyre ishte e ngjashme me atë të borgjezisë së vogël. Asnjëherë nuk i shihnim në mbrëmjet gala. Mbretëresha bënte pazarin, princi ishte student në Sandhurst, versioni anglez i Saint-Cyr, dhe kthehej vetëm për pushime. Mbreti shkruante “Kujtimet” e tij. “Jeta ime, thoshte ai, është një roman aventuresk. Dua ta shkruaj para se të vdes.” Por vetëm dy nga katër vëllimet janë përfunduar.
