Misioni diplomatik i presidentit francez duket se ka dhënë rezultat: Rusia ka tërhequr një pjesë të kontingjentit të saj dhe rruga e kompromisit nuk është aspak e thjeshtë
Nga: Fulvio Scaglione
Çfarë temperamenti këta politikanë?! Emmanuel Macron fluturoi në Moskë, pati shtatë orë bisedime me Vladimir Putin, një konferencë shtypi, darkë (mish dreri dhe tortë me dardhë) në Kremlin, një gjumë të shkurtër dhe më pas në Kiev, për një bisedë tjetër të gjatë me presidentin ukrainas Zelensky. Dreka (menyja e panjohur, në këtë rast) dhe më pas niset për në Berlin për një takim me kancelarin gjerman Scholz dhe presidentin polak Duda, e më në fund kthim në Paris. Në dy muajt e shumtë në të cilët jemi tmerruar nga perspektiva e një lufte tjetër botërore, asnjë nga liderët që kanë rëndësi dhe që shkëmbejnë fyerje dhe kërcënime çdo ditë, nuk ka tentuar ndonjëherë një turne të tillë. Tani mbetet vetëm të vihen në dyshim rezultatet dhe zhvillimet e mundshme. Sigurisht, askush nuk mund të priste që Putin dhe Zelensky të shkëmbenin papritur puthje dhe përqafime. Por një gjë e rëndësishme, Macron, i cili nuk është një tip që largohet nxituar, e tha atë. Duke u larguar nga Kievi, ai u njoftoi gazetarëve: “Kuptova që nuk do të ketë përshkallëzim“. Që, në terma laikë, do të thotë që nuk ka luftë. Ne, këtu në Fanpage.it, e kishim thënë tashmë një muaj e gjysmë më parë, por dëgjimi i tij nga lideri francez padyshim ka një efekt tjetër dhe më ngushëllues. Mund të jetë një rastësi, por një ditë pas udhëtimit të Macron, Dmitry Peskov, zëdhënës i Kremlinit, nxitoi të thotë se trupat ruse tani janë grumbulluar në Bjellorusi në zonën e Brest-it, domethënë 200 kilometra nga kryeqyteti polak Varshavë dhe 500 nga qendra e madhe ukrainase nga L’viv (Lviv), do të kthehet në shtëpi në fund të stërvitjeve të përbashkëta me forcat e armatosura bjelloruse. Shumë në Perëndim, nga ana tjetër, kishin frikë se ishin të destinuar të qëndronin atje përgjithmonë, një hipotezë (po, pas kaq marrëzish) që do të tundte damarët në kyçet e dorës, sepse një hap larg NATO-s, Rusia ka transferuar edhe bombarduesit strategjikë dhe sistemin raketor S-400. Deklaratat e Peskov, pra, janë një shenjë e dukshme e vullnetit të mirë pas misionit diplomatik të Macron.
Marrëveshjet e Minskut
Presidenti francez, megjithatë, tha edhe diçka tjetër. Dhe kjo është se “Marrëveshjet e Minskut janë garancia më e mirë për integritetin territorial të Ukrainës”. Duke qenë se të enjten, pikërisht në Berlin, u takuan këshilltarët politikë të vendeve (Rusia, Ukraina, Franca dhe Gjermania) që kanë nënshkruar këto Marrëveshje në vitin 2015, fjalët e Macron duket se tregojnë një rrugë të saktë që duhet ndjekur. Menjëherë pas “pushtimit rus”, muajt e fundit shprehja “Marrëveshjet e Minskut” ka qenë më të theksuara. Edhe në orët e fundit. Nga Putini për të akuzuar Ukrainën se i ka nënshkruar ato, por se nuk dëshiron t’i respektojë ato. Nga Oleksy Danilov, sekretar i Këshillit të Sigurimit të Ukrainës, për të akuzuar Rusinë se “i ka imponuar me kërcënimin e armëve” dhe për të thënë se zbatimi i tyre “do të thoshte fundi i vendit”. Si gjithmonë, ka diçka të vërtetë dhe të rreme në njërën ashtu dhe në thënien tjetër. Dhe për ta kuptuar këtë, duhet t’i hedhim një sy Marrëveshjeve të famshme, të cilat u hartuan në shtator 2014 dhe u nënshkruan në shkurt 2015 në kryeqytetin Bjellorusi, me garantues Francën dhe Gjermaninë. Le të fillojmë me “kërcënimin me armë”: në fakt, në ato muaj, me Rusinë në ofensivë (Krimeja sapo ishte rimëkëmbur), institucionet u shpërndanë pas ndryshimit të dhunshëm të qeverisë në Kiev dhe një ushtri në krizë, Ukrainë ai sigurisht nuk ishte në pozicionin e forcës. Prandaj është e kuptueshme pse Marrëveshjet e 2015-ës, në fund, i kërkuan asaj përpjekjen më të madhe: amnisti për të gjithë kryengritësit pro-rusë të Donbasit, reformë e Kushtetutës për t’i dhënë autonomi të gjerë rajonit, zgjedhje të parakohshme, në një mënyrë të tillë që ranë dakord me eksponentët e republikave të vetëshpallura të Donetskut dhe Luganskut, për të zgjedhur deputetë vendas. Dy republikave dhe Rusisë (e cila mohon të jetë e pranishme ushtarakisht në rajon) iu kërkua “vetëm” të ndërpresin armiqësitë, të tërheqin të gjitha armët e rënda dhe të vendosin kufirin e vjetër midis Ukrainës dhe Rusisë nën kontrollin e autoriteteve ukrainase.
Një kompromis i mundshëm
Gjatë gjithë këtyre viteve, Rusia dhe Ukraina kanë bërë pikërisht të kundërtën. Rusia vazhdoi të mbështeste Donetsk dhe Lugansk, u dha pasaporta ruse banorëve të tyre (duke e kthyer kështu çdo veprim armiqësor kundër Donbasit në një sulm ndaj qytetarëve rusë) dhe nënshkroi një marrëveshje të tregtisë së lirë me dy republikat, paradhoma e njohjes zyrtare në një mocion në Parlament nga Partia Komuniste e Rusisë. Ukraina, nga ana e saj, ka bërë të njëjtën gjë: falë presionit rus, ajo ka qetësuar gjendjen shpirtërore ekstreme të nacionalizmit, me këmbëngulje armiqësore ndaj çdo kompromisi, aq sa tani asnjë politikan, ndoshta as presidenti Zelensky, nuk mund të përballojë të dalë kundër kësaj rryme. Kështu thotë Danilovi i vërtetë, sekretari i Këshillit të Sigurimit: nëse dikush, sot do të mendonte të zbatonte Marrëveshjet e Minskut siç ishin konceptuar në vitin 2015, Ukraina do të shpërthente. Megjithatë Macron ka të drejtë. Nga atje duhet të fillojmë përsëri, në njëfarë mënyre. Duhet gjetur absolutisht një kompromis. Rusia nuk mund të mendojë të hyjë në konflikt me Evropën dhe SHBA-në pafundësisht. Dhe Rusia dhe Ukraina, me ato 1600 kilometra kufi të përbashkët, janë shumë të ndërlidhura për të bërë luftë. Ukraina, pa Donbasin dhe pa një kufi të hapur me Rusinë, edhe me gjithë mbështetjen perëndimore, do të mbetej një vend i çalë me pak të ardhme. Këtë e tregojnë 6 milionë emigrantët ekonomikë që janë larguar nga vendi. Dhe këtë e dëshmon një fakt që pakkush i ka kushtuar vëmendjen e duhur: në vitin 2021, me gjithçka që ka ndodhur dhe po ndodh, tregtia midis Rusisë dhe Ukrainës u rrit me 23%. Me pak fjalë, gjeografia dhe historia nuk gënjejnë, dhe politikanët, herët a vonë, do të duhet ta kenë parasysh.
Burimi: fanpage.it/ Përgatiti për botim: L.Veizi
