Figura e Elvira Sachipzadovna Nabiullina: Ajo është në rrethin e ngushtë të njerëzve që vlerësohen dhe dëgjohen në Kremlin, por kundërshtojnë vendimin për të pushtuar Ukrainën.
Ka zëra në Moskë që thonë se ajo ka dashur të jepi dorëheqjen dhe se Vladimir Putin nuk e ka lejuar një gjë të tillë. Dhe mund ta kuptoni mirë. Sepse në këto ditë që flasim vetëm për gjeneralë dhe raketa, duhet t’i kushtojmë shumë më tepër vëmendje lëvizjeve të një zonje të vogël me syze të mëdha, pothuajse gjithmonë e veshur me të zeza, e lindur në Ufa (në Bashkiria) 58 vjet më parë në familjen e origjina tatare. Ajo është vajza e një shofer kamioni dhe një punëtoreje, dhe quhet Elvira Sakipzadovna Nabiullina, me profesion guvernatorja e Bankës Qendrore të Rusisë.
Gruaja e dytë në postin e guvernatores, në historinë e Rusisë, dhe e vetmja në vendet e G8 kur u emërua në vitin 2013.
U diplomua për Ekonomi në Moskë në moshën 23-vjeçare. Në moshën 34-vjeçare ajo ishte zëvendësministre për Zhvillimin Ekonomik dhe Tregtinë. Qëndroi një vit, pastaj shkoi të punonte në sektorin bankar. U rikthye në të njëjtat zyra si ministër në vitin 2007, post që e mbajti për pesë vjet. Në vitin 2012 Putin e donte atë pranë tij në Kremlin si këshilltaren e parë për çështjet ekonomike dhe vitin e ardhshëm e dërgoi në Bankën Qendrore.
La Nabiullina u martua me një ekonomist të famshëm, Jaroslav Kuzminov, i cili ishte profesor i saj në universitet dhe ka një djalë, Vasily, i cili ëhstë një ekonomist. Me pak fjalë, asaj i pëlqen ekonomia. Por ajo nuk është prototipi i bankieres fanatike të numrave gri. Ajo flet anglisht dhe frëngjisht dhe është një lexuese e shkëlqyer e poezisë. Të famshme janë edhe karficat që ajo mban në çdo rast publik, të cilat janë bërë objekt studimi për analistët dhe operatorët e bursës.
Është një besim i përhapur (ajo ka qenë e kujdesshme të mos e mohojë) se bizhuhet e saj të panumërta dërgojnë sinjale në hapat e ardhshëm të Bankës Qendrore. Lloji: karficë me një skifter? Shtrydhni normat e interesit. Një lloj valë blu? Ulje e normave të interesit dhe dritë jeshile për kredinë. Dhe kështu me radhë.
Pse duhet ta mbajmë në vëmendje, tani që Ukraina është shkatërruar, Evropa është tronditur nga lufta dhe Rusia rrezikon të fundoset nën topat ekonomikë të quajtur sanksione?
Për të paktën dy arsye.
E para është se Nabiullina, e vlerësuar shumë edhe në Perëndim (ajo u zgjodh dy herë bankiere qendrore e vitit, Forbes e ka përfshirë disa herë në renditjen e njëqind grave më të fuqishme në botë), llogaritet ndër ato që, brenda nga rrethi i ngushtë i njerëzve të vlerësuar dhe dëgjuar në Kremlin, kundërshtojnë vendimin e çmendur për pushtimin e Ukrainës. Videoja është bërë e famshme në të cilën, në një takim në samitin e 28 shkurtit, Nabiullina dëgjon Putinin pa tundur kokën ose pa parë nga letrat e tij. Dy ditë më vonë, i njëjti bankier u bëri një thirrje publike nervoz rusëve, duke i paralajmëruar se kohë të vështira po vinin dhe se vetëm solidariteti do t’i ndihmonte të përballonin vështirësitë. Jo edhe një shpallje lufte.
Arsyeja e dytë është dhe më e vërtetë. Megjithatë, Elvira Nabiullina është “arkëtarja” e Putinit, në kuptimin që ajo mban duart mbi thesarin që ndoshta e bindi vetë Putinin se sfida totale ndaj Perëndimit ishte e mundur. Isghin 643 miliard dollarë në valuta të forta dhe metale të çmuara të grumbulluara, në fakt, në arkat e Bankës Qendrore të Rusisë.
Ishte vetë Nabiullina që i mblodhi ato para, në vite dhe vite të politikës monetare të synuar mirë: një rubël e ulët për të shmangur një tepricë të importeve të shtrenjta, fitime të forta nga eksportet (veçanërisht lëndët e para) të paguara në monedhë.
Tani shumë e akuzojnë atë se ka qenë një pjesë e rëndësishme në ndërtimin e asaj “kështjelle ruse” që priret drejt autarkisë në të cilën tani mbështetet Putini. Megjithatë, fakti mbetet se titulli i parë i “bankieres qendrore të vitit” iu dha në 2014 (dhe i dyti një vit më pas), në Perëndim, pikërisht për shkak të reagimit të vendosur pas ri-aneksimit rus të Krimesë, kur mbërritën sanksionet nga SHBA dhe BE dhe rubla humbi gjysmën e vlerës së saj, ndërsa çmimet e gazit dhe naftës (që vetëm përbëjnë më shumë se 50% të të ardhurave të shtetit rus) ranë poshtë. Ajo dogji 70 miliardë dollarë për të ruajtur rublën nga kolapsi i plotë, më pas e la këmbimin të luhatet, duke adoptuar një normë interesi prej 17.5%, ehe Rusia ngadalë filloi të rritet përsëri.
Askush në Rusi nuk do të donte të ishte në vendin e tij sot. Por mbi të gjitha, askush nuk mundi. Askush nuk ka përvojën e saj. Dhe kjo mund të mos mjaftojë, sepse situata aktuale është e paprecedentë dhe vendi në krizë si kurrë më parë. Për të dhënë një shembull: Nabiullina ka thënë gjithmonë se nuk do të pranonte kurrë masat shtetërore të kontrollit të kapitalit.
Por Putin sapo ka nënshkruar dekretet që detyrojnë kompanitë dhe individët të shkëmbejnë 80% të çdo fitimi në valutë të huaj në rubla, ndalojnë kontraktimin e borxheve në valutë të huaj dhe eksportimin e valutës. Masat e gjendjes së luftës, në fakt, një situatë me të cilën Nabiullina, e cila nga një ditë në tjetrën solli normën e interesit nga 5 në 20%, nuk e mendoi kurrë se do t’i duhej të përballej.
Sido që të jetë, me sanksionet që kërcënojnë dhe ekonominë tronditëse, mënyra në të cilën bankieri vendos të përdorë “paratë e gatshme” do të jetë vendimtare për Putinin dhe për të gjithë Rusinë. Ajo gjithashtu e di se në fakt në daljet e fundit publike ka veshur vetëm pulovra të zeza. Dhe pa karfica.
Burimi: fanpage.it/ Përgatiti për botim: L.Veizi
