Sot, ai mbetet tuneli më i gjatë nën det në botë, me rreth 38 km gjatësi, e është zgjedhur edhe si një nga 7 mrekullitë e botës moderne…
…Tuneli i Kanalit të Lamanshit midis Anglisë dhe Francës, u hap në 6 maj 1994. Mbretëresha Elizabeta II dhe presidenti francez Fransua Miteran, prenë zyrtarisht shiritin në 2 ceremoni, në Folkstoun dhe Kale, më 6 maj 1994, me shërbimin e linjes hekurudhore “Eurostar” nga Parisi nga Londër që nga nëntori i atij viti.
Eurotuneli është tuneli i tretë më i gjatë hekurudhor në botë. Më të gjatë janë tuneli Seikan (gjatësia 53,85 km) dhe tuneli Gotthard (gjatësia 57,1 km). Sidoqoftë, Eurotuneli mban rekorde për gjatësinë nën ujë – 39 km (për krahasim, segmenti nënujor i Seikan është 23.3 km), si dhe tuneli më i gjatë ndërkombëtar.
Mbi ndërtimin e tunelit, ishte diskutuar për më shumë se 180 vjet më parë, përpara se punëtorët britanikë dhe francezë të nisnin realisht projektin në vitin 1988. Inxhinieri francez Albert Matjë – Flavje propozoi i pari një lidhje nëntokësore midis Britanisë dhe Francës në vitin 1802. Ky concept u mbështet gjatë gjithë shekullit XIX, me inxhinierët që nisën gërmimin e disa tuneleve nën shtratin e detit, para se planet të braktiseshin në vitin 1882, kur politikanët britanikë u frikësuan se tuneli do të kompromentonte mbrojtjen e vendit.
Në vitin 1987, pas disa përpjekjeve të tjera të dështuara pas Luftës së Dytë Botërore, parlamenti britanik dhe ai francez ranë më në fund dakord për këtë projekt: ndërtimin e 2 tuneleve hekurudhore, dhe një tuneli të tretë për makinat. Për ndërtimin e tunelit me gjatësi 50.3 km, u deshën 6 vjet dhe 13.000 punëtorë të angazhuar, duke qenë tuneli më i gjatë i këtij lloji në botë. Në mënyrë të pashmangshme, kjo lloj inxhinjerie dhe fuqia e madhe punëtore, pati peshën e vet tek kostoja e projekttit, me shpenzimet që në vitin 1994 u vlerësuan në rreth 7.2 miliardë dollarë, ose 80 % më shumë se sa ishte planifikuar në fillim.
Kur u inaugurua, Tuneli i Kanalit u quajt një nga Shtatë mrekullitë e Botës Moderne, nga Shoqata Amerikane e Inxhinierëve. Përkundër kostos së ndërtimit, tuneli pati një bum të menjëhershëm udhëtarësh. Një udhëtim me tren nga Londra në Paris, emeton 90 % më pak gazra serrë, se sa një fluturim i barasvlefshëm me avion. Megjithatë, përvoja fillestare ishte shumë larg nga kënaqësitë e udhëtimit të shpejtësisë të lartë, që përjetohen nga udhëtarët e sotëm. Ndërsa ana franceze e tunelit, përdorte linja me shpejtësi të lartë nga Parisi, udhëtimi brenda dhe jashtë Londrës ishte shumë më i qetë.
Dhe ndërsa infrastruktura e stacioneve ishte e mirë, trenat duhej të udhëtonin në linjat e udhëtarëve në jug të qytetit, për shkak të garancive ligjore të dhëna nga qeveria e Mbretërisë së Bashkuar në vitin 1987, se asnjë para publike nuk do të përdorej për një lidhje hekurudhore, me linjën e tunelit të shpejtësisë së lartë. Britania duhej të përdorte linja ekzistuese, që kalonin nëpër një nga sistemet më me trafik në botë. Kjo do të thoshte se në ato vitet e para, trenat e pasagjerëve futeshin në stacionin Vaterlo në një sistem elektrik DC, edhe pse trenat Eurostar ishin të aftë të ecnin deri në 300 km/h.
Investime për zhvillimin e linjës hekurudhore pas tunelit u kryen në dy faza në vitet 2003 dhe 2007. Me përfundimin e tyre, udhëtimi nga Parisi në Londër, rezaliohej në 2 orë e 15 minuta. Ndërsa shërbimet fillestare të Eurostar, kalonin nga Tuneli i Kanalit në Paris dhe Bruksel, vitet e fundit janë shtuar edhe destinacione të reja. Në verë, kjo linjë shkon në vendet turistike në jug të Francës, ndërsa në dimër janë bërë jashtëzakonisht popullore Aplet franceze.
Në prill 2018, Eurostar çeli një linjë të re direkte me Amsterdamin, me një kohë udhëtimi prej 3 orësh e 55 minuta. Sidoqoftë, pasagjerët duhet të marrin më parë trenin në Bruksel, për t’u lidhur me shërbimin e Eurostar në Londër. Pavarësisht nga ky shqetësim, mbi 250 mijë njerëz e kanë përdorur këtë shërbim gjatë vitit të kaluar. Nga këndvështrimi i udhëtarëve, është e vështirë t’i rezistosh joshjes dhe romancës së Tunelit të Kanalit, një projekt inxhinierik që është përfytyruar mbi 200 vjet më parë, dhe që sot është mënyra më e këndshme për të udhëtuar midis Britanisë së Madhe dhe Evropës kontinentale.
Rreth 4.5 milionë turistë në Mbretërinë e Bashkuar, përdorin çdo vit Tunelin e Kanalit, ku 1.6 milionë kamionë transportojnë mallra midis Britanisë së Madhe dhe kontinentit, një volum tregtar me vlerë rreth 140 miliardë euro në vit për Britaninë dhe ekonomitë evropiane, sipas të dhënave më të fundit të BE dhe Britanisë së Madhe në vitin 2018.
Sistemi i sigurisë së Eurotunelit është testuar disa herë në emergjenca reale.
18 nëntor 1996 – Për herë të parë, një zjarr shpërtheu në tunel – një tren anijesh që transportonte kamionë mori flakë. 34 persona nga treni i djegur, kryesisht drejtues makinash, u evakuuan në tunelin e shërbimit nga shërbimi francez i shpëtimit i mbërritur. Tetë viktima janë nxjerrë nga tuneli me autoambulanca. Pjesa tjetër u evakuua nga një tren tjetër që shkonte në drejtim të kundërt. Forcat zjarrfikëse kanë shuar zjarrin për disa orë, duke luftuar presionin e ulët të ujit në sistemin e shuarjes së zjarrit, rrymën e fortë në ajrim dhe temperaturat e larta. 200 metra të tunelit u dëmtuan rëndë, 200 metra të tjerë u dëmtuan pjesërisht. Disa pjesë të tunelit u dogjën me 50 mm (trashësi unazë betoni mbulimi i tunelit është 450 mm). Vagonat dhe lokomotiva e fundit e trenit ishin krejtësisht jashtë funksionit. Të gjitha viktimat më pas u shëruan plotësisht. Nuk pati viktima.
10 tetor 2001 – Një nga trenat u ndal papritur në mes të tunelit. Në mesin e pasagjerëve u ngrit paniku, shumë prej tyre iu nënshtruan periudhave të klaustrofobisë. Njerëzit kaluan rreth pesë orë nën tokë derisa u evakuuan përmes një tuneli shërbimi.
21 gusht 2006 – Një nga kamionët e transportuar nga treni ka marrë flakë. Qarkullimi përmes tunelit u ndërpre për disa orë.
11 shtator 2008 – Një zjarr shpërtheu në seksionin francez të tunelit – në një nga makinat e mallrave në rrugën nga Britania e Madhe në Francë. Treni transportonte kamionë. Në të ndodheshin 32 persona: kryesisht shoferë që shoqëronin makinat e tyre. Të gjithë njerëzit u evakuuan. Si pasojë e zjarrit janë shtruar në spital dhe janë helmuar 14 persona. oksid karboni ose ka marrë lëndime të lehta gjatë evakuimit. Tuneli vazhdoi të digjej gjatë gjithë natës dhe madje edhe në mëngjes. Në MB, bllokime të mëdha trafiku janë krijuar në kontenë Kent pasi policia bllokoi rrugët për të parandaluar që automjetet të lëviznin pranë hyrjeve të tunelit.
Pas këtij aksidenti, trafiku në tunel u rivendos plotësisht vetëm më 23 shkurt 2009.
18 dhjetor 2009 – Për shkak të dështimit të furnizimit me energji elektrike të tunelit si pasojë e një rënie të mprehtë të temperaturës dhe reshjeve të borës në veri të Francës, pesë trena ndaluan në tunel. Dëmtimet ndodhën për faktin se trenat nuk ishin gati për funksionim në kushte dimërore, linjat e tyre përcjellëse dhe hapësira e nëndheshme nuk mbroheshin mjaftueshëm. Eurostar vuri në dukje se të gjithë trenat servisohen çdo vit, duke marrë parasysh motin e ftohtë, por masat e marra nuk ishin të mjaftueshme.
7 janar 2010 – Treni i pasagjerëve “Eurostar” me 260 pasagjerë, i cili udhëtonte nga Brukseli në Londër, ka ngecur në një tunel nën Kanalin anglez për dy orë. Në tren u dërguan brigada specialistësh, si dhe një lokomotivë ndihmëse, e cila mori me vete trenin me defekt. Përfaqësuesit e kompanisë Eurotunnel thanë se bora ishte shkaku i prishjes së trenit. Ai ka hyrë në ndarje me pajisjet elektrike të trenit dhe pasi ka hyrë në tunel është shkrirë.
27 mars 2014 – Trenat përmes tunelit u ndërprenë nga një zjarr në një ndërtesë ngjitur me hyrjen anësore britanike të tunelit. Katër trenat e Eurostar u kthyen në pikat e tyre të nisjes në Londër, Paris dhe Bruksel. Ngjarja është shkaktuar nga një goditje rrufeje. Nuk pati viktima.
