Në orën e 278 pas tërmetit në lagjen Defne të Hatajit, 45-vjeçari Hakan Jasinoğlu u shpëtua nga rrënojat e një ndërtese. Ekipet që punonin tek kompleksi i banimit që u shkatërrua totalisht, konstatuan se një person ishte gjallë dhe nxituan ta nxjerrin që andej.
Ndërkaq një grua e moshuar u gjet nën rrënoja dhe ajo që mrekulloi ekipet e shpëtimit ishte fakti që e moshuara buzëqeshte dhe falënderonte ata që e gjetën. Ata thanë se kjo grua e moshuar dëshmoi që edhe në situata të vështira dhe tragjike, forca e brendshme shpresa dhe besimi në jetën mund të mbajnë njeriun të qëndrueshëm dhe të buzëqeshur.
Gjithë mrekullitë e shpëtimit në Turqi bëjnë që të lindë pyetja: Sa kohë mund të mbijetojnë njerëzit e bllokuar nën rrënojat e një tërmeti?
Deri në një javë ose më shumë, thonë ekspertët, por kjo varet nga dëmtimet e tyre, mënyra se si janë bllokuar dhe kushtet e motit.
Shumica e shpëtimeve ndodhin në 24 orët e para pas një fatkeqësie. Pas kësaj, shanset për mbijetesë bien me kalimin e çdo dite, thonë ekspertët. Qasja në ujë dhe në ajër për të marrë frymë janë faktorë vendimtarë, së bashku me motin.
“Është e rrallë të gjesh të mbijetuar pas ditës së pestë deri në të shtatën”, tha Dr. Jarone Lee, një ekspert i mjekësisë së urgjencës dhe fatkeqësive në Spitalin e Përgjithshëm të Massachusetts. “Por, ka shumë histori të njerëzve që kanë mbijetuar shumë përtej kufirit të shtatë ditëve. Për fat të keq, këto janë raste të rralla dhe të jashtëzakonshme”.
Njerëzit me lëndime traumatike, përfshirë lëndimet e shtypjes dhe amputimet e gjymtyrëve, përballen me dritaren më kritike të mbijetesës, tha Dr. George Chiampas, një specialist i mjekësisë urgjente në shkollën mjekësore Feinberg të Universitetit Northwestern. “Nëse nuk shpëtohen në orën e artë, ka me të vërtetë një shans shumë të ulët për të mbijetuar”, tha ai. Ata me sëmundje të tjera, shëndeti i të cilëve varet nga medikamentet, gjithashtu përballen me shanse të zymta, tha Chiampas.
Gjendja mendore gjithashtu mund të ndikojë në mbijetesën. Njerëzit e bllokuar pranë trupave, të cilët nuk kanë kontakt me të mbijetuarit e tjerë ose shpëtuesit, mund të heqin dorë nga shpresa, vuri në dukje mjeku. “Nëse keni pranë dikë që është gjallë, ju mbështeteni tek njëri-tjetri për të vazhduar të luftoni”, tha ai.
Mosha, gjendja fizike dhe mendore janë të gjitha kritike.
“Ju shihni shumë skenarë të ndryshëm me disa shpëtime vërtet të mrekullueshme dhe njerëzit kanë mbijetuar në kushte të tmerrshme”, tha Dr. Christopher Colëell, një specialist i mjekësisë urgjente në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko. “Ata priren të jenë njerëz më të rinj dhe kanë pasur fatin të kenë ose një xhep në rrënoja një element ose të gjejnë një mënyrë për të pasur qasje në elementët e nevojshëm si ajri dhe uji”.
