U gjet kafka e një gruaje, e cila jetonte midis shekullit të gjashtë dhe të tetë në Italinë qendrore, e cila i ishte nënshtruar dy operacioneve të trepanimit të kafkës: një operacioni i rrezikshëm dhe invaziv të cilit i mbijetoi të paktën një herë.
Arti i shërimit është aq i vjetër sa njeriu. Trepanimi i kafkës, mjekësia magjiko-fetare dhe përdorimi i ilaçeve natyrale dëshmohen nga gjetjet që na kanë ardhur që nga kohët parahistorike. Praktika të paimagjinueshme sot, të cilat, megjithatë, arritën të mbijetonin në lëvizje: edhe në mesin e Homo sapiens të 10 mijë viteve më parë, shpesh të trajtuara me shpimin e kafkës.
Ky është rasti i një njeriu që jetoi rreth 7 mijë vjet më parë, i varrosur në Ensisheim, në Alsace (Francë): vrima që i ishte bërë në ballë ishte më e madhe se një vezë, por ai u shërua. Ose, siç dëshmohet nga mbetjet e gjetura së fundmi të dy vëllezërve fisnikë nga epoka e bronzit, të cilët jetuan në Izrael 1500 vjet para Krishtit: ata vuajtën nga një sëmundje kronike, por falë statusit të tyre ata të dy patën akses në operacionet e kafkës të cilat i mbijetuan për shumë. vjet.
SHPIMI NË MESJETËT
Falë zbulimit, në nekropolin Longobard të Castel Trosino (Ascoli Piceno), të një kafke që tregonte shenja të operacionit kranial, studiuesit ishin në gjendje të ekzaminonin një nga dëshmitë më të ruajtura, të pa gjetura deri më tani, të një operacioni në tru.
Kjo është kafka që i përkiste një gruaje të pasur, rreth të pesëdhjetave, e cila jetoi në mesjetën e hershme (mesi i shekullit VI-VIII), e cila iu nënshtrua një sërë operacionesh, duke përfshirë një operacion në formë kryqi të shëruar mirë dhe një tjetër. , i kryer pak para se gruaja të vdiste, ndoshta një përpjekje e minutës së fundit për t’i shpëtuar jetën.
PACIENT APO SAKRIFIKIM?
Pas ekzaminimit të kafkës së gruas, studiuesit e Universitetit Sapienza të Romës kanë publikuar, së bashku me Universitetin Katolik të Zemrës së Shenjtë të Milanos, Institutin McDonald për Kërkimet Arkeologjike në Kembrixh, universitetet e Aix-Marseille dhe Caen në Francë dhe në Universiteti i Uashingtonit (SHBA), një studim i thelluar mbi gjendjen e shëndetit të grave në Revistën Ndërkombëtare të Osteoarcheology, edhe nëse arsyeja e operacioneve të shumta mbetet ende mister.
“Nuk ka lezione,” thotë Giorgio Manzi, profesor në Departamentin e Biologjisë Mjedisore në Universitetin Sapienza të Romës, “që mund të sugjerojë praninë e traumave, tumoreve, sëmundjeve kongjenitale ose patologjive të tjera.” Për më tepër, studiuesit kanë përjashtuar gjithashtu se mund të kenë qenë rituale ceremoniale të një natyre magjike ose fetare.
NËN HEKURA
Por pse kjo grua duhet t’i nënshtrohet jo më pak se dy operacioneve të tilla invazive? Ai ndoshta vuante nga një lloj gjendjeje sistemike (një sëmundje që prek sisteme ose organe të shumta). Dhëmbët e tij shfaqnin shenja të sëmundjes periodontale, me abscese akute dhe konsumim të rëndë të molarëve të shoqëruar me humbje të dhëmbëve.
Skanimet e tomografisë së kompjuterizuar zbuluan shenja të mundshme të hyperostosis frontalis interna, një trashje e anës së brendshme të kockës ballore të kafkës. Një gjendje e shpeshtë tek gratë në menopauzë, një gjendje e pajtueshme me moshën e hipotezuar të kafkës.
Falë ruajtjes së mirë të një dhëmbi, për të cilin u aplikua një metodë e re e hetimeve biokimike me rezolucion të lartë, u bë i mundur edhe rindërtimi i variacioneve në dietën dhe lëvizshmërinë e gruas, duke filluar nga fëmijëria e hershme. “Kjo na lejoi të zbulonim,” përfundon autorja kryesore e studimit, Ileana Micarelli nga Universiteti i Kembrixhit, “se gruaja i kishte mbijetuar disa operacioneve, pasi i ishte nënshtruar një terapie kirurgjikale afatgjatë, e cila konsistonte në një seri të mëvonshme, edhe nëse ka ende dyshime për natyrën aktuale të sëmundjes së tij”.