Nuk ka gjasa. Si veprohet me statistikat reale të PBB-së nga politikëbërësit dhe si maskohet rritja reale ekonomike.
Nga Frank Shostak
Për të kuptuar ekonominë, shumica e ekspertëve financiarë dhe analizuesve të saj, mbështeten në produktin e brendshëm bruto PBB(GDP). Kuadri i PBB-së shikon vlerën e mallrave dhe shërbimeve përfundimtare të prodhuara gjatë një intervali të caktuar kohor, zakonisht një tremujor ose një vit.
Kjo statistikë është ndërtuar mbi supozimin se është konsumi, jo prodhimi i pasurisë, ai që drejton ekonominë. Meqenëse shpenzimet konsumatore përbëjnë pjesën më të madhe të kërkesës agregate, supozohet se kërkesa e konsumatorit drejton rritjen ekonomike, një supozim themelor i ekonomisë kejnesiane.
Ideja është që kërkesa për mallra pothuajse menjëherë çon në furnizimin e mallrave. Megjithatë, kjo kornizë injoron fazat e prodhimit që i paraprijnë shfaqjes së të mirës përfundimtare. Nuk mjafton të kërkosh mallra, është e nevojshme edhe të kesh mjete për të plotësuar kërkesën. Kursimet reale përcaktojnë rritjen ekonomike. Nëse rritja ekonomike kërkon infrastrukturë të veçantë, por nuk ka mjaftueshëm kursime reale, rritja ekonomike nuk do të ndodhë.
Megjithatë, kuadri i PBB-së është armiqësor ndaj kursimit, sepse ekonomistët kejnezianë besojnë se kursimi dobëson konsumin. Kuadri i PBB-së të jep përshtypjen se nuk është veprimtari individuale ajo që prodhon mallra dhe shërbime, por diçka tjetër që quhet “ekonomi”. Megjithatë, në asnjë moment e ashtuquajtura ekonomi nuk ka një jetë të pavarur nga veprimi individual. Ekonomia është një metaforë.
Duke shtuar mallrat dhe shërbimet përfundimtare, statisticienët zyrtarë promovojnë trillimin e një ekonomie përmes statistikave të PBB-së. Kuadri i PBB-së nuk mund të na tregojë nëse prodhimi i mallrave dhe shërbimeve përfundimtare është për shkak të zgjerimit të pasurisë reale apo konsumit të kapitalit.
Për shembull, nëse qeveria ndërton një piramidë, e cila nuk i shton asgjë mirëqenies individuale, kuadri i PBB-së supozon se ajo kontribuon në rritjen ekonomike. Në realitet, ndërtimi i piramidës largon kursimet reale nga aktivitetet gjeneruese të pasurisë, duke mbytur kështu prodhimin e pasurisë.
PBB dhe ekonomia reale: cila është marrëdhënia?
Llogaritja e PBB-së reale paraqet probleme serioze. Për ta llogaritur atë, duhet të shtoni disa gjëra. Për këtë, duhet të ketë një njësi të përbashkët. Megjithatë, nuk është e mundur të shtohen frigoriferë në makina dhe këmisha për të marrë totalin e mallrave përfundimtare. Meqenëse prodhimi total real nuk mund të përcaktohet në mënyrë kuptimplote, ai nuk mund të kuantifikohet. Për të kapërcyer këtë problem, ekonomistët përdorin totalin e shpenzimeve monetare për mallrat, të cilat e ndajnë me çmimin mesatar të atyre mallrave.
Megjithatë, kjo metodë paraqet një problem serioz. Supozoni se janë kryer dy transaksione. Në transaksionin e parë, një televizor këmbehet me 1000 dollarë. Në të dytën, një këmishë këmbehet për dyzet dollarë. Çmimi ose kursi i këmbimit në transaksionin e parë është 1000 dollarë për TV. Çmimi për transaksionin e dytë është dyzet dollarë për këmishë.
Për të llogaritur çmimin mesatar, shtoni këto dy raporte dhe ndani rezultatin me dy.
Megjithatë, nuk mund të shtojmë 1000 dollarë për televizor dhe 40 dollarë për këmishë, gjë që nënkupton se nuk është e mundur të vendoset një çmim mesatar. Murray Rothbard shkroi: “Kështu, çdo koncept i një niveli mesatar çmimi përfshin shtimin ose shumëzimin e sasive të njësive krejtësisht të ndryshme të mallrave, si gjalpi, kapelet, sheqeri, etj. prandaj është e pakuptimtë dhe e paligjshme. »
Përdorimi i metodave të sofistikuara për llogaritjen e nivelit mesatar të çmimeve nuk mund të ndryshojë faktin se është e pamundur të përcaktohet një çmim mesatar për mallra dhe shërbime të palidhura. Prandaj, indekset e çmimeve të llogaritura nga statisticienët zyrtarë janë thjesht shifra arbitrare. Nëse deflatorët e çmimeve janë të pakuptimtë, kështu është edhe statistika reale e PBB-së.
Edhe statisticienët zyrtarë e pranojnë se llogaritjet e tyre janë joreale. Sipas Steven Landefeld dhe Robert P. Parker të Byrosë së Analizës Ekonomike: Në veçanti, është e rëndësishme të pranohet se PBB-ja reale është një koncept analitik. Pavarësisht nga emri i tij, PBB-ja reale nuk është “reale” në kuptimin që, edhe në parim, mund të vëzhgohet ose mblidhet drejtpërdrejt, në të njëjtën mënyrë që PBB-ja në dollarë aktuale, në parim, nuk mund të vëzhgohet ose të mblidhet si shumë të shpenzimeve faktike për mallrat dhe shërbimet përfundimtare në ekonomi. Sasitë e mollëve dhe portokalleve në parim mund të mblidhen, por nuk mund të mblidhen së bashku për të marrë sasinë totale të prodhimit të “frutave” në ekonomi.
Meqenëse nuk është e mundur të përcaktohet në mënyrë sasiore totali i mallrave dhe shërbimeve reale, të dhënat si PBB-ja reale nuk duhet të merren seriozisht. Statistikat e PBB-së japin përshtypjen se ka prodhim kombëtar. Megjithatë, në një ekonomi tregu, pasuria prodhohet nga individët dhe u përket atyre në mënyrë të pavarur.
Mallrat dhe shërbimet nuk prodhohen në tërësinë e tyre dhe nuk mbikëqyren nga një udhëheqës suprem. Kjo do të thotë se konceptit të PBB-së i mungon ndonjë bazë reale për sa i përket ekonomisë së tregut.
Sipas Ludwig von Mises, ideja se mund të përcaktohet vlera e prodhimit kombëtar ose PBB-së është disi e largët: “Përpjekjet për të përcaktuar në para pasurinë e një kombi apo të gjithë njerëzimit janë po aq të vështira sa përpjekjet mistike për të zgjidhur gjëegjëzat e universit duke u shqetësuar për madhësinë e piramidës së Keopsit […] Nëse një llogaritje komerciale vlerëson një rezervë patate në 100 dollarë, ideja është se do të jetë e mundur të shitet ose të zëvendësohet kundrejt kësaj shume. Nëse një njësi e tërë biznesi vlerësohet në 1,000,000 dollarë, kjo do të thotë se pritet të shitet për atë shumë; biznesmeni mund ta kthejë pronën e tij në para, por një komb nuk mundet. »
Po pretendimet se ekonomia, e përfaqësuar nga PBB-ja reale, është rritur me një përqindje të caktuar? E vetmja gjë që mund të themi është se kjo përqindje nuk ka të bëjë fare me rritjen aktuale ekonomike dhe më tepër pasqyron rritmin e pompimit të parasë.
Duke qenë se PBB-ja shprehet në dollarë, është e qartë se luhatjet e saj do të varen nga luhatjet e sasisë së dollarëve të injektuar në ekonomi.
Ne gjithashtu mund të nxjerrim përfundimin se një normë e lartë e rritjes reale të PBB-së ka shumë të ngjarë të reflektojë një dobësim të procesit të formimit të pasurisë. Pasi të kuptohet se ajo që njihet si rritja reale ekonomike, e përfaqësuar nga PBB-ja reale, pasqyron luhatjet në normën e rritjes së ofertës monetare, bëhet e qartë se një bum ekonomik nuk ka të bëjë fare me zgjerimin e vërtetë ekonomik.
Përkundrazi, një bum është sinonim i një tkurrje të ekonomisë reale, pasi ai minon kursimet reale që janë në qendër të rritjes reale ekonomike. Nuk është çudi që në kuadrin e PBB-së, banka qendrore mund të shkaktojë rritje reale ekonomike dhe shumica e komentuesve që ndjekin skllavërisht këtë kuadër besojnë se po.
Nuk mungojnë të ashtuquajturat kërkime ekonomike të krijuara për të ofruar “mbështetje shkencore” për pikëpamjet popullore se, nëpërmjet pompimit monetar, banka qendrore mund të rrisë ekonominë. Megjithatë, këto studime nuk mund të arrijnë në ndonjë përfundim tjetër, pasi PBB-ja është një farefis i ngushtë i ofertës monetare.
Konkluzioni
Norma reale e rritjes së PBB-së nuk mat fuqinë reale të një ekonomie, por pasqyron qarkullimin monetar të rregulluar nga një statistikë e dyshimtë e quajtur deflatori i çmimeve. Prandaj është e qartë se sa më shumë para të injektohen, të gjitha gjërat e tjera të jenë të barabarta, aq më e fortë duket ekonomia.
Nuk është për t’u habitur që ekonomistët kejnsianë besojnë se Fed mund të “drejtojë” ekonominë pasi banka qendrore mund të ndikojë në normën e rritjes së PBB-së përmes pompimit monetar. Nëpërmjet statistikave reale të PBB-së, politikëbërësit dhe zyrtarët e Fed krijojnë iluzionin se mund të krijojnë rritje ekonomike. Në realitet, ndërhyrja ekonomike nga Rezerva Federale dhe qeveria vetëm sa mund ta përkeqësojë situatën në planin afatgjatë.
