Thyerja e rekordeve klimatike i ka lënë shkencëtarët pa përgjigje: Ja çfarë e pret Tokën

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje
Temperaturat e ajrit, ngrohja e oqeaneve, pakësimi i akullit të Antarktidës – janë të paprecedentë për shkencëtarët.  
Temperaturat e larta rekord të ajrit dhe oqeaneve, si dhe shtrirja rekord e ulët e akullit të detit Antarktik, kanë alarmuar disa shkencëtarë të cilët thonë se shpejtësia e ndryshimit të klimës është “e paprecedentë”.
Valët e rrezikshme të të nxehtit që kanë kapluar Evropën mund të vazhdojnë të thyejnë rekorde, thonë Kombet e Bashkuara.
Fenomene të tilla nuk duhet të lidhen menjëherë me ndryshimet klimatike për shkak të kompleksitetit ekstrem të motit dhe oqeaneve. Hulumtimet janë duke vazhduar, por shkencëtarët tashmë kanë frikë se disa nga parashikimet më të këqija tashmë po bëhen të vërteta.
“Unë nuk di të ketë një periudhë të ngjashme kur të gjithë përbërësit e sistemit klimatik ishin rekord ose jonormal,” tha Thomas Schmidt, një gjeograf mjedisor në Shkollën Ekonomike të Londrës.
“Toka është tani një territor i paeksploruar” për shkak të ngrohjes globale nga djegia e karburanteve fosile dhe nxehtësia nga El Niño i parë – një sistem ngrohjeje natyrore – që nga viti 2018, tha Paulo Ceppi, një pedagog i shkencave klimatike në Imperial College London.
Këtu janë katër rekordet e klimës që janë thyer deri më tani këtë verë dhe çfarë kuptimi kanë.
Dita më e nxehtë e regjistruar Në korrik, bota përjetoi ditën e saj më të nxehtë në rekord, duke thyer rekordin botëror për temperaturën mesatare të përgjithshme të vendosur në vitin 2016. 
Temperatura mesatare në botë u rrit mbi 17 gradë Celsius për herë të parë, duke arritur në 17.08 gradë më 6 korrik, tha shërbimi i monitorimit të klimës Copernicus i Bashkimit Evropian.
Emetimet nga djegia e lëndëve djegëse fosile si nafta, qymyri dhe gazi janë shkaqet kryesore të ngrohjes globale. E gjithë kjo ndodhi ishte parashikuar, për shkak të rritjes së emetimeve të gazeve serrë, thotë klimatologia Dr Friederike Otto nga Imperial College London.
“Njerëzit janë vetëm përgjegjës për këto rritje,” thotë ajo.
“Nëse më habit diçka, është se rekordet janë thyer në qershor, pra në gjysmën e parë të vitit.
I pyetur nëse do të kishte parashikuar një verë si kjo dhjetë vjet më parë, profesori Schmidt thotë se modelet e klimës janë të mira për parashikimet afatgjata të motit, por jo aq të mira për parashikimin e 10 viteve të ardhshme.
“Modelet e viteve 1990 kanë bërë parashikime mjaft të mira për sot, por të kesh parashikime të sakta për 10 vitet e ardhshme është shumë e vështirë”, thotë ai, duke shtuar:
“Nuk do të ketë ftohje”.

Temperatura mesatare e sipërfaqes së oqeanit theu rekordet për maj, qershor dhe korrik.

Lexo edhe :  Robotë shtatzënë? Shpikja e radhës e Inteligjencës Artificiale po çmend botën

Po i afrohet nivelit të vitit 2016, kur u regjistrua temperatura mesatare më e lartë e sipërfaqes së oqeanit.

Por ajo që i shqetëson veçanërisht shkencëtarët është temperatura jashtëzakonisht e lartë në sipërfaqen e pjesës veriore të Oqeanit Atlantik.

“Nuk kemi pasur kurrë valë të nxehti detare në këtë pjesë të Atlantikut. Nuk e prisja këtë”, thotë Daniela Schmidt, profesore e Shkencave të Tokës në Universitetin e Bristolit.

Në qershor, temperaturat në bregun perëndimor të Irlandës ishin midis katër dhe pesë gradë Celsius mbi mesataren, të cilat Administrata Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike e klasifikoi si një valë të nxehti të kategorisë 5 ose “mbi ekstreme”.

Nëse kjo valë e të nxehtit është pasojë e drejtpërdrejtë e ndryshimeve klimatike është një pyetje komplekse, por hetimet janë në vazhdim, thotë profesor Schmidt.

Ajo që është e qartë është se bota po ngrohet dhe oqeanet po thithin pjesën më të madhe të asaj nxehtësie nga atmosfera, shpjegon ai.

“Modelet tona marrin parasysh edhe ndryshueshmërinë natyrore të klimës, por ka ende fenomene që nuk i kemi parashikuar, ose të paktën jo ende”, shton ai.

Ai gjithashtu thekson ndikimin e kësaj nxehtësie në ekosistemet detare, të cilat prodhojnë 50 për qind të oksigjenit në botë.

“Kur flasim për valët e të nxehtit, njerëzit zakonisht mendojnë për zhdukjen e barit dhe pemëve.

“Atlantiku është pesë gradë Celsius më i ngrohtë se sa duhet të jetë, dhe kjo do të thotë që organizmave u duhet 50 për qind më shumë ushqim vetëm për të funksionuar normalisht”, thotë ai. Zona e akullit të detit Antarktik është në nivelin më të ulët rekord për korrikun.

Krahasuar me mesataren e periudhës 1981-2010, mungon një sipërfaqe e barabartë me dhjetë territore të Britanisë së Madhe.

Ngrohja mund të zvogëlojë shtrirjen e akullit të detit Antarktik, por rënia aktuale drastike mund të jetë gjithashtu pasojë e kushteve lokale të motit ose rrymave oqeanike, shpjegon Caroline Holmes nga Qendra Britanike e Kërkimeve Antarktike.

Ajo thekson se nuk bëhet fjalë vetëm për atë se çfarë rekordi është thyer, por edhe për sa.

“Nuk kemi parë kurrë diçka të tillë në korrik. Kjo është 10 për qind më e ulët se minimumi i mëparshëm, që është një ndryshim i madh”.

“Mendoj se kjo na ka befasuar për sa i përket shpejtësisë së ndryshimit. “Ky sigurisht nuk ështl e mira për të cilën shpresonim – është më afër të keqes,” tha ajo.

Shkencëtarët thonë se ne patjetër mund të presim që të thyhen më shumë rekorde deri në fund të këtij viti dhe në fillim të vitit të ardhshëm.

Të fundit

PSG shkatërron Monacon në derbin francez, Kvaratskhelia gjen golin e parë me parizienët

PSG-ja vijon serinë e rezultateve pozitive në kampionat, teksa mbrëmjen e sotme mposhti Monakon me rezultatin 4 me 1...

Pesë gola në tre ndeshje, Kolo Muani “fluturon” tek Juventus

Kolo Muani është ylli i ri i Juventusit. Sulmuesi francez ka arritur të përshtatet në mënyrën më të mirë të mundshme me skuadrën e...

Së shpejti drejt altarit? Ish-banorja e BBV 3: Nuk e di çfarë plani ka ai, por që…

Ish-banorja e “Big Brother VIP 3”, Dea Vieri, ka qenë një ditë më parë e ftuar në “Live From Tirana” me Ronaldo Sharkën. Ajo...

Shqipëria mbështet Gjykatën Ndërkombëtare Penale kundër sanksioneve të Trump

Shqipëria iu bashkua të premten një deklarate ndërkombëtare në të cilën shprehet “mbështetje e plotë” për Gjykatën Ndërkombëtare Penale, pak ditë pasi presidenti i...

Tërmetet në Santorini, sizmiologu tregon zonat me risk në Shqipëri!

Ishulli i Santorinit në Greqi po përballet me lëvizje të forta sizmike prej disa ditësh. Por a duhet të kemi frikë se mund të...

Lajme të tjera

Web TV