Muajin e kaluar, një trend viral i TikTok u shndërrua në një makth të vërtetë kur vdekja e një adoleshenti në Massachusetts raportohet se ishte e lidhur me sfidën popullore One Chip Challenge, në të cilën pjesëmarrësit hanë një patatinë jashtëzakonisht pikante të bërë nga kompania Paqui dhe më pas shohin se sa kohë mund të qëndrojnë pa ushqim apo pije tjetër.
Shkaku zyrtar i vdekjes është ende duke u hetuar, por interneti është i mbushur me fjalë për rreziqet e këtyre sfidave.
Po a është ushqimi pikant i dëmshëm për trupin e njeriut? Pse shijet e disa njerëzve janë më tolerante se të të tjerëve kur bëhet fjalë për pikantet? Dhe a mund të na vrasë potencialisht djegia e tepërt në ushqim?
Të gjithë e dimë atë ndjesi djegieje pasi kemi ngrënë diçka pikante, por nga vjen saktësisht?
Dr. Lisa Ganjhu, një gastroenterologe në NYU thotë:
“Shumë gjëra ndodhin në nivel fiziologjik kur hamë ushqime pikante: djersitje, ndjesi shpimi gjilpërash në buzë dhe gojë dhe një ndjesi djegieje në gjuhë.
Është mjaft interesante që këto reagime janë në fakt mënyra e trupit tonë për t’u ftohur pasi kapsaicina lidhet me receptorët nervorë në stomakun tonë, duke dërguar një sinjal dhimbjeje në tru.
Disa njerëz madje mund të përjetojnë refluks pas gëlltitjes së erëzave pikante”.
“Nga perspektiva gastrointestinale, gjëja kryesore për të cilën mendojmë kur diskutojmë ushqimin pikant është refluksi”, tha Dr. Natasha Chhabra, një gastroenterologe e certifikuar nga bordi. “Shpesh, rekomandimi për dikë që vëren se ushqimet pikante shkaktojnë refluks ose rritje të acidit në stomak është të kufizojë marrjen e ushqimeve pikante.”
Megjithatë, është e rëndësishme të mbani mend se të gjithë janë të ndërtuar ndryshe dhe mund të përjetojnë një sërë reagimesh ndaj ushqimit pikant.
Të pyetura pse erëzat çojnë në refluks, mjekët thanë se në një nivel mjekësor, nuk ka pasur shumë studime për këtë.
“Mekanizmi i saktë se përse ushqimet pikante mund të shkaktojnë refluks nuk dihet mirë,” tha ajo. “Ka disa sugjerime që kapsaicina mund të nxisë zbrazjen e vonuar të stomakut, kështu që, konceptualisht, nëse ushqimi qëndron atje më gjatë, mund të shkaktojë refluks … por kjo nuk është vërtetuar mirë.”
Pse disa njerëz janë më tolerantë se të tjerët kur bëhet fjalë për ushqimin pikant?
Ndoshta më interesante se ajo që ndodh pasi hamë ushqim pikant është fakti se disa njerëz e shijojnë në të vërtetë ndjesinë e djegies, ndërsa të tjerë kanë tolerancë shumë të kufizuar për të.
Sipas Chhabra, kjo tolerancë varet nga një sërë faktorësh, duke përfshirë predispozitën gjenetike, përvojën e jetës dhe ekspozimin ndaj ushqimit.
“Nuk ka asnjë arsye të saktë pse disa njerëz janë më të ndjeshëm se të tjerët,” tha ajo. “Për shembull, disa njerëz janë më të ndjeshëm ndaj mishit të kuq se të tjerët, dhe ky është i njëjti koncept. Është gjenetike.”
Duke u thënë kështu, Ganjhu thotë se ekspozimi i vazhdueshëm ndaj shijeve mund të rrisë potencialisht tolerancën e dikujt ndaj erëzave. Ajo që do të thotë gjithashtu është se rritja duke ngrënë speca djegës, salcë Sichuan dhe më shumë mund të ketë kontribuar në tolerancën e lartë të disa njerëzve ndaj saj.
Dikush mund të ketë jetuar në një shtëpi ku hahej më shumë ushqim pikant e dikush jo.
Sa nxehtësi është shumë nxehtësi?
Sipas Chhabra, “Nuk ka asnjë tolerancë të caktuar kur bëhet fjalë për ushqimet pikante”.
“Një person mund të tolerojë më shumë se një tjetër; nuk është si alkooli ku rekomandohet një sasi e tij në ditë për person.”
Sidoqoftë, ekziston një mënyrë për të matur sa pikante është diçka.
Ligjërisht, kompanive nuk u kërkohet të përfshijnë nivelet e erëzave në etiketat e ushqimeve (dhe, padyshim, gjërat si specat djegës dhe produktet e tjera nuk vijnë domosdoshmërisht me etiketa), por ekziston një mënyrë për të matur sasinë e nxehtësisë që emetohet nga ushqimet: shkalla Scoville.
Regjistruar në njësitë e nxehtësisë Scoville (SHU), shkalla mat ashpërsinë bazuar në përqendrimin e kapsaicinoideve (“familja mëmë” ndaj kapsaicinës).
Specat zile, për shembull, kanë 0 njësi të nxehtësisë Scoville, ndërsa jalapeños renditen midis 2500 dhe 10000. Chiles Habanero masin janë midia 100,000 dhe 350,000 njësi të nxehtësisë Scoville, ndërsa Carolina, një spec djegës jashtëzakonisht pikant, shkon shumë mbi 1,500,000 (niveli më i lartë).
A ka gjasa të të vrasin ushqimet pikante?
Ekspertët me të cilët folëm thonë se nuk ka gjasa që ushqimet pikante mund të vrasin, duke përjashtuar një reaksion alergjik./I.S
