Tridhjetë vjet më parë hyri në fuqi Traktati i Mastrihtit: kështu lindi Bashkimi Evropian. Ja cilat janë fazat që na kanë sjellë sot.
Bashkimi Evropian është një federatë shtetesh dhe ende jo një shtet federal. Tridhjetë vjet pas Traktatit të Mastrihtit (i cili hyri në fuqi më 1 nëntor 1993), Bashkimi Evropian është një grup prej 27 shtetesh.
Një histori që filloi pas traumës së Luftës së Dytë Botërore: në vitin 1949, me themelimin e Këshillit të Evropës, për të promovuar të drejtat e njeriut dhe për të adresuar problemet sociale; në 1951 me Çekinë (Komuniteti Evropian i Qymyrit dhe Çelikut), për të ndarë lëndët e para, duke mbërritur në 1957 me EEC (Komuniteti Ekonomik Evropian), një treg i përbashkët.
Një rrugë që kulmoi me marrëveshjen e Shengenit (1985) e cila eliminoi kufijtë, të nënshkruar fillimisht nga 5 vende: u hodhën themelet e Evropës. Që atëherë, integrimi është shtrirë në të gjitha fushat e jetës sonë të përditshme: nga mbeturinat te drejtësia, deri te ushqimi.
1993: Traktati i Mastrihtit
Traktati i Mastrihtit (nënshkruar në ’92) hyn në fuqi: vendos një politikë të përbashkët të jashtme, të sigurisë dhe drejtësisë, shtetësinë evropiane, krijimin e Bankës Qendrore Evropiane. Përveç vendosjes së parametrave për hyrjen në BE dhe hedhjes së themeleve për një monedhë të vetme.
1995: Fushata e anëtarësimit
Austria, Finlanda dhe Suedia bëhen shtete anëtare të Bashkimit Evropian (Norvegjia refuzon me referendum).
1997: Italia dhe Shengen
Italia aderon në acquis Shengen (një grup rregullash dhe dispozitash që rregullojnë marrëdhëniet në zonën Shengen midis shteteve që kanë nënshkruar Konventën Shengen). Kështu, kontrollet kufitare ndaj njerëzve janë hequr në 22 vende anëtare të BE-së dhe katër vende të lidhura (Islanda, Lihtenshtajni, Norvegjia dhe Zvicra). Në tetor 2023, Italia së bashku me vendet e tjera pezulluan marrëveshjen dhe rivendosën kontrollet kufitare për një periudhë të kufizuar kohore e cila mund të zgjatej.
1998: Banka Qendrore Evropiane
BQE, Banka Qendrore Evropiane për vendet e Eurozonës, është themeluar: ajo do të menaxhojë politikën monetare të Bashkimit duke koordinuar atë të bankave qendrore kombëtare. Ndër detyrat: mbajtja nën kontroll e inflacionit dhe rregullimi i tregut financiar.
1999: Traktati i Amsterdamit
Traktati i Amsterdamit (nënshkruar në ’97) hyn në fuqi: ai vendos bashkëpunimin ndërmjet policisë dhe magjistratëve në çështjet penale.
2001: Traktati i Nicës
Nënshkruhet Traktati i Nicës (në fuqi në 2003): ai përcakton përbërjen e Komisionit Evropian dhe numrin e anëtarëve të Parlamentit Evropian për çdo shtet. Është shpallur Karta e të Drejtave të Evropianëve: për të votuar, për të punuar, për privatësi.
2002: Mbërrin euro
Euro hyn në fuqi në 12 shtetet e Bashkimit Evropian. Sot është në fuqi në 20 vende nga 27 shtetet anëtare të BE-së.
2004: Boom në anëtarësim
10 shtete hyjnë në BE (Qipro, Estonia, Letonia, Lituania, Malta, Polonia, Republika Çeke, Sllovakia, Sllovenia dhe Hungaria) dhe fillojnë negociatat për hyrjen e Kroacisë dhe Turqisë.
2010: Ekonomia dhe qëndrueshmëria
Fondi Evropian i Stabilitetit Financiar (EFSF), fondi i kursimit të shtetit, ka lindur: ai i ndihmon vendet të ruajnë stabilitetin financiar duke dhënë kredi, duke rikapitalizuar bankat, duke blerë borxhe. Për më tepër, axhenda dixhitale evropiane është vendosur: çdo vend duhet të vërë në dispozicion të dhënat nga organet publike. Që nga viti 2008, BE ka vendosur edhe për politikat e depozitimit të mbetjeve (urbane, speciale, të rrezikshme, elektronike). Nga viti 2013, logoja e BE-së në formë gjetheje duhet të shfaqet në të gjitha ushqimet dhe pijet e paketuara me origjinë organike, duke i dalluar ato nga të tjerët.
31 janar 2020: Brexit
Pas një referendumi popullor, Mbretëria e Bashkuar zyrtarisht largohet nga Bashkimi Evropian dhe mbeten 27 shtetet aktuale anëtare.
