Rreziqet për inflacionin dhe koston e produkteve të energjisë
Pse ranë bursat pas njoftimit të tarifave të reja?
Tarifat e reja doganore të shpallura – dhe pjesërisht të pezulluara – nga Trump mund të rrisin çmimet e mallrave të prodhuara në vendet e prekura dhe të destinuara për eksport në SHBA. Kjo mund të çojë në uljen e shitjeve të kompanive prodhuese në tregun amerikan, i cili është më i madhi dhe më i pasuri në botë. Për këtë arsye, shumë investitorë vendosën të shesin aksione të kompanive të listuara në Meksikë, Kanada, Kinë dhe Europë.
Pse ra edhe Wall Street?
Falë marrëveshjeve të tregtisë së lirë, shumë kompani amerikane prodhojnë në Kanada dhe veçanërisht në Meksikë një pjesë të konsiderueshme të mallrave që më pas shiten në SHBA. Kështu, tarifat e Trumpit do të prekin edhe gjigantët amerikanë si Stellantis, Tesla dhe General Motors. Nga ana tjetër, frika e hakmarrjes nga Kina ka shkaktuar rënien e aksioneve të gjigantëve të teknologjisë si Nvidia, e cila siguron rreth 17% të të ardhurave të saj nga tregu kinez.
Pse është forcuar dollari ndaj monedhave të tjera?
Dollari zakonisht forcohet në periudha pasigurie ekonomike dhe gjeopolitike, pasi konsiderohet nga shumica e investitorëve si valuta më e sigurtë dhe rezerva kryesore globale. Megjithatë, fuqia e dollarit në raport me euron dhe monedhat e tjera varet edhe nga ndikimi i pritshëm i tarifave mbi inflacionin dhe normat e interesit në SHBA.
Çfarë efekti do të kenë tarifat mbi inflacionin?
Ato rrezikojnë ta rrisin inflacionin në Shtetet e Bashkuara, pasi çmimi i shumë mallrave të importuara do të shtrenjtohet. Vlerësohet se tarifat e miratuara deri më tani nga Trump do të ndikojnë rreth 25% të shpenzimeve të konsumatorëve amerikanë. Nëse inflacioni rritet, Rezerva Federale mund të detyrohet të rrisë normat e interesit, gjë që do ta forconte edhe më tej dollarin. Për momentin, banka qendrore amerikane ka adoptuar një qasje pritjeje.
Po në Europë?
Tarifat doganore shpesh çojnë në zhvlerësimin e monedhave të vendeve të prekura, duke i ndihmuar ato të rikuperojnë pjesërisht avantazhin e humbur të kostos. Megjithatë, në këtë rast, për Europën blerja e mallrave të tregtuara në dollarë do të bëhej më e kushtueshme. Kjo vlen veçanërisht për produktet energjetike, të cilat janë thelbësore për ecurinë e inflacionit. Pas pushtimit rus të Ukrainës, Shtetet e Bashkuara janë bërë furnizuesi kryesor i BE-së me gaz natyror të lëngshëm dhe naftë, si dhe furnizuesi i dytë më i madh i qymyrit.
Çfarë ndodhi me kriptovalutat?
Pas njoftimeve të Trumpit, të gjitha kriptovalutat kryesore humbën vlerë. Kjo bie në kundërshtim me pretendimin se ato janë një strehë e sigurt ndaj pasigurisë – ndryshe nga ari, i cili dje arriti një nivel të ri rekord. Aktualisht, Bitcoin dhe kriptovalutat e tjera duket se varen më shumë nga gatishmëria e investitorëve për të marrë rreziqe: sa më e lartë të jetë ajo, aq më shumë rritet vlera e tyre, dhe anasjelltas./k.k
