18 qershor 1900
Në qershor të vitit 1900, Kina u përfshi nga Revolta e Bokserëve, që ishte kulminacioni i pakënaqësisë popullore ndaj ndikimit të huaj, misionarëve të krishterë, diplomatëve perëndimorë dhe privilegjeve që gëzonin të huajt.
Perandoresha Dowager Cixi, që ishte de facto sundimtare e Kinës nga viti 1861 deri më 1908, vendosi të përdorte lëvizjen e Bokserëve (një grup që e quante veten “Shoqëria e Grushteve të Drejtë dhe Harmonishëm”) për të nxjerrë vendin nga ndikimi perëndimor.
Bokserët besonin se praktikat e tyre tradicionale, si artet marciale, do t’i bënin të pathyeshëm ndaj armëve perëndimore. Cixi, e fisit Manchu Yehe Nara, i pa Bokserët si mjet për të rivendosur autoritetin perandorak dhe për të dëbuar të huajt.
Më 21 qershor 1900, Cixi lëshoi një dekret perandorak që i shpallte luftë të gjitha fuqive të huaja që kishin prani diplomatike, ushtarake dhe tregtare në Pekin. Ajo urdhëroi që të vriteshin diplomatët, misionarët, tregtarët dhe familjet e tyre.
Rrethimi i Legatave
Si rezultat i urdhrit të Cixi, Bokserët dhe trupat perandorake rrethuan lagjen e legatave (pjesën ku qëndronin ambasadat e huaja) në Pekin. Rrethimi zgjati 55 ditë (20 qershor–14 gusht 1900).
Diplomatë, misionarë, civilë të huaj, si dhe kinezë të krishterë që kishin gjetur strehim brenda lagjes, qëndruan të izoluar nën sulmet e vazhdueshme, pa ushqim dhe me furnizime që pakësoheshin nga dita në ditë.
Ndërhyrja Ndërkombëtare
Një koalicion i tetë fuqive (Austro-Hungaria, Franca, Gjermania, Italia, Japonia, Mbretëria e Bashkuar, Rusia dhe Shtetet e Bashkuara) organizoi ekspeditën ushtarake që u njoh si Aleanca e Tetë Kombeve. Pas luftimeve të ashpra, forcat ndërkombëtare arritën të hynin në Pekin më 14 gusht 1900, duke i dhënë fund rrethimit.
Perandoresha Cixi u detyrua të largohej nga kryeqyteti, e veshur si fshatare, dhe u arratis drejt Xi’anit.
Pasojat
Nën presion ndërkombëtar, qeveria Qing nënshkroi Protokollin e Bokserëve (7 shtator 1901), që vendoste dëmshpërblime të rënda, ekzekutime zyrtarësh që kishin mbështetur Bokserët, si dhe lejonte vendosjen e trupave të huaja në Pekin.
Perandoresha Cixi u detyrua të pranonte kushtet poshtëruese, që dobësuan edhe më tej autoritetin perandorak.
Përgatiti: L.Veizi