Rikthime në stilin e Spielberg-ut dhe një alien i zjarrtë e i orientuar nga marrëveshjet janë mes elementëve të njohur në animacionin më të ri të krijuesit të “Inside Out”, që flet për një djalë të vetmuar që gjen miqësi në hapësirë.
Nga Peter Bradshaw
Ka disa emocione të ëmbla në stilin retro të Spielberg-ut në animacionin e ri familjar të Pixar-it, një film i dashur dhe miqësor, publikimi i të cilit u shty me një vit për shkak të grevave. Filmi përmban gjithashtu elementë që të kujtojnë Douglas Adams dhe historitë e lodrave të John Lasseter-it. Filmi ka dy regjisorë: Adrian Molina (bashkë-regjisor dhe bashkëskenarist i “Coco”) dhe debutuesja Madeline Sharafian. Pixar shpreson që “Elio” të përsërisë suksesin e madh të “Inside Out 2”.
Ka shumë gjasa që “Elio” ta arrijë këtë qëllim. Ka hijeshi, simpati dhe përbërësin e fuqishëm emocional: vetmia dhe ndjeshmëria e fëmijërisë. Pjesa e parë zhvillohet në një bazë ushtarake, ku një oficere e re ambicioze ka lënë mënjanë (ose braktisur) ëndrrën për t’u bërë astronaute, për t’u kujdesur për nipin e saj jetim. Por sapo filmi largohet nga Toka dhe nga bota emocionale prekëse që na është e njohur, dhe kalon në universin e çuditshëm të alienëve shumëzërorë, humbet pak (por jo tërësisht) nga ndikimi i tij. Në disa momente bëhet paksa i formatuar, i programuara dhe… mirë… cilat janë ato dy shkronja që e përshkruajnë më mirë? (Sugjerim i nënkuptuar: AI).
Ngjarja zhvillohet në ditët e sotme, megjithatë përmendja e “radiove me valë të shkurtra” mund t’ju habisë pak. Yonas Kibreab jep zërin për Elion, një djalë me flokë të shprishur si Barry që hap derën për alienët në “Close Encounters” apo si Alfred E. Neuman në faqet e revistës Mad. Ai është thellësisht i traumatizuar nga humbja e prindërve dhe jeton tani në bazë me hallën e tij, Olga (me zërin e Zoe Saldaña), një oficere e re, e zgjuar dhe beqare, që tani është kujdestarja e tij ligjore. Ajo është në prag të dorëzimit, nuk di më si të depërtojë në botën emocionale të djalit.
Një vizitë në muzeun e eksplorimeve hapësinore ndryshon gjithçka. Elio mahnitet nga ekspozita kushtuar sondës Voyager 1 të NASA-s, nisur më 1977, që dërgoi një mesazh paqeje drejt çdo forme jete në hapësirë. Ai nis të transmetojë thirrje të dhimbshme ndaj çdo jete aliene që ta rrëmbejë – sepse, sipas tij, askush nuk e do më në Tokë. (Filmi, me të drejtë, humbet një mundësi të artë që të përdorte në kolonën zanore këngën e The Carpenters “Calling Occupants of Interplanetary Craft”.)
Si pasojë e një rrethane të çuditshme, Elio ngatërrohet për ambasadorin zyrtar të Tokës nga një asamble hapësinore e quajtur Communiverse – e ngjashme me OKB-në – dhe i kërkohet të negociojë në emër të tyre me alienin agresiv Lord Grigon (me zërin e Brad Garrett), i cili kërkon të pushtojë gjithçka. Elio më pas lidh një kontakt vendimtar me djalin e trazuar por paqedashës të Grigonit, Glordon (me zërin e Remy Edgerly).
Ka shumë detaje simpatike. Përpara se të nisë negociatat me të frikshmin Lord Grigon, Elio vetë-stërvitet në atë që mund ta quajmë “arti i marrëveshjes” dhe kujton vetes: “Nis nga një pozicion force.” Kush vallë e ka frymëzuar skenaristët Julia Cho, Mark Hammer dhe Mike Jones për këtë frazë? Dhe meqenëse filmi ishte gati që në vitin 2023, a mund të kenë menduar se ky personazh (ndoshta një ish-president) ishte vetëm një figurë e padëmshme për humor të lehtë, tashmë e hedhur në koshin e historisë?
Ndoshta. Kriza kozmike vazhdon, duke ndërlikuar marrëdhënien e Elios me Glordonin – dhe duke çuar drejt një skene gati vdekjeprurëse në stilin e Spielberg-ut – si edhe me figurën e “nënës së zëvendësuar”. Zhvillimet e mëvonshme të fabulës e çojnë Elion që të mbajë një lidhëse të kaltër në sy për pjesën më të madhe të filmit – një truk narrativ që ndihmon në zbulesën identitare.
Në përmbledhje, “Elio” është një copëz argëtimi veror plot imagjinatë dhe emocione.
Përgatiti për botim: L.Veizi
