Nga Sally Rooney
Më 20 qershor, në një rrëfim që tashmë është bërë tmerrësisht i njohur, forcat izraelite hapën zjarr sërish ndaj palestinezëve në një vend shpërndarjeje ndihmash, duke vrarë këtë herë 23 njerëz. Po atë ditë, u bë e ditur se aktivistë të lidhur me grupin britanik Palestine Action kishin hyrë në një bazë të Forcave Ajrore Mbretërore (RAF) dhe kishin bojatisur dy avionë ushtarakë në shenjë proteste. Një nga këto akte përfshinte përdorimin e qëllimshëm të dhunës vdekjeprurëse kundër civilëve, duke marrë jetën e 23 njerëzve të dashur dhe të pazëvendësueshëm. Akti tjetër nuk përfshinte asnjë lloj dhune ndaj qenieve të gjalla dhe nuk shkaktoi asnjë vdekje apo lëndim. Tani, qeveria britanike ka njoftuar synimin për ta trajtuar njërin prej këtyre rasteve si akt terrorist. Merreni me mend cilin.
Organizatat ndërkombëtare janë pothuajse unanime në vlerësimin se Izraeli po kryen krime shumë të rënda lufte në Gaza. Në nëntor të vitit të kaluar, një komitet i posaçëm i OKB-së konstatoi se fushata e Izraelit në Gaza përmban karakteristikat e gjenocidit. Në dhjetor, Amnesty International përfundoi se Izraeli “ka kryer dhe po vazhdon të kryejë gjenocid”. Sot, një seri sulmesh të paprovokuara dhe të paligjshme nga Izraeli ndaj Iranit kanë arritur të përfshijnë drejtpërdrejt SHBA-në në luftë, në kundërshtim me ligjin amerikan dhe atë ndërkombëtar. Ndërkohë që masakrat në Gaza vazhdojnë, agresioni izraelit kërcënon të ndezë një konflikt rajonal – madje global.
Megjithatë, Britania vazhdon të furnizojë Izraelin me inteligjencë ushtarake, dhe kompani britanike vazhdojnë të shesin armë vdekjeprurëse për shtetin izraelit. Në një sondazh të kryer vitin e kaluar, 56% e votuesve britanikë mbështetën një embargo të plotë të shitjes së armëve ndaj Izraelit. Në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar, qindra mijëra njerëz kanë marrë pjesë në protesta masive duke vajtuar viktimat dhe duke kërkuar ndalimin e kasaphanës. Por qeveria vazhdon kokëfortësisht mbështetjen për fushatën ushtarake izraelite. Protesta paqësore në shkallë të gjerë – edhe me përkrahje shumicë – nuk ka dhënë rezultat. Në përballje me një gjenocid të mbështetur nga shteti, çfarë pritet të bëjnë njerëzit me ndërgjegje?
Aktivistët që hynë në bazën e RAF-it në Brize Norton e dinin, sigurisht, që veprimet e tyre ishin të paligjshme. Por nga sufragetet, te lëvizja për të drejtat e homoseksualëve, e deri te lufta kundër aparteidit, rezistenca politike e vërtetë gjithmonë ka përfshirë thyerje të qëllimshme të ligjit. Siç shkroi Martin Luther King Jr. nga burgu i Birminghamit:
“Njeriu ka përgjegjësi morale të mos i bindet ligjeve të padrejta.”
Furnizimi me armë për të mundësuar gjenocidin nuk është thjesht i padrejtë – është një humnerë e tmerrit moral. Ata që kanë guximin të thyejnë ligjin për të protestuar – shumë prej të cilëve janë tashmë në burg për veprimet e tyre – meritojnë respektin më të lartë.
Por shpallja e një organizate të tërë si terroriste sipas Aktit për Terrorizmin në Britani nuk është njësoj si ndjekja penale e individëve për shkelje specifike. Nëse qeveria i shkon deri në fund planit për të etiketuar Palestine Action si organizatë terroriste, vetë anëtarësimi në grup do të konsiderohej krim. Madje, edhe shprehja e mbështetjes me fjalë – siç po bëj unë tani – mund të përbëjë shkelje serioze ligjore, e ndëshkueshme me deri 14 vjet burg. Marrëdhëniet financiare me anëtarë apo përkrahës të grupit gjithashtu mund të jenë të paligjshme, edhe nëse ata nuk kanë kryer ndonjë vepër penale tjetër përveçse përkatësisë ose shprehjes së mbështetjes për një lëvizje proteste.
Sipas ligjit britanik, ministri i Brendshëm ka diskrecion të gjerë për të shpallur çdo organizatë si të përfshirë në terrorizëm. Deri më sot, kjo është përdorur vetëm ndaj grupeve militante të përfshira në dhunë të armatosur. Por ligji e përcakton “terrorizmin” aq në mënyrë të vagullt, saqë përfshin edhe dëmtimin e pronës dhe ndërprerjen e sistemeve elektronike – edhe në mungesë të plotë të ndonjë rreziku për jetën apo sigurinë publike. Nëse qeveria ecën në këtë rrugë, çdo qytetar i zakonshëm në Britani mund të përfundojë në burg vetëm sepse shprehu mbështetje verbale për një aktivizëm jo të dhunshëm. Përveç parimit të gjerë, kjo do të ishte një kufizim alarmant i lirisë së shprehjes.
Palestine Action nuk është një grup i armatosur. Nuk ka qenë kurrë përgjegjës për ndonjë vdekje dhe nuk përbën rrezik për publikun. Metodat e tij përfshijnë sabotim të pronës, gjë që është, natyrisht, e paligjshme. Por nëse vrasja e 23 civilëve në një vend ndihmash nuk quhet terrorizëm, si mund të pranojmë që bojatisja e një avioni të quhet e tillë? Protestat e ligjshme nuk kanë arritur të ndalojnë gjenocidin. Më shumë se 50,000 fëmijë të pafajshëm janë vrarë ose plagosur. Nëse në këtë moment nuk justifikohet mosbindja civile, atëherë kur?
Mund të them vetëm që e admiroj dhe e mbështes Palestine Action me gjithë zemër – dhe do të vazhdoj ta mbështes, qoftë edhe nëse kjo një ditë quhet “vepër penale terroriste”.
*Sally Rooney është shkrimtare irlandeze/ Përgatiti për botim: L.Veizi
