Një shifër e re alarmante në lidhje me viktimat e mundshme palestineze të akumuluara në Rripin e Gazës ka shkaktuar debat të nxehtë ditët e fundit.
Shumë përdorues të internetit dhe media kanë transmetuar së fundmi një vlerësim të supozuar të numrit të palestinezëve “të zhdukur”, duke sugjeruar një nënvlerësim të numrit të njerëzve të vrarë në enklavën e rrethuar pas 20 muajsh ofensivë izraelite.
Ky vlerësim thuhet se vjen nga një studim i Universitetit të Harvardit dhe tregon se afërsisht 400 mijë palestinezë janë “të zhdukur” në Gaza, sipas të dhënave të ushtrisë izraelite.
Kjo shifër e supozuar është shpërndarë gjerësisht në mediat sociale, veçanërisht nga ambasadori palestinez në Bregun e Fildishtë, Abdal Karim Ewaida, dhe nga eurodeputetja franko-palestineze Rima Hassan.
Keqinterpretime
Shifra e saktë e “të zhdukurve” e paraqitur nga “studimi i Harvardit”, sipas atyre që e kanë përsëritur atë, arrin në 377 mijë njerëz krahasuar me popullsinë e numëruar në Gaza para luftës.
Duke pasur parasysh mospërputhjen e konsiderueshme me numrin zyrtar nga Ministria e Shëndetësisë e Gazës, e cila deri më tani ka numëruar 56 mijë e 156 palestinezë të vrarë dhe 132 mijë e 239 të plagosur, kryesisht civilë, që nga 7 tetori 2023, disa kanë arritur në përfundimin se numri aktual i viktimave mund të jetë i këtij rendi, veçanërisht pasi vetë autoritetet e Gazës i konsiderojnë vlerësimet zyrtare të ulëta.
Përveç se asnjë studim i Harvardit nuk ka publikuar rezultate të tilla. Ky keqinterpretim i numrit të viktimave palestineze në fakt bazohet në përfundimet e nxituara të një studimi izraelit, i cili në vetvete përmban një gabim që është burimi i konfuzionit.
Më 10 qershor, në një postim në blog të botuar në faqen e internetit “Medium”, një farë “Maksimiliani”, i cili e paraqet veten si mbështetës të kauzës palestineze, nxori këtë shifër prej “377 mijë të zhdukurish” bazuar në të dhënat e botuara disa ditë më parë nga një studiues izraelit, Yaakov Garb, një profesor në Universitetin Ben-Gurion.
Ky hulumtim u botua në Harvard Dataverse, një platformë e arritshme për studiuesit në të gjithë botën, pa nënkuptuar një certifikim nga universiteti amerikan rreth përmbajtjes.
Studimi në fjalë përmban një hartë që tregon shpërndarjen e pesë qendrave të ndihmës ushqimore të drejtuara nga Fondacioni Humanitar i Gazës (GHF), një OJQ e mbështetur nga Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli dhe e akuzuar nga OKB-ja për “bashkëpunim në krime lufte”.
Autori demonstron se këto pika shpërndarjeje, ku dhjetëra palestinezë vriten çdo ditë nga plumbat izraelitë, i përgjigjen më shumë logjikës ushtarake sesa humanitare.
Gabimet
Këto harta tregojnë gjithashtu tre “enklavat” në të cilat gati 90% e popullsisë së Gazës është zhvendosur me forcë që kur Izraeli shkeli në mënyrë të njëanshme armëpushimin e arritur me Hamasin në janar.
Ushtria izraelite ka dhënë kështu vlerësime për numrin e njerëzve të mbyllur në këto “grupime”, të cilat mbulojnë vetëm 18% të territorit palestinez, sipas Haaretz, pjesa tjetër është shpallur “zonë e ndaluar” sipas njoftimeve të evakuimit të publikuara në internet nga ushtria.
Sipas studimit, popullsia aktuale e Gazës është e përqendruar si më poshtë: 1 milion njerëz janë të vendosur rreth Qytetit të Gazës, në veri; 500 mijë në zonën bregdetare të Mawassi, në jug; dhe 350 mijë në pjesën qendrore të territorit: një total prej 1.85 milionë njerëz.
Duke zbritur këtë total nga 2 milionë e 227 mijë banorë të regjistruar nga OKB-ja në Gaza para 7 tetorit 2023, zbulohet një mospërputhje prej 377 mijë personash “të zhdukur”.
Përveç faktit se kjo zbritje bazohet në “informacion shumë të përafërt” të dhënë në maj nga ushtria izraelite, siç shpjegoi autori i studimit, Yaakov Garb, kur u kontaktua nga France 24.
Pas kontrollit, autori njohu një “gabim” në hartën e tij: popullsia e ngjeshur në Mawassi nuk është 500 mijë, por 700 mijë.
Një gabim në origjinën e ekstrapolimit, pasi ushtria kishte numëruar 2.05 milionë palestinezë në Gaza, dhe jo 1.85 milionë.
Nëse e plotësojmë këtë numërim të tmerrshëm me më shumë se 56 mijë vdekjet e regjistruara zyrtarisht nga Ministria e Shëndetësisë, 11 mijë njerëzit e konsideruar “të zhdukur” nën rrënoja sipas autoriteteve të Gazës, si dhe më shumë se 110 mijë palestinezë që ikën në Egjipt nëpërmjet pikës kufitare të Rafah sipas Human Rights Watch, totali i afrohet vlerësimit të popullsisë së Gazës para fillimit të luftës.
Ndërsa kjo shifër prej 377 mijë vdekjesh të mundshme nuk ka asnjë bazë serioze, vlerësime të tjera sugjerojnë megjithatë se numri njerëzor i ofensivës së udhëhequr nga Izraeli në Gaza, i akuzuar për kryerjen e “spastrimit etnik” apo edhe “gjenocidit” nga disa OJQ dhe institucione ndërkombëtare, është padyshim shumë më i lartë se ai i komunikuar nga autoritetet e enklavës.
Sipas një studimi të botuar në shkurt në revistën The Lancet, numri real i palestinezëve të vrarë do të nënvlerësohej me 41% nga Ministria e Shëndetësisë, duke pretenduar se 64 mijë njerëz ishin vrarë deri në qershor 2024.
Një vlerësim tjetër, i botuar më së fundmi në revistën MedRxiv, e vendos numrin e “vdekjeve të dhunshme” në 75 mijë e 200, shumica e të cilëve gra dhe fëmijë, dhe numrin e vdekjeve të lidhura me shkaqe indirekte (sëmundje, kequshqyerje ose aksidente) të konfliktit në 16 mijë e 300, shpesh të pa përfshira në raportet zyrtare.
Këto shifra, të llogaritura midis 7 tetorit 2023 dhe 5 janarit 2025, sugjerojnë kështu një total prej të paktën 91 mijë e 500 viktimash, të cilat vetë autorët i konsiderojnë “të nënvlerësuara”.
“Hulumtimet e mëparshme tregojnë se pasojat afatgjata të konfliktit ka të ngjarë të vazhdojnë të përkeqësohen me kalimin e viteve dhe ka të ngjarë që Ministria e Shëndetësisë e Gazës të vazhdojë të nënvlerësojë numrin e vdekjeve”, përfundon studimi./kb
