Në Shqipëri jetojnë 364 qytetarë që kanë kaluar moshën 100 vjeç. Të dhënat e Censit të vitit 2023 tregojnë se nga këta, 301 janë gra dhe vetëm 63 janë burra, një raport që pasqyron qartë diferencën gjinore në jetëgjatësinë e shqiptarëve. Gratë vijojnë të jetojnë më gjatë se burrat, një trend i njohur në të gjithë botën, por që në Shqipëri del në pah veçanërisht në moshat shumë të avancuara.
Ky grup i rrallë përfaqëson një brez që ka kaluar më shumë se një shekull histori, duke jetuar gjatë periudhave më të trazuara të vendit, nga luftërat botërore, regjimi komunist dhe transformimi demokratik.
Por përtej kuriozitetit të moshës mbi 100 vjeç, një pasqyrë më e gjerë vjen nga të dhënat për qytetarët mbi 85 vjeç. Në të gjithë vendin janë mbi 41 mijë persona që kanë kaluar këtë moshë, me shpërndarje të ndryshme sipas qarqeve. Tirana ka numrin më të lartë në total, me 9,372 qytetarë mbi 85 vjeç, por për shkak të popullsisë së madhe, ata përbëjnë vetëm 1.2 për qind të banorëve.
Në krahun tjetër, Gjirokastra rezulton të ketë përqindjen më të lartë të popullsisë mbi 85 vjeç, me 2.6 për qind, ndjekur nga Vlora me 2.2 për qind dhe Fieri e Korça me nga 1.8 për qind. Durrësi dhe Tirana renditen në fund për sa i përket përqindjes së të moshuarve të kësaj grupmoshe, ndërsa qarqe si Shkodra, Lezha dhe Elbasani qëndrojnë në mes të renditjes.
Këto të dhëna nxjerrin në pah një profil interesant të shpërndarjes së jetëgjatësisë në vend, por edhe të probleme demografike, si plakja e popullsisë apo emigrimin e të rinjve.
Ndërsa vendi plaket gradualisht dhe jetëgjatësia rritet, një pyetje që ngrihet është nëse politika sociale do të duhet të ndryshojë për të reflektuar këto zhvillime. Rikujtojmë se gjatë vitit 2024, rreth 29 mijë pensionistë i janë shtuar skemës, pasi kanë mbushur moshën dhe kanë lidhur pension pleqërie me Institutin e Sigurimeve Shoqërore./E.T
