Pronarëve që u është konfiskuar toka në vitin 1945 do iu vihen në dispozicion 1 miliard dollarë. Janë rreth 25 mijë përfitues, të cilët presin të marrin paratë. Ligji për pronën ka parashikuar edhe pagesat brenda një afati të shkurtër kohor, nga 1 vit deri në 3 vjet. Për të përfituar nga pagesa e përshpejtuar pronarët duhet të aplikojnë pranë Agjencisë së Trajtimit të pronave dhe kushti i vetëm është që dosja e tyre duhet të ketë kaluar procesin e shqyrtimit dhe të ketë një vendim përfundimtar nga agjencia.
Sipas formularëve tip, që i vihet në dispozicion aplikuesit pranë ATP-së mësohet se pronari duhet të cilësojë faktin se kërkon kompensim financiar. Kompensimi për ish-pronarët për tokën truall, sipas zërit kadastral të vitit 1945 dhe hartës së vlerës së tokës që është në fuqi do të kryhet me para. Kufiri i caktuar nga ligji është 50 milionë lekë për çdo vendim të njohur. Këshilli i Ministrave ka rregulluar me anë të një vendimi kufirin e pagesës në lekë dhe atë të kthimit fizikisht të pronës. Kështu, të gjitha vendimet përfundimtare, të vlerësuara financiarisht si tokë truall përfitojnë kompensim financiar nga fondi financiar i kompensimit, deri në masën 50 milionë lekë sipas shkronjës “a”, të pikës 1, të nenit 8, të ligjit nr.133/2015 dhe pjesa e mbetur nga vlerësimi i vendimit përfundimtar kompensohet fizikisht nga fondi i tokës. Neni 8 pika a e ligjit nr. 133/2015 për trajtimin e pronës dhe përfundimin e procesit të kompensimit të pronave thotë se subjektet e shpronësuara u nënshtrohen procedurave të kompensimit, sipas përcaktimeve të këtij ligji, bazuar në vendimet përfundimtare për njohje dhe kompensim financiar.
PAGESAT E PËRSHPEJTUARA
- Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarisht brenda 1 viti, atëherë ai përfiton 20% të vlerës së kompensimit dhe heq dorë nga pjesa tjetër e kësaj vlere.
- Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarisht brenda 3 vitesh, atëherë ai përfiton 30% të vlerës së kompensimit dhe heq dorë nga pjesa tjetër e kësaj vlere.
- Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarisht brenda 5 vjetësh, atëherë ai përfiton 40% të vlerës së kompensimit dhe heq dorë nga pjesa tjetër e kësaj vlere.
- Prioritet do të kenë aplikimet që kërkojnë të kompensohen financiarisht brenda 1 viti.
