Procesi i integrimit në Bashkimin Evropian të vendeve të Ballkanit ka qenë tejet joshës përgjatë viteve 1990.
Kjo vinte për faktin se BE ishte në gjendje të ndikonte në politikat kombëtare të këtyre shteteve.
Deri më tani, procesi i integrimit evropian ka luajtur një rol të rëndësishëm për të konsoliduar demokracinë pas luftërave në Ballkan.
Gjithashtu, për të rifilluar edhe një proces ripajtimi midis vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Sidoqoftë, vitet e fundit, faktorët politikë dhe ekonomikë po kontribuojnë në pasigurinë e procesit të integrimit në BE.
Këta faktrë kanë krijuar një Evropë konservatore, e cila ka prodhuar procese më të rrepta dhe të ngadalta për t’u bërë pjesë e Unionit.
Kjo ka bërë që vendet e Ballkanit të mbeten të pakënaqura.
Humbja e besueshmërisë
Bashkimi Evropian ia ka dalë të shuajë dhe parandalojë luftërat brenda familjes së tij.
Për fat të keq ky Union paqësor, nuk ka çuar prodhuar një BE më të organizuar – një fakt që ndihet në mënyrë të mprehtë nga vendet e Ballkanit, të cilat e kanë humbur durimin me procesin e anëtarësimit në BE.
Për shembull, Maqedonia e Veriut ka një qeveri pro-europiane. Ajo arriti të zgjidhë mosmarrëveshjen me Greqinë duke ndryshuar edhe emrin.
Kosova me qeverinë e saj po mendon të reduktojë taksën 100% për importet nga Serbia dhe mund të rifillojë së shpejti procesin e dialogut.
Shqipëria dhe Serbia duket se kanë marrëdhënie të mira fqinjësore.
Këto përmirësime pozitive mund ta çojnë BE-në në një drejtim të ri.
Fatkeqësisht, shumë vende kanë humbur besimin e tyre në procesin e pranimit në BE. Edhe pse këto shtete kanë ndërmarrë reforma të thella për t’iu përmbajtur standardeve të BE-së.
A duhet që vendet e Ballkanit të vazhdojnë të synojnë anëtarësimin?
Procesi i evropianizimit tani është në fazën e rifillimit.
Franca, Austria, Hollanda dhe disa vende të tjera nuk e mbështesin procesin e zgjerimit. Pavarësisht faktit se Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria zbatuan kërkesat e Bashkimit Evropian, ato presin t’u çelen ende negociatat, pas refuzimit të para pak muajve.
Për më tepër, Serbia dhe Mali i Zi ende shpresojnë të bëhen anëtare, megjithëse ende kanë shumë punë.
BE mendon se e ardhmja e Ballkanit do të mbetet me BE por vazhdon të injorojë zhgënjimin e gjerë. Nga ana tjetër, ndërsa Rusia vazhdon të rrisë ndikimin e saj politik dhe ekonomik, Kina ka investuar në rajon në përpjekje për të rritur zgjerimin e saj ekonomik në portin grek të Pireut dhe levën e saj politike.
Gjithashtu, liderët në Ballkan janë përpjekur të bashkëpunojnë me vende të tjera si Japonia, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Azerbajxhani për të thelluar marrëdhëniet me këto vende.
Mund të thuhet se vendet e Ballkanit kanë filluar të diversifikojnë thithjen e investimeve të huaja duke zvogëluar ndërvarësinë me vendet e BE-së.
Për shembull; Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia e Veriut kanë iniciuar Shengenin Ballkanik, që synon të heqë pengesat në lëvizjen e mallrave dhe njerëzve midis tre vendeve. Këto janë hapa për krijimin e alternativave të tjera edhe pse sytë mbeten drejt rrugës për në Bashkimin Evropian./Përshtati nga Daily Sabah, Fjala.al
