Ish-Sekretari amerikan i Shtetit, Henry Kissinger, ka paralajmëruar se koronavirusi mund të shkaktojë një “katastrofë ekonomike” që mund ketë pasoja afatgjata. 96-vjeçari e publikoi shkrim e tij në “Wall Street Journal”.
Ky skenar sipas tij, mund të ndodhë nëse nuk merren masat e duhura dhe “kjo situatë mund t’ia vërë flakën botës”.
Kissinger beson se Shtëpia e Bardhë ka bërë ‘një punë të mirë për të shmangur katastrofën e menjëhershme’, por shton se qeveria duhet të punojë me efikasitet dhe në një mënyrë largpamës për të mposhtur sëmundjen, jo vetëm për të rimarrë besimin e amerikanëve, por edhe të botës.
Ai thotë se SHBA-të duhet të punojnë shpejt për të gjetur një kurë, një hap për të rindërtuar ekonominë globale dhe për të mbrojtur “rendin botëror liberal”, ndërsa shton se as vëtë Amerika nuk mundet me një përpjekje thjesht kombëtare të kapërcejë virusin.
Kissinger shkruan se kur të vij fundi i këtij virusi shumë vende do jenë në gjendje shumë të keqe e do konsiderohen të dështuara.
“Kur të mbarojë pandemia e Covid-19, institucionet e shumë vendeve do të perceptohen si të dështuara. Nëse ky gjykim është objektivisht i drejtë apo jo, kjo është e parëndësishme. Realiteti është se bota nuk do të jetë kurrë e njëjta pas koronavirusit”.-tha Sekretari amerikan i Shtetit.
Ai ofron tre hapa që SHBA duhet të ndërmarrë, në mënyrë që të mposhti koronavirusin dhe më pas të ketë stabilizimi të ekonomisë.
Sipas Kissinger, zgjidhja e krizës konsiston në tre hapa:
Së pari, bota duhet të zhvillojë institucione dhe teknologji të reja për kontrollimin e infeksionit dhe vaksinat në përpjesëtim me popullatën e madhe. Qytetet, shtetet dhe rajonet duhet të përgatiten në mënyrë të vazhdueshme për të mbrojtur njerëzit e tyre nga pandemitë përmes depozitimit, planifikimit bashkëpunues dhe eksplorimit në kufijtë e shkencës”.
Hapi i dytë është “shërimi i plagëve në ekonominë botërore”. Ai tregon për krizën financiare të vitit 2008, duke thënë se kushtet e tanishme janë edhe më komplekse, për shkak të shkallës globale të virusit, mbylljes së shkollave, mbylljes së restoranteve dhe praktikave të distancës sociale. Kissinger shkruan se duhet të hartohen programe speciale për të ndihmuar në rregullimin e dëmtimit të atyre që preken më shumë nga mbyllja.
Së fundmi, Kissinger shkruan mbi parimet e rendit liberal botëror që duhen mbrojtur, duke theksuar se një qeveri me mendje të ndriçuar beson se duhet të garantojë “siguri, rregull, mirëqenie ekonomike dhe drejtësi”. Pandemia ka shkaktuar një anakronizëm, një ringjallje të qytetit me mure, në një epokë kur prosperiteti varet nga tregtia globale dhe lëvizja e njerëzve.
Demokracitë e botës kanë nevojë për të mbrojtur dhe mbajtur vlerat e tyre të iluminizmit. Një tërheqje globale nga ekuilibri i pushtetit me legjitimitetin do të bëjë që kontrata sociale të shpërbëhet brenda vendit dhe në botë”.
Henry Kissinger shërbeu gjatë kohës së presidentit Nixon dhe presidentit Ford si këshilltari për Sigurinë Kombëtare dhe me vonë sekretar shteti . Ai fitoi çmimim Nobel për Paqen në 1973 për përpjekjet e tij për të negociuar një zgjidhje paqësore të Luftës së Vietnamit./Fjala.al/
