Kin Dushi, shkrimtari që u la në harresë nga regjimi komunist

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

I burgosur në dy regjime, Kin Dushi është një nga prozatorët e parë shqiptarë, i mbuluar me harresë nga regjimi komunist.

Ai lindi në Shkodër, në fshatin Shirokë, më 27 maj 1922. Do të mbaronte “Normalen” e Elbasanit dhe më pas do të merrte pjesë në Luftën e Dytë Botërore, kundër pushtuesve nazifashistë. Në vitin 1942-1943 arrestohet nga pushtuesit dhe dërgohet në kampin e Prishtinës. Ditët e përjetuara në kampin e Prishtinës, do t’i fiksonte në një ditar të cilin e botoi në vitin 1951. Ky ditar do të konsiderohet si romani i parë i pasluftës, por historishkrimi letrar nuk e cilësoi asnjëherë në studimet për letërsinë.

Në vitin 1949-1952, Kin Dushi niset për studime në Bashkimin Sovjetik për letërsi. Pas kthimit, ai nis të punojë si gazetar te “Zëri i Popullit” për zonën e Myzeqesë, ku u frymëzua për të shkruar romane të tjera.

Në vitin 1955 shkruan “Udha e Velanit” dhe në vitin 1961 “Kronikë e vendit tim”. Është i pari shkrimtar që fitoi çmimin e Republikës në Shqipëri, me romanin “Udha e Velanit”, në vitet 1955-1956. Bëhet dhe anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve.

Në vitin 1960 shkroi skenarin e dokumentarit të kinostudios “Shqipëria e Re”, “Vallëzimi i shqipeve” me regji të Endri Kekos. Dushi provoi të shkruante dhe dramaturgji. Në vitin 1962 shkroi komedinë “Banorët e shkallës nr. 6”, që u vu në skenën e Teatrit Popullor të asaj kohe një vit më vonë, nën regjinë e Mihal Luarasit. Kjo vepër është rivënë në skenë në vitin 2009, nën regjinë e Sonila Ulqinakut. Kjo komedi shihet nga kritika si një pasqyrë e hollësishme e shoqërisë shqiptare të atyre viteve.

Jeta e Kin Dushit do të ndryshojë përgjithmonë pas botimit të romanit “Një emër mes yjeve”.

Lexo edhe :  “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” vazhdon të magjepsë me versionin e plotë në italisht

“Ai u duk përsëri rrugëve të qytetit. Sytë e kureshtarëve e ndiqnin si me habi, atë fytyrë disi të njohur, por që tani u dukej pak më e hequr, e pak më e zbehtë; ata sy të zinj e të bukur, por tani të futur disi thellë në zgavra e që kishin nisur ndoshta ta humbisnin bukurinë e gjallërinë e tyre të dikurshme. Vetëm trupi i kish mbetur gati ashtu, si edhe më parë, i gjatë dhe i drejtë…”. Ky është përshkrimi që Kin Dushi, i bën personazhit të tij kryesor në romanin “Një emër në mes yjeve”, një rikthim që i ngjason shkrimtarit rrugëve të Shkodrës, pas burgut. Duket sikur shkrimtari e ka parandier të ardhmen e tij. Romani u botua në vitin 1964 dhe u kritikua për “deheroizëm”, spontanitet e konceptim anarkik të Luftës Nacionalçlirimtare, në plenumin e 15-të të Komitetit Qendror të Partisë.

Kin Dushi do të arrestohej 3 vjet më vonë, më 3 tetor 1967, dhe do të dënohet me 8 vjet burg politik, si “armik i popullit”. Të gjitha shkrimet e tij deri në atë kohë u hoqën nga qarkullimi.

Në vitin 1975 ai del nga Burgu i Burrelit dhe do të punonte si punëtor ndërtimi në Ndërmarrjen 21 Dhjetori në Tiranë, derisa mbushi moshën e pensionit.

Nuk mundi ta përfundonte asnjëherë romanin e mbetur në dorëshkrim “Njeriu me proteza”. Më 6 prill të vitit 1994, Kin Dushi, pasi kishte humbur krejtësisht shikimin, u nda nga jeta.

Të fundit

Kryeministri japonez viziton SHBA-në, çfarë pritet të ndodhë në takimin me Trump

Kryeministri japonez Shigeru Ishiba do të takohet me presidentin amerikan Donald Trump gjatë një vizite në Shtetet e Bashkuara këtë javë, deklaroi zëdhënësi i qeverisë Yoshimasa...

Katër përfitimet shëndetësore të kafes turke

Për shumëkënd, kafja turke është pija e preferuar në mëngjes dhe faktikisht kjo ka shumë efekte të mira pozitive. Ja disa prej përfitimeve shëndetësore që...

Administrata Trump pezullon nga puna punonjësit e USAID-it në mbarë botën

Administrata e presidentit amerikan, Donald Trump, njoftoi se do t’i pezullojë nga puna të gjithë punonjësit me kontratë të Agjencisë së Shteteve të Bashkuara...

Sekretari i Jashtëm britanik viziton Kievin, takim me presidentin ukrainas

Sekretari i Jashtëm britanik David Lamy do të vizitojë sot Ukrainën dhe gjithashtu pritet të njoftojë për sigurimin e ndihmës shtesë për Kievin prej 55 milionë eurosh Gjatë vizitës së...

Formula 1/ Publikohen pagat e pilotëve për sezonin 2025, “Mbretëron” sërish Verstappen

Këto janë pagat e pilotëve të F1 në rrjetin e ri të 2025-ës Pagat e pilotëve të Formula 1 për vitin 2025 janë bërë publike...

Lajme të tjera

Web TV