Nga Luan Shtëpani
Vazhdimisht është folur dhe shkruar për historitë e njerëzve të cilësuar të veçantë. Nuk kanë munguar urdhërat e medaljet, për të gjallë dhe të vdekur. Pa asnjë mëdyshje, vlerësimet për njerëzit kontributivë meritojnë vëmendje, ndërsa është e pamoralshme dhe dashakeqe që në këtë situatë të përfitojnë lavde individë pa kontribute të spikatura. Në këtë lojë aspak të ndershme, si gjithmonë është e pranishme politikëbërja e cila dhe në këto raste është e përçarë përsa i përket dhënies së titujve. Kemi dëgjuar shpesh të thuhet se “ky apo ai person ka dhënë këtë apo atë për komunitetin apo vendin”. Kureshtarët me kërshëri dëgjojnë së çfarë thonë oratorët, ndërsa pjesa tjerët që e ka njohur “heroin” e vdekur apo të gjallë shpërqëndrohet.
Pas ceremonisë, në rrugë apo kafene kritizerët vazhdojnë punën e tyre për të mbushur ditën. Seicili në llogoren e tij politike ose jo, mund të japë sipas dëshirës opinion. Ndërsa ai që mori titullin, përgatitet me shumë kujdes për të qenë pranë njerëzve që të marrë urimin e tyre. Ka dhe nga ata që shpejt janë zhgënjyer nga qëndrimet e ftohta të bashkëqytetarëve, të cilët në heshtje dhe nën zë shprehin habinë se përse duhet të nderohej. Jo për krahasim, para vitit 1990 për t’i dhënë titull nderi një punonjësi, apo një kuadri duhet të shpreheshin shumë institucione, ku padyshim e gjitha do të kalonte në sitë, gjithmonë në vëmendje, qëndrimi i tij ndaj partisë dhe pushtetit. Kjo praktikë me të mirën e saj, ka vazhduar dhe në vitet e demokracisë ku shumë organizata bazuar në vlerat dhe kontributet e njerëzve të veçantë kanë përgatitur dosjet për t’ia dorëzuar autoriteteve për dhënie titujsh apo dhe institucionit të Presidentit për dekorime, për të gjallë apo pas vdekjes.
Partitë dhe OJF-të janë të lira të bëjnë vlerësimet e tyre për antarët dhe militantët, të japin çertifikata, ndërsa ata që kanë në dorë drejtimin e vendit nuk duhet të veprojnë si pronarë të tyre. Në pamje të parë të krijojet përshtypja se nuk ka vlerësime politike. Por, në brendësi përsëri politika në një farë mënyre është e lidhur me titujt. Në këto vite janë nderuar si ata që i kanë merituar dhe të tjerë që nuk e di se përse duhet të nderoheshin. Janë dhënë dekorata, çertifikata “mirënjohje”, apo dhe “nderi” për së gjalli dhe pas vdekjes militantëve apo paraadhësve të tyre, në mënyrë që të garantohet vota e familjeve për këtë apo atë parti.
Megjithë kujdesin e tepëruar, nuk u arrit të fshihet ajo që ishte menduar shumë e shumë vite më parë për të rehabilituar figura me histori të dyshimtë. Pavarësisht se ka ndodhur, e vërteta nuk mund të zhgarravitet nga askush. Dhënia e titujve më shumë i ka shërbyer qëllimeve elektorale, ku seicili prej nesh nuk e ka të vështirë të kuptojë të mirën dhe të keqen, dhe të bëjë vlerësimet e duhura. Ju që nuk u bëtë me titull, mos u shqetësoni, sepse e keni marrë vlerësimin real nga njerëzit të cilët krenohen me punën dhe kontributin tuaj. Çertifikatat apo dekoratat në këmbim të votave, ashtu siç jepen, ashtu dhe pluhrosen. Revanshi sapo ka nisur, me këtë ritën që po ecet, pas shumë vitesh shumica e shqiptarëve do të jenë posedues të një çertifikate nderi, urdhëri apo dekorate.