Kreu i Urgjencës, Skënder Brataj ka shpjeguar më gjerë sot simptomat afatgjata të COVID, që njihet ndryshe si “long COVID-19”. Me një postim të gjatë në Facebook, ku ka sjellë edhe përvojën e një pacienteje, Brataj thotë se ekziston mundësia që simptomat afatgjatat të përshkruara nga pacientët, mund të jenë për shkak të sindromave të ndryshme të shkaktuara nga Covid-19, duke përmendur sindromën pas terapisë intensive dhe sindromën nga lodhja post-virale.
Ndërsa citon një studim italian, të kryer mbi personat që kanë dalë nga një spital në Romë, Brataj shkruan se 87% e tyre përjetuan të paktën një simptomë 60 ditë pas fillimit të Covid-19, 55% e personave kishin tre ose më shumë simptoma midis të cilave lodhjen (53%), vështirësi në frymëmarrje (43%), dhimbjen artikolare (27%) dhe dhimbje gjoksi (22%).
Sindroma pas terapis intensive
- Sindroma nga lodhja post-virale
- Sindroma Long Covid
- Disa njerëz mund të kenë më shumë se një sindromë njëkohësisht.
-Diagnostikimi i tyre është thelbësor për një aktivizim korrekt të mënyrave të trajtimit dhe asistencës post Covid-19.
Rishikimi thekson se ekziston mundësia që simptomat e përshkruara nga pacientët edhe në studime të tjera, mund të jenë për shkak të sindromave të ndryshme të shkaktuara nga Covid-19:
-Long Covid: konkluzioni i studimeve, reflektimet dhe sugjerimet
Ekziston një “perceptim” aktual dhe i përhapur që njerëzit e sëmurë nga Covid-19 ose shërohen, ose shtrohen në spital ose vdesin brenda një periudhe të caktuar kohe.
Po bëhet gjithnjë e më e qartë se për shumë njerëz që kanë kaluar Covidin ekziston një mënyrë më e ndërlikuar dhe e veçantë për arsye të kohëzgjatjes së simptomave nga sëmundja Covid-19!
Prandaj është shumë e rëndësishme vendosja e një diagnoze të këtyre sindromave post-koronavirus, e cila duhet të njihet nga shërbimet shëndetësore dhe punëdhënësit. Njohja në kohë do të lehtësonte qasjen e këtyre pacientëve për nevojën e mbështetjes ndaj tyre dhe do të ofronte bazën për planifikimin e shërbimeve të përshtatëshme për ata. Edhe pse është shumë herët për të dhënë një përkufizim të saktë, një udhëzues është i nevojshëm për të arritur një konkluzion dhe për të vlerësuar të dhënat klinike në vazhdimësi.
Njerëzit përjetojnë një gamë të gjerë të simptomave luhatëse, multisistemike që duhet të njihen. Një temë e zakonshme është që simptomat lindin në një sistem fiziologjik dhe pastaj zvogëlohen vetëm për t’u manifestuar në një mënyrë tjetër në kohë.
Suportimi i komunitetit duhet të karakterizohet së bashku me kurimin spitalor. Ka ndikime të rëndësishme psikologjike dhe sociale, të cilat nëse nuk menaxhohen mirë, do të kenë pasoja afatgjata për individët dhe për shoqërinë. Shërbimet shëndetësore dhe të ndihmës sociale nuk janë të pajisura për të mbështetur njerëzit që bashkëjetojnë me Covid-19.
Nevojitet informacion dhe trajnim i personelit për efektet post Covid në vazhdim. Ekziston një nevojë urgjente për të kuptuar më mirë vazhdimin e simptomave dhe për të siguruar pritshmëri reale në progresion për këta pacientë.
Shumë pacientë vazhdojnë të kenë simptoma nga Covid-19 për një kohë të gjatë, ato ndikojnë në cilësinë e jetës së tyre, prandaj duhen suportuar në vazhdimësi. Veçanërisht marrin një rëndësi të veçantë pacientët me këto probleme ti drejtohen menjëher mjekut të familjes, mjekut psikiatër, psikologut dhe shërbimeve sociale.
Dr. Skender Brataj
