Le të supozojmë një apokalips dhe fundin e jetës në tokë. Dhe se një alien që po përpiqet të kuptoj se kush ishte njeriu dhe si ishte planeti para zhdukjes sonë.
Tani alieni është atje: ai u ul dhe hapi kapakun. Para tij ishte një çrregullim i dukshëm, një lëmsh qeniesh të gjelbra, pothuajse të palëvizshme. Asnjë gjurmë e organizmave që mendojnë. Xyzx kishte mbërritur në Tokë, rreth 100,000 vjet pasi njeriu ishte zhdukur , me hipotezë, për shkak të rrezatimit të një shpërthimi të madh, një “shpërthim gama”, siç e kanë quajtur sot astronomët, i cili kishte sterilizuar gjysmën e galaktikës.
ARKEOPLASTIKA. Pyetje: Çfarë do të shihte Xyzx? Dhe deri në çfarë mase do të ishte në gjendje të rindërtonte pamjen, aftësitë dhe zakonet e jetës së banorëve të saj të zhdukur (d.m.th. neve)? Në teori nuk duhet të jetë e pamundur.
Duke gërmuar në një thellësi prej 2 metrash, Xyzx mund të gjejë për shembull një shtresë të pasur me mostra të formave të ndryshme, të bëra nga një polimer inorganik. Shtresa e polimerikut ekziston vërtet: nga gjysma e dytë e shekullit të 20-të e deri më sot ne kemi tejkaluar me bollëk njëqind mijë tonë plastikë të prodhuar. Një material i shpikur për të qëndruar.
TË HUAJT NË PARTENON. Plastika nuk është e vetmja gjurmë që do të lëmë. Shtresa polimerike në fakt do të përzihet me atë “urbanus”, e përbërë nga mbetjet e ndërtesave të shembur. Secili prej nesh përdor rreth 500 tonë materiale ndërtimi gjatë jetës sonë. Është rëra, balta, guri, çeliku dhe metalet e ndryshme që përdoren për të ndërtuar rrugët dhe qendrat tregtare që frekuentojmë dhe ndërtesat ku jetojmë.
Çfarë do të gjejë ndonjë arkeolog alien pas 100,000 vjetësh? Rrokaqiejt e Nju Jorkut, kullat e Kuala Lumpurit apo piramida e Luvrit në Paris? Asnjë nga këto. Athina e së ardhmes do të jetë ende Athina e Partenonit. Midis një ndërtese të këtij shekulli dhe një të periudhës romake, e dyta, e ndërtuar me gurë të fortë, me siguri do të mbijetojë më shumë. Ndërtesat e së shkuarës, duke përfshirë edhe ato prej shtufi dhe tullash balte, kanë treguar tashmë se mund t’i rezistojnë viteve.
Colosseum : nuk ka më mermer që dikur e mbulonte atë, por mbetet guri. Guri, titani dhe plastika rezistojnë me kalimin e kohës, ndërsa çeliku dhe betoni zhduken.
MILANO DHE GENOVA. Por do të ketë disa përjashtime. Për shembull, fletët e titanit që mbulojnë Muzeun Guggenheim në Bilbao, i inauguruar në vitin 1998, do të duken të reja edhe pas qindra miliona vjetësh. Ato janë praktikisht të përjetshme. Shumë varet gjithashtu nga vendndodhja. Milano mund të ketë më shumë gjasa se Los Angeles për të kaluar te pasardhësit. Ndërsa kjo e fundit në fakt do të shkatërrohet.
KONTINENTET QË PËRPLASEN. Toka, megjithatë, patjetër do të ndryshojë pamjen e saj në vitet e ardhshme. Pjesa më e madhe e kores është duke lëvizur në përgjigje të shtytjeve të grumbujve që e përbëjnë atë dhe që notojnë në mantelin e shkëmbinjve të lëngshëm. Italia, për shembull, pas 10 milionë vjetësh do të jetë ende këtu ku është tani, por ndërkohë Mesdheu që e rrethon do të jetë zhdukur. Do të mbeten liqene të kripura që do të thahen në verë.
Në fakt, Afrika po “vjen” në Evropë. Përplasja mes dy kontinenteve do t’i shtyjë Alpet lart: Everesti i së ardhmes do të jetë këtu, ndërsa një oqean i ri do të lindë në Luginën Rift në Afrikën verilindore. Britania dhe Skandinavia, nga ana tjetër, do të shkojnë në det dhe do të gjenden më afër kontinentit amerikan, siç parashikohet nga Anketa Britanike e Antarktidës.
Ata që do shikojnë planetin tonë pas disa milionë vitesh do të mahniten edhe nga një fenomen tjetër. Në llavat vullkanike dhe rreth kreshtave oqeanike do të gjejnë shenjat e një lëkundjeje magnetike: ajo korrespondon me përmbysjen e poleve tokësore. Kjo ndodh çdo 100,000 vjet.
KULTURA . Për sa i përket kulturës, ne mund të shpresojmë gjithmonë te Kripta e qytetërimit. Ndodhet në Oglethorpe, Atlanta (SHBA), në një bodrum të universitetit. Brenda ka 640,000 faqe librash mikrofilmash, nga i gjithë koleksioni i veprave të Shekspirit deri te Kurani, një kukull e Donald Duck, një tren lodër, gazeta, një radio, një biberon dhe dy manekina (mashkull dhe femër).
