Koncepte dhe zakone të ndryshme nordike ndodh që shpesh çudisin gjithë botën dhe i tillë është ‘vesi’ më i fundit i suedezëve.
Një fëmijë suedez ulet në një tavolinë darke ndërsa shoku i tij dhe prindërit e mikut darkojnë me qofte, pure patatesh dhe salcë manaferre. Aroma e shijshme përhapet poshtë hundës së fëmijës, por nuk ka asnjë pjatë për të. Ky mjedis, ndonëse mjaft normal në Suedi dhe vende të tjera nordike, ka tmerruar njerëzit në mbarë botën, të tronditur kur mësuan se disa familje suedeze nuk i ftojnë miqtë e fëmijëve të tyre për të ngrënë me ta gjatë vaktit.
Gjithashtu, kur është koha për të ngrënë, një fëmijë mund të shkojë në shtëpi, të qëndrojë në dhomën e shokut dhe të luajë ose të ulet në tryezë me familjen dhe të mos hajë.
Për këtë, “El Pais” ka publikuar një artikull, ku shpjegon atë që po ndodh aktualisht në rrjet reth këtij zakoni dhe këtij diskutimi.
Artikulli i plotë:
Herë pas here në Spanjë mbërrin ndonjë koncept nordik që na magjeps: leja suedeze e atësisë, , Greta Thunberg… dhe tani, një veçori e mikpritjes suedeze, megjithëse kjo nuk na ka magjepsur për mirë.
Gjithçka fillon me një postim në forumin Reddit, tema e të cilit është “Cila është gjëja më e çuditshme që ju është dashur të bëni në shtëpinë e dikujt për shkak të kulturës apo fesë së tij?” Disa përgjigje për këtë postim flasin për anekdota në shtëpitë suedeze dhe përfundojnë në Twitter në formën e një screenshote dhe ata rrëfejnë si më poshtë:
“Kam qëndruar natën në shtëpinë e një miku. Kur u zgjuam, ai tha se do të zbriste për pak. Pas 15 minutash zbrita poshtë për të parë se çfarë po ndodhte dhe pashë që ata po hanin mëngjes. Më shohin dhe më thonë se janë gati dhe se do të kthehen së shpejti. Unë ende mendoj për të 25 vjet më vonë.”
“Më kujtohet se shkova në shtëpinë e miqve të mi suedezë. Dhe ndërsa po luanim në dhomën e saj, nëna e saj thirri se darka ishte gati. Ai më tha të prisja në dhomën e tij derisa ata të hanin. Ishte e mahnitshme.”
Tweet-i me këto rrëfime është shpërndarë më shumë se 50,000 herë në më pak se një javë dhe ka provokuar mijëra postime nga spanjollët e befasuar. Disa suedezë gjithashtu e kanë vërtetuar historinë ose janë përpjekur të japin detaje në lidhje me këtë zakon, si p.sh. tweeter @Tyckmyckna, i cili ka shpjeguar në një sërë postimesh në Twitter se kjo është bërë “për respekt për prindërit e fëmijës vizitues, të cilët mund të kenë planifikuar një darkë që më vonë mund të shpërdorohej”.
Dhe çfarë thanë spanjollët? Disa kanë bërë shaka me idenë se shprehja “të luash suedisht” vjen nga ky zakon, të tjerë me gjuhën suedeze apo Ikea dhe të tjerë kanë shfrytëzuar rastin të bëjnë shaka me zakonin e kundërt: atë të mbushjes së të ftuarve që kanë disa vende mesdhetare. Ka edhe nga ata që i kanë kërkuar shpjegime ambasadës suedeze.
Dhe ne kemi kontaktuar me ta për t’i pyetur.
Ne kemi kontaktuar Ambasadën Suedeze në Spanjë dhe na është përgjigjur kancelarja Emelie Gallego-Díaz, e ngarkuar me promovimin e Suedisë, kulturës dhe komunikimit. Ajo tregon me email se, në të vërtetë, “njerëzit që janë rritur në Suedi në vitet shtatëdhjetë deri në vitet nëntëdhjetë kujtojnë se shkonin në shtëpitë e miqve pas shkollës, për shembull për të luajtur, por ata nuk hanin apo darkonin atje. Kjo u bë në shtëpi më vonë.” Megjithatë, ai shprehet se “sot është diçka e çuditshme dhe e pazakontë, për arsye të dukshme”.
Në Directo al Paladar, një nga faqet tona të preferuara të gatimit ( përveç El Comidista, natyrisht ), ata i kanë kushtuar një temë edhe #SueciaGate, ku kanë folur me Raquel Machín, një spanjolle që ka qenë në Suedi për më shumë se 10 vjet. Ajo pohon se kjo praktikë vazhdon të ndodhë dhe se ishte një nga gjërat që e befasoi më shumë kur shkoi në fshat:
“Nëse një pasdite e çoni fëmijën tuaj në shtëpinë e dikujt për të luajtur, duhet të bini dakord paraprakisht nëse ai është aty, do të qëndrosh për drekë ose jo, dhe kohën që do ta marrësh. Nëse vini vonë dhe i keni thënë të mos hajë, e dërgojnë në qoshe”, thotë ai. Megjithatë, ajo tregon edhe për atë që thotë kancelarja suedeze: se aktualisht, ajo që po ndodh është e kundërta:
“Ekziston gjithashtu një tendencë midis “modernëve” për të adoptuar mënyra më jugore për sa i përket protokollit: ndarjen e ushqimit etj. , sepse duket si diçka e lezetshme.” Gjithashtu në Twitter, spanjollë të tjerë që jetojnë në Suedi e pohojnë zakonin e mosftimit të njerëzve për të ngrënë, duke thënë se është në mospërdorim .
Meqë ra fjala, ne donim t’ju tregonim edhe për një tjetër “gjë suedeze” që na pëlqente dhe për të cilën mbajmë një kujtim të bukur: në vitin 2016, Suedia aktivizoi një telefon që, kur telefononit, ju vinte në kontakt me një shtëpi të rastësishme suedeze. (të cilët ishin nënshkruar në këtë nismë). Ne telefonuam, i bëmë shumë pyetje dhe madje koleges sonë María Sánchez iu desh të këndonte këngët e ABBA-s. Fatkeqësisht, kur kohëzgjatja totale e telefonatave arriti një vit ( ku u përgjigjën pothuajse 200,000 telefonata), ata vendosën të ndërpresin shërbimin. Si mund ta dallosh që me telefon nuk duhet të të ofrojnë ca patate dhe pak ullinj.
Më poshtë edhe disa meme nga #SwedenGate:
Mientras tanto, madres mediterráneas si los amigos de sus hijos no se comen cuatro platos completos mientras están de visita en casa pic.twitter.com/QNunPc0esh
— Glio (@SirGalio) May 29, 2022
Lo de que los suecos son agarrados con la comida porque pasaron una hambruna no se lo cree nadie que haya tenido una abuela española que pasó hambre en la postguerra, que te comías 14 flanes y te freía un huevo para bajarlos.
— Siberet (@SiberetSiberet) May 29, 2022
De verdad que lo he flipado pic.twitter.com/NLvkFuQx5m
— Murcian Canton Memes (@cantonalismemes) May 29, 2022
pov acabas de pasar un finde en casa de tu amigo sueco pic.twitter.com/YKcaO2Kw36
— mayo (@nomellamoymao) May 29, 2022
Cuando visitas a tus amigos suecos pic.twitter.com/YVZF6smSiY
— Yogulado (@Supertramp9713) May 29, 2022
