Shqipëria është i vetmi vend në rajon që prodhon energji të pastër nga uji dhe era. Ky vlerësim bëhet nga Climate Action Network një koalicion evropian i organizatave jo-qeveritare i dedikuar për të luftuar ndryshimet klimatike.
Në një raport të ri ky organizëm thekson se vendet e tjera të rajonit si Bosnje dhe Hercegovinë, Kosovë dhe Serbi e ndërlikojnë tranzicionin drejt energjisë së rinovueshme pasi përdorin termocentralet e vjetruara dhe joefikase me qymyr.
Në Shqipëri prodhimi realizohet nga hidrocentralet në masën 98 % nga hidrocentralet dhe nga të tjerë prodhues (Fotovoltaik) në masën 1,8 % të prodhimit neto vendas të energjisë elektrike.
Në raport theksohet se vendet e Ballkanit Perëndimor janë të gjitha në mënyrë të konsiderueshme më të varfra në drejtim të energjisë së rinovueshme se vendet anëtare të BE-së me përjashtim të Shqipërisë.
Disa studime kanë treguar se emetimet nga termocentralet e vjetëruara të qymyrit të rajonit shkaktojnë dëme të mëdha për shëndetin si në rajon ashtu edhe jashtë tij. Climate Action Netëork në analizën e tij ve në dukje se Bosnja, si eksportuesi i vetëm i energjisë elektrike në rajon, gjeneron deri në 60% të energjisë së saj nga termocentralet me qymyr, ndërsa pjesa e mbetur vjen kryesisht nga hidrocentralet.
Kosova dhe Serbia prodhojnë respektivisht afërsisht 90% dhe 70% të energjisë elektrike të tyre nga termocentralet me qymyr, të plotësuar nga energjia hidro, ere dhe diellore. Ministrat e klimës së BE-së po kërkojnë eliminimin gradual të karburanteve fosile deri në fund të dekadës, si dhe ti jepet fund ndërtimit të termocentraleve të reja me qymyr.
Ky raport vjen në një kohë që në Dubai po mbahet samiti për ndryshimet klimatike në botë dhe marjen e masave për proshimin e energjisë nga burime të rinovueshme./ S.M
