Pjesët e Murit të Madh të Kinës që janë ende të paprekura mbrohen nga një biokrust i bërë nga myshku, liçenët dhe mikroorganizmat.
Muri i Madh i Kinës është një nga veprat më të famshme dhe mbresëlënëse të arkitekturës në botë. E ndërtuar kryesisht midis shekujve të katërmbëdhjetë dhe të shtatëmbëdhjetë (por pjesët e para datojnë që nga shekulli i dytë para Krishtit), ajo është pothuajse 9,000 km e gjatë dhe mbi të gjitha është ende në këmbë, pavarësisht shekujve të kaluar nën motin. Për disa vjet tani, megjithatë, ajo është zhdukur ngadalë: tashmë në vitin 2015 u vlerësua se rreth një e treta e saj ishte zhdukur.
Ndër shkaqet e këtij degradimi u mendua edhe materiali organik që gjendet mes tullave: quhet biokrust dhe është i përbërë nga myshqe, liçenët dhe cianobakteret, të cilat rriten në hapësirat mes tullave. Tani një studim i ri i botuar në Science Advances e bën të qartë rolin e vërtetë të biokrustit: përveç dëmtimit, është falë këtij materiali organik që Muri i Madh është ende në këmbë.
ÇFARË ËSHTË BIOCRUST? Muri i Madh u ndërtua (gjithashtu) me një teknikë të quajtur pisé, e cila konsiston në ndërtimin e strukturave arkitekturore duke përdorur tokë pak të lagësht dhe të ngjeshur me vegla druri që shërbejnë për t’i dhënë forcë dhe hiqen sapo muri të jetë në vend.
Në këtë mënyrë, megjithatë, “brumi” bëhet mikpritës edhe për disa forma të jetës, si myshqet, liçenët dhe cianobakteret, të cilat rriten brenda tij duke u bërë pjesë e vetë strukturës. Deri tani, mendohej se biocrusti i bënte pjesët e murit ku bëhet më i brishtë, dhe kontribuoi në krijimin e çarjeve dhe pikave të dobëta. Analiza e kryer nga Akademia Kineze e Shkencave dhe Ministria e Arsimit, nga ana tjetër, zbulon të kundërtën: 67% e Murit të Madh të Kinës strehon biokrustin, dhe janë pikërisht këto pjesë që janë më rezistente ndaj kohës dhe agjentëve atmosferikë.
FALË MYKUT. Analiza kuantifikoi se si biokrusti kontribuon në stabilitetin e Murit të Madh, duke gjetur se prania e tij përmirëson një seri të gjatë parametrash arkitekturorë: zvogëlon porosinë e murit, gërryerjen e tij dhe aftësinë e tij për të mbajtur ujin deri në 50% dhe rrit aftësinë e strukturës për t’i rezistuar kompresimit dhe penetrimit, dhe rrit stabilitetin e saj të përgjithshëm nga 37 në 321%.
RROFTË LAGËSHTIA. Megjithatë, jo të gjitha biokrustet janë të njëjta: në rajonet më të thata, cianobakteret janë mbizotëruese mbi myshqet dhe liçenet, të cilat janë më të pranishme në zonat e lagështa. Dhe janë pikërisht pjesët e pasura me myshk që janë më rezistente: kjo do të thotë se biokrusti “funksionon” më mirë aty ku klima është më e lagësht. Nëse Muri i Madh i Kinës është ende në këmbë, me pak fjalë, merita është kryesisht për shkak të myshkut, liçenëve dhe cianobaktereve.Përshtatur nga Fokus.it/O.S
