Natyra
Një studim ndërkombëtar bën një pasqyrë të asaj që ne dimë – shumë pak – për organizmat e kësaj mbretërie: nga vendet më të pamundshme në të cilat janë gjetur deri tek përdorimet e tyre të mundshme e të çuditshme.
Ato përhapen në trupin e njeriut, në frigorifer, në akullin e Antarktidës dhe në tokë të kontaminuar, në ajër, në shkretëtirat e kripura, në bukën e thartë. Ata ushqejnë trupin dhe ndryshojnë vetëdijen, i shndërrojnë mbeturinat në lëndë djegëse dhe insektet në zombie, duke i lejuar pemët t’i mbijetojnë thatësirës. Kërpudhat janë vendimtare për Tokën, por ende pak të njohura. Një studim ndërkombëtar i kryer nga mbi njëqind studiues nga 18 vende të ndryshme, Gjendja e Kërpudhave të Botës, vlerëson shumëllojshmërinë e tyre të pabesueshme.
Raporti i publikuar më 12 shtator dhe i koordinuar nga Royal Botanic Gardens Kew, një institucion kërkimor botanik në Richmond, Mbretëria e Bashkuar, nxjerr në pah disa informacione interesante mbi 144,000 llojet e kërpudhave dhe mykut të kataloguar deri më tani.
=DISA FIGURA. Sipas analizave, mund të ketë 3.8 milionë lloje kërpudhash të pranishme në planet, por 90% e tyre janë ende krejtësisht të reja për shkencën. Çdo vit përshkruhen rreth 2000, por vetëm 56 lloje përfshihen në Listën e Kuqe të IUCN (inventari i krijesave të kërcënuara me zhdukje), krahasuar me 25 mijë bimë dhe 68 mijë kafshë. Të paktën 350 lloje konsumohen si ushqim, dhe 216 kanë efekte halucinogjene të vërtetuara.
LLOJET E PËRSHTATSHME. Shumëllojshmëria e tyre është e jashtëzakonshme. Ato janë gjetur në Antarktidë në tokë të kontaminuar nga nafta, në koret e kripës së shkretëtirave kiliane dhe në ekuivalentin e qelizave të veshkave të disa buburrecave tropikale. Ato përbëjnë një mbretëri më vete, më afër me atë shtazore sesa me atë bimore dhe në muret e tyre qelizore janë gjetur substanca kimike të cilat janë të pranishme edhe në ato të gaforreve dhe karavidheve.
SHOQËT (OSE VRASËT). Disa – kujton më pas raporti – janë jashtëzakonisht të dobishme. Përtej majave ose penicilinës, mendoni për kërpudhat që hanë plastikë ose ato që mund të tolerojnë nivele të larta rrezatimi, të cilat mund të përdoren për të pastruar tokën e ndotur.
Acidi itakonik që përdoret për të bërë disa pjesë plastike në makina, disa goma sintetike dhe tulla Lego vjen nga kërpudhat. Disa produkte kërpudhash mund të zëvendësojnë materiale të veçanta ndërtimi. Në të njëjtën kohë, kërpudhat janë kryesisht përgjegjëse për vdekjet masive të amfibëve ose shkatërrimin e pjesëve të mëdha të bimësisë.
PAS FILLIMIT. Ajo që ofron raporti është vetëm një paraqitje e vogël e panoramës që mund të hapë një njohuri më e gjerë për kërpudhat. Analizat e ADN-së mjedisore dhe vlerësimet e llogaritura mbi përqindjen e kërpudhave-të tjerëve që jetojnë në mjedise që ne njohim mirë na tregojnë se, për të përshkruar të gjitha llojet e kërpudhave që ekzistojnë në normat e ruajtura deri më tani, do të duheshin të paktën