Shprehja “kolona e pestë” u krijua nga frankoisti Emilio Mola për të treguar një organizatë ushtarake klandestine që favorizon një pushtim nga armiku.
Kuptimi origjinal i referohet një organizate ushtarake që vepron në mënyrë klandestine në një vend ose qytet, duke favorizuar armikun.
NGA Vjen? Gjenerali Emilio Mola, në ato vite në krye të Ushtrisë së Veriut, ishte i pari që përdori shprehjen gjatë luftës civile spanjolle (1936-39). Gjatë një konference për shtyp me gazetarë të huaj, kur u pyet se cila nga katër kolonat ushtarake që përbënin ushtrinë e tij do të pushtonte Madridin, Mola u përgjigj: “e pesta”, duke iu referuar grupeve promonarkiste dhe frankoiste që vepronin në mënyrë klandestine në kryeqytet, ende në duart e republikanëve.
Shprehja shpejt gjeti sukses në leksikun gazetaresk dhe më pas hyri në të gjitha gjuhët evropiane, me kuptimin më të përgjithshëm të “armikut të brendshëm”. Ai gjithashtu frymëzoi titujt e veprave letrare që e vendosën atë në zhargonin popullor. Para së gjithash Kolona e Pestë nga Ernest Hemingway, një përmbledhje me tregime të shkurtra të vendosura gjatë konfliktit spanjoll, i publikuar në vitin 1938. S.B
