Pasi një fshat në majë të kodrës Liguria u shkatërrua nga një tërmet, një grup artistësh e rindërtuan nga rrënojat. Tani banorët e këtij atraksioni të njohur turistik po përballen me dëbimin.
Tërmeti që goditi bregdetin verior të Ligurias, më 23 shkurt 1887, shkatërroi pjesën e sipërme të fshatit, duke vrarë 53 njerëz, emrat e të cilëve janë të shënuar në një pllakë mermeri në hyrje të fshatit.
Guri i parë për Bussana Nuova, fshati i ri poshtë kodrës, u hodh dy vjet më vonë, dhe fshati i vjetër u braktis përfundimisht në 1894. Vitet kaluan dhe Bussana Vecchia (Bussana e Vjetër) u shndërrua në një qytet fantazmë.
Kontrabandistët e përdorën atë për të ruajtur kontrabandën përpara se të kalonin në Francë ose emigrantët nga Italia jugore vendoseshin aty për një kohë të caktuar, mirëpo këta banorë dëboheshin me forcë nga autoritetet lokale.
Pika e kthesës ndodhi në fund të viteve 1950. Një qeramist nga Torino, Mario Giani, pati idenë për ta kthyer atë në një komunë artistësh.
Pak nga pak, më shumë artistë e ndoqën atë nga e gjithë Evropa, të tërhequr nga ideja e një vendi pa rregulla, ku mund të ndërtosh shtëpinë tënde nga rrënojat dhe të kalosh ditët duke bërë art.
Vendi ka ndryshuar që nga ato ditë të vështira. Nuk është më jashtë rrjetit dhe tani ka energji elektrike, ujë të rrjedhshëm dhe natyrisht Airbnbs. Ka disa restorante dhe një bar që u shërbyen turistëve kryesisht francezë dhe gjermanë.
Pavarësisht nga popullariteti i Bussana Vecchia, autoritetet po kërcënojnë banorët me dëbim. Në vitin 2017, ata morën letra që i informonin se nuk kishin të drejtë ligjore për shtëpitë e tyre dhe konsideroheshin si banorë të paligjshëm nga shteti. Si përgjigje, njerëzit në fshat u bashkuan për të formuar një kolektiv, duke e quajtur veten “I Resilienti”.
Banorët duan të njihen si pronarë të ligjshëm të shtëpive që i kanë rindërtuar vetë. Autoritetet fillimisht donin që ata t’i paguanin gjoba shtetit për pushtimin e paligjshëm të shtëpive, por kjo u hoq me një vendim nga Këshilli i Shtetit, në qershor 2024. S.B
