Inteligjenca artificiale lexon historinë, atë antike të padëshifruar ende nga njeriu. Një nga sukseset e padiskutueshme të avancimit të teknologjisë është padyshim zbërthimi i teksteve të lashta, nga papirët e Ercolanos në Napoli, që pavarësisht 1000 grupeve kërkimore, për të parën herë duket se po bëhet i mundur dëshifrimi jo vetëm i shkronjave dhe fjalëve, por teksteve të tëra e të plota, pavarësisht se të karbonizuara.
Në listë i hapet rruga për të parën herë, napave me të cilat mbështilleshin mumjet egjiptiane, kodifikimet e kulturës micene nga Kreta e lashtë, simbole greke të gjetura në Scili, arkiva historikë që mbulojnë mbretëritë e 27 sovranëve koreanë, të shkruajtur në sistemin antik Hanja apo libra mesjetare.
Sipas “Oxfrod”, deri tani vetëm IA është e susksesshme 62%, por bashkuar edhe me ekspertin human, saktësia arrin në 72%, në punët voluminoze për të zbuluar sekrete të botës antike që deri më sot ishte pothuajse e pamundur dhe vetëm një pjesë e vogël janë të dëshifruara./e.t
