8 Janar 1918/ Presidenti amerikan Wilson shpall 14 pikat e tij

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Në një fjalim të mbajtur përpara Kongresit, presidenti amerikan Woodrow Wilson, foli mbi qëllimet e Shteteve të Bashkuara në Luftën e Parë Botërore, dhe “14 pikat” e tij për arritjen e një paqeje të qëndrueshme në Evropë. Pesë pikat e para, i referoheshin parimeve të përgjithshme duke kërkuar:

Marrëveshje transparente të paqes, pas së cilave nuk do të ketë më pakte ndërkombëtare të fshehta të asnjë lloji, por diplomacia do të vazhdojë të funksionojë gjithmonë, në mënyrë të ndershme dhe sipas interesit të përgjithshëm të publikut.

Liri absolute të lundrimit në det, jashtë ujërave territoriale, njëlloj si në paqe dhe në luftë, me përjashtim të rasteve kur detet mund të mbyllen tërësisht ose pjesërisht nga veprimet ndërkombëtare, për zbatimin e marrëveshjeve ndërkombëtare.

III. Heqja, për aq sa është e mundur, e të gjitha barrierave ekonomike, dhe vendosja e barazisë së kushteve të tregtisë, midis të gjitha kombeve që miratojnë paqen.

Garancitë e duhura nga të gjitha palët, se armatimet kombëtare do të reduktohen në pikën më të ulët, në përputhje me sigurinë e brendshme.

Një rregullim i lirë, i hapur dhe absolutisht i paanshëm i të gjitha pretendimeve koloniale, bazuar në një respektim të rreptë të parimit, që në përcaktimin e të gjitha çështjeve të tilla si sovraniteti, interesat e popullatës në fjalë, duhet të kenë një peshë të barabartë, me qeverinë që merr vendimin.

Ndërkohë pika e fundit, kërkonte ngritjen e një instituticioni ndërkombëtar, për të zgjidhur mosmarrëveshjet në mënyrë paqësore, duke shmangur luftërat. Fjalimi u përkthye dhe u shpërnda ushtarëve dhe qytetarëve të Gjermanisë dhe Austro-Hungarisë, dhe kontribuoi në mënyrë të konsiderueshme tek pranimi nga ana e tyre i një armëpushimi në nëntorin e vitit

Lexo edhe :  Besnikë dhe milionerë! Ja kush janë anëtarët e kabinetit të ri të Donald Trump

Pas përfundimit të luftës, Wilson udhëtoi në Francë, ku drejtoi delegacionin amerikan në Konferencën e Paqes në Versajë. Duke vepruar si një udhëheqës moral i Aleatëve, Wilson u përpoq të arrinte një paqe të drejtë, edhe pse aleatët e tjerë fitimtarë, kundërshtuan shumicën e 14 pikave të tij.

Traktati përfundimtar i paqes, që bënte thirrje për pagesa të mëdha të dëmshpërblimeve nga ish-Fuqitë Qendrore, dhe kushtet e tjera të paqes, do të kontribonin në shpërthimin e Luftës së Dytë Botërore dy dekada më vonë. Sidoqoftë, idetë e Wilson-it mbi vetëvendosjen kombëtare, dhe krijimi e një organizmi botëror të pasluftës, u mishëruan në traktat. Për përpjekjet e tij, në vitin 1920, ai fitoi Çmimin Nobel për Paqe.

 

Të fundit

Gripi, Brataj ngre alarmin: Po rriten rastet, ja kur duhet t’i drejtoheni spitalit

Situata gripale në vend ka pësuar një rritje të ndjeshme, duke arritur në rreth 19 mijë raste në javë...

Pse po i mënjanon Berisha krerët e degëve të PD?

Nga Ylli Pata Kjo qarkore, është njëjtë siç e gjithë retorika që bën Sali Berisha prej 2021-shit kur u shpall Non Grata. Nuk ka lidhje...

“Nëse jeni çift mund të debatoni…”/ Horoskopi për 23-29 janar 2025: Lërini ndjenjat të…

Dashi Këtë javë dashuria ju sfidon të gjeni një ekuilibër mes pasionit dhe durimit. Nëse jeni çift, mund të ndiheni të prirur të debatoni për...

Zgjedhjet e 11 majit, juristja: Bardhi, Tabaku, Gjekmarkaj jashtë listës së Berishës!

Juristja Brisida Gjikondi u shpreh se shqiptarët e diasporës kanë treguar një interes të lartë me rreth 60,000 aplikime deri më tani. Sipas saj,...

Çfarë ndodhi? Egli shpërthen në lot: Dëgjova diçka që është shumë rëndë…

Para pak minutash, Egli Tako ka qenë duke qarë në krevat. Afër i ka ndejtur vetëm Loredana, e cila e ka këshilluar që ti marr...

Lajme të tjera

Web TV