Keith Kellogg u thotë vendeve që të ofrojnë zgjidhje konkrete dhe të rrisin shpenzimet në vend që të ankohen për rolin e bisedimeve
Patrick Wintour/ Mynih
Evropa do të konsultohet – por përfundimisht do të përjashtohet – nga bisedimet e planifikuara të paqes midis Rusisë, SHBA-së dhe Ukrainës, ka zbuluar i dërguari special i Donald Trump për Ukrainën.
I pyetur nëse Evropa do të ishte e pranishme në bisedimet e planifikuara, Keith Kellogg tha se ai ishte nga “shkolla e realizmit dhe kjo nuk do të ndodhë”.
“Mund të jetë si shkumësa në dërrasën e zezë, mund të grihet pak, por unë po ju them diçka që është vërtet shumë e sinqertë,” tha ai të shtunën.
“Dhe miqve të mi evropianë, unë do t’u thosha: futuni në debat, jo duke u ankuar se mund të jeni, po ose jo, në tryezë, por duke dalë me propozime, ide konkrete, duke rritur shpenzimet [të mbrojtjes]”.
Vërejtjet e Kellogg do të shkaktojnë shqetësim në mesin e disa liderëve evropianë, të cilët nuk i besojnë Trumpit dhe besojnë se siguria e vendit të tyre është e ndërthurur pazgjidhshmërisht me fatin e Ukrainës. Ministri i Jashtëm polak, Radosław Sikorski, tha se presidenti francez, Emmanuel Macron, kishte ftuar liderët evropianë në Paris të hënën për të diskutuar situatën.
Kellogg tha se një arsye pse bisedimet e mëparshme të paqes midis Ukrainës dhe Rusisë kishin dështuar ishte për shkak të përfshirjes së shumë vendeve që nuk kishin aftësi për të ekzekutuar ndonjë proces të tillë. “Ne nuk do të shkojmë në atë rrugë,” tha ai në margjinat e Konferencës së Sigurisë në Mynih.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, kishte përdorur më herët fjalimin e tij në konferencë për të paralajmëruar se Evropa ka të ngjarë të përjashtohet nga negociatat. Ai i kërkoi Evropës të rritet dhe të formojë një ushtri evropiane në të cilën Ukraina do të luante një rol qendror.
Udhëheqësit evropianë, të goditur nga fjalimi konfrontues i nënpresidentit amerikan, JD Vance, të premten, janë gjithnjë e më të shqetësuar për qasjen e Trump ndaj një marrëveshjeje paqeje në Ukrainë dhe kanë frikë se mund të arrihet një marrëveshje që është e dobishme për SHBA-në, por që ka implikime afatgjata jo vetëm për sigurinë e Ukrainës, por edhe për Evropën.
Kryeministri polak, Donald Tusk, tha në mediat sociale: “Evropa ka nevojë urgjente për planin e saj të veprimit në lidhje me Ukrainën dhe sigurinë tonë, ose përndryshe lojtarë të tjerë globalë do të vendosin për të ardhmen tonë. Jo domosdoshmërisht në përputhje me interesin tonë… Ky plan duhet të përgatitet tani. Nuk ka kohë për të humbur.”
Kellogg tha se çështjet kritike ishin për të siguruar që lufta të mos fillonte përsëri pas një armëpushimi dhe për të përcaktuar se si Ukraina ruante sovranitetin e saj. Ai tha se kjo do të kërkonte një garanci të besueshme sigurie, duke shtuar se Trump, si vendimmarrësi i vetëm në SHBA, nuk ishte ende në një pozicion për të përcaktuar një garanci të tillë.
Ai tha: “Trump do të kishte nevojë për një gamë të plotë opsionesh” dhe se “të gjitha opsionet janë në tryezë”. Ai tha se po punonte për “kohën e Trump”, duke shtuar se priste një marrëveshje në javë dhe muaj. Një çështje kyçe ishte të bien dakord se si u trajtuan shkeljet e çdo marrëveshjeje armëpushimi, tha ai.
Kellogg tha se ai po punonte me kontaktet e tij në aleancën e NATO-s, ndërsa Steve Witkoff, i dërguari i Lindjes së Mesme, ishte në kontakt me rusët.
Zelenskyy i tha Evropës që të shmangë braktisjen në tryezën e negociatave nga Trump. “Le të jemi të sinqertë – tani nuk mund të përjashtojmë mundësinë që Amerika mund t’i thotë ‘jo’ Evropës për çështje që e kërcënojnë atë. Shumë liderë kanë folur për një Evropë që ka nevojë për ushtrinë e saj – një ushtri të Evropës. Besoj se ka ardhur koha. Forcat e armatosura të Evropës duhet të krijohen.
“Disa ditë më parë, Presidenti Trump më tregoi për bisedën e tij me Putinin. As një herë ai nuk përmendi se Amerika ka nevojë për Evropën në atë tryezë. Kjo thotë shumë. Kohët e vjetra kanë mbaruar – kur Amerika mbështeti Evropën vetëm sepse e kishte mbështetur gjithmonë. Ukraina nuk do të pranojë kurrë marrëveshjet e bëra pas shpine pa përfshirjen tonë. Dhe i njëjti rregull duhet të zbatohet për të gjithë Evropën. Nuk ka vendime për Ukrainën pa Ukrainën. Nuk ka vendime për Evropën pa Evropën.”
Ai shtoi: “Presidenti Trump dikur tha: ‘Ajo që ka rëndësi nuk është familja në të cilën keni lindur, por ajo që ndërtoni.’ Ne duhet të ndërtojmë marrëdhënien më të ngushtë të mundshme me Amerikën, dhe – po, një marrëdhënie të re – por si evropianë, jo vetëm si kombe të veçanta. Kjo është arsyeja pse ne kemi nevojë për një politikë të jashtme të unifikuar, një diplomaci të koordinuar, politikën e jashtme të një Evrope të përbashkët”.
Me shumë vende evropiane që po përballen me elektorat gjithnjë e më shumë euroskeptikë, idetë e tij për integrimin nuk kanë gjasa të marrin hov, por vërejtjet e tij mund ta nxisin Evropën në diskutime më të hollësishme rreth rolit ushtarak që mund të luajnë në Ukrainë, duke përfshirë vendosjen e trupave në terren për të mbrojtur një armëpushim.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, i kërkoi Evropës të qëndronte e angazhuar me Trump dhe të mos besonte se ai ishte gati të braktiste Evropën ose Ukrainën. Ai tha “Ne jemi një familje” duke shtuar se amerikanët “kanë të drejtë, ne nuk po shpenzojmë sa duhet”. Ai tha se pret që NATO të miratojë një objektiv të ri shpenzimesh në maj, i cili do të arrihet në katër ose pesë vjet me piketa të qarta dhe një objektiv të mundshëm për shpenzimet e mbrojtjes mbi 3% të PBB-së. Objektivi aktual prej 2% nuk ishte i mjaftueshëm, tha ai.
Olha Stefanishyna, zëvendëskryeministrja e Ukrainës për Evropën, kishte një pikëpamje më optimiste për qëllimet e SHBA-së, duke thënë: “Ekziston një qëllim dhe vendosmëri shumë serioze për t’i dhënë fund luftës në një mënyrë të drejtë dhe se ajo duhet të përfundojë në një mënyrë që të mos ndodhë më. Ne nuk po flasim vetëm për përfundimin e luftës, por edhe për të parandaluar që ajo të përsëritet.”
Zelenskyy po përpiqet të shmangë një ofertë të Trump që SHBA të marrë kontrollin e 50% të mineraleve të tokës të rralla të Ukrainës. Ai e hodhi poshtë ofertën pasi kontrata e propozuar nuk përmbante zotimet e pritshme për të ofruar garanci sigurie të SHBA-së në rast të një armëpushimi.
I pyetur për marrëveshjen në Mynih, Zelenskyy tha: “Ne jemi ende duke folur. Kam pasur dialogë të ndryshëm.”
Sekretari amerikan i Thesarit, Scott Bessent, i ofroi Zelenskyy marrëveshjen gjatë një vizite në Kiev të mërkurën, pasi Trump sugjeroi që SHBA-së i detyrohej burimet e Ukrainës me vlerë gjysmë trilion dollarë në këmbim të ndihmës së saj.
Zelenskyy po kërkon ndonjë mënyrë për të mbyllur SHBA-në në një mbrojtje afatgjatë të Ukrainës nga kërcënimet e ardhshme ruse, por e di se në një pozicion të pambrojtur negocimi, Trump mund të bëjë kërkesa që do të jetë e vështirë t’i rezistosh.