Nga Leonard Veizi
Dukesha Xhorxhinë dhe Princesha Diana. Këto dy gra, të ndara nga shekujt, kanë pasur jetë të ngjashme, të mbushura me kufizime, pritshmëri të rrepta shoqërore dhe tragjedi personale.
Dukesha është Xhorxhina, një bukuroshe 17-vjeçare e kontraktuar nga nëna e saj, Ledi Spencer për t’u martuar me aristokratin më të fuqishëm të Anglisë, Dukën e Devonshajerit. Fshehurazi, marrëveshja i jep të drejtë Xhorxhinës një shpërblim të madh financiar pasi ajo të ketë lindur një trashëgimtar mashkull për dukën.
Kur Xhorxhiana dëgjon lajmet për të ardhmen e saj, fytyra i merr një përzierje kënaqësie dhe frike. Megjithatë, ajo qesh dhe pyet: A më do ai mua?
Pjesa tjetër e filmit shqyrton dashurinë dhe pasojat e saj brutale për dukeshën duke e kthyer në mjerim rezidencës së saj martesore vetëm për të dëgjuar zhurmat e seksit që burojnë nga dhoma e bashkëshortit të saj…
…Filmi “The Duchess” apo e njohur në shqip si “Dukesha e Devonshajerit”, është një dramë historike britanike e vitit 2008, me regji të Soul Dib dhe me aktorët Keira Najtli dhe Ralf Fienes në rolet kryesore. Filmi është bazuar në jetën e Xhorxhiana Kavendesh, Dukeshës së Davenshajerit, dhe merr frymëzim nga biografia e saj e shkruar nga Amanda Foreman
Historia zhvillohet në Anglinë e shekullit të XVIII dhe përqendrohet në jetën e Xhorxhiana Kavendesh që interpretohet nga Keira Najtli, e cila martohet me Dukën e Devonshajerit që interpretohet nga Ralf Fienes, në një martesë politike. Pavarësisht bukurisë dhe karizmës së saj, martesa është e ftohtë dhe plot zhgënjime. Duka ka marrëdhënie jashtëmartesore, dhe Xhorxhina, e izoluar dhe e mposhtur nga presioni shoqëror, fillon një lidhje dashurie me politikologun Çarls Grei që interpretohet Dominik Kuper.
Filmi trajton temat e shtypjes gjinore, tradhtisë dhe dilemave morale në një epokë kur gratë ishin kryesisht të privuara nga pavarësia personale dhe shoqërore.
Historia e Dukeshës Xhorxhina
Xhorxhinës, një aristokrate e bukur, inteligjente dhe me ndikim, iu desh të martohej që në moshë të re me Duken e Devonshajerit, një burrë i ftohtë dhe indiferent, i cili kërkonte vetëm një trashëgimtar mashkull. Megjithëse ishte një grua e dashur nga populli dhe një ikonë e modës dhe politikës, martesa e saj ishte e mbushur me dhimbje dhe tradhti. Burri i saj kishte një marrëdhënie jashtëmartesore me mikeshën e saj më të afërt, ndërsa asaj iu mohua dashuria e vërtetë.
Ngjashmëritë me Princeshën Diana
Ashtu si Xhorxhina, edhe Diana Spencer, Princesha e Uellsit, u martua me një burrë që nuk e donte vërtet – Princi Çarls, i cili ishte i lidhur me një tjetër grua, Kamila Parker Bouls. Diana, një grua e bukur dhe me një zemër të madhe, u bë e dashur nga populli për humanizmin dhe karizmën e saj, por prapa dyerve të pallatit ajo vuante nga një martesë e ftohtë dhe nga kontrolli i rreptë i familjes mbretërore.
Libri
Libri që frymëzoi filmin “Dukesha e Devonshajerit” është biografia me titullin “Georgiana, Duchess of Devonshire” nga Amanda Foreman, botuar në vitin 1998. Ky libër ka marrë shumë vlerësime për mënyrën se si paraqet jetën e Xhorxhiana Kavendesh – e cila ka jetuar mes viteve 1757-1806, – një nga figurat më të famshme dhe komplekse të shekullit të 18-të.
Libri përshkruan ngritjen e saj si një yll i shoqërisë londineze, martesën e trazuar me Uilliam Kavendesh, Dukën e Devonshajerit, dhe ndikimin e saj në politikë, modë dhe kulturë.
Xhorxhina ishte një figurë kyçe në Partinë “Whig” dhe përdorte popullaritetin e saj për të ndikuar te votuesit dhe politikanët.
Libri thekson betejat e saj me borxhet, varësinë nga bixhozi dhe pasionet e saj romantike, përfshirë marrëdhënien me Çarls Grei.
Amanda Foreman tërheq vëmendjen te ngjashmëritë midis jetës së Xhorxhina-s dhe figurave moderne si Princesha Diana, duke trajtuar sfidat që gratë me profil të lartë përballojnë në jetë publike. Autorja ka bërë një hulumtim të thellë, por stili i saj i të shkruarit është i gjallë dhe i lexueshëm.
Libri ofron një pamje të detajuar të shoqërisë britanike në shekullin e 18-të, përfshirë jetën aristokratike, politikën dhe rolin e grave.
Ky libër fitoi çmimin “Whitbread Prize “për Biografinë, një dëshmi e cilësisë së tij.
Filmi
Jeta e Xhorxhina Spenser shpesh krahasohet me atë të Princeshës Diana, pasi të dyja ishin pjesë e familjes Spencer dhe përballeshin me presione të ngjashme publike dhe personale.
Filmi fitoi çmimin Oscar për kostumet më të mira dhe është vlerësuar për rikrijimin e atmosferës së shekullit të 18-të. Najntli dhe Fienes janë vlerësuar për interpretimet e tyre të fuqishme dhe emocionale.
Filmi është mirëpritur për ndjeshmërinë dhe realizmin me të cilin portretizohet historia, megjithëse disa kritikë kanë vënë në dukje një rrjedhshmëri të ngadaltë të ngjarjeve. Në përgjithësi, ai mbetet një portret i fuqishëm i jetës aristokratike dhe sfidave të saj.
Epilogu
Të dyja gratë ndanë të njëjtin fat: një jetë të ndërlikuar mes luksit dhe vuajtjeve personale. Historia e Xhorxhinës, ashtu si ajo e Dianës, është një tregim i fuqishëm për gratë që sfiduan normat shoqërore, por u ndëshkuan nga rrethanat. Tema si shtypja e grave, sakrificat për familjen dhe kërkimi i dashurisë dhe lirisë janë të pranishme si në librin “The Duchess”, ashtu edhe në filmin e bazuar në të.
Diana dhe Xhorxhina Spencer ishin gra të fuqishme, të cilat, pavarësisht dhimbjes dhe kufizimeve të vendosura nga rrethi i tyre, arritën të linin gjurmë në histori. Filmi “The Duchess” nuk është thjesht një dramë historike, por edhe një reflektim i fateve tragjike të grave që jetuan për popullin, por jo për veten e tyre. Ngjashmëritë mes tyre tregojnë se historia shpesh përsëritet, dhe se fati i grave në shoqëritë patriarkale mbetet një temë aktuale edhe sot.