Institucionet shqiptare të arsimit të lartë kanë nevojë për studentë ndërkombëtarë për të përmirësuar cilësinë akademike dhe për qëndrueshmëri të fortë në të ardhmen.
Kështu shprehen në një studim rektori i Universitetit të New York në Tiranë, Ali Gunes dhe Koordinatorja e Zyrës së Studentëve, Rozeta Al-Rawy në këtë universitet.
“Rekrutimi i studentëve ndërkombëtarë në universitetet shqiptare mund të jetë një zgjidhje e mundshme për zbrazjen graduale të departamenteve, kryesisht në shkencat sociale. Sipas hulumtimit, rreth 8 milionë studentë ndërkombëtarë janë të gatshëm të studiojnë jashtë shtetit. Në Shqipëri, është mirë të shihet se ky problem ka qenë shqetësimi i drejtuesve të lartë të vendit prej disa kohësh, përfshirë kryeministrin, kryetaren e Kuvendit të Shqipërisë dhe ministren e Arsimit dhe Sportit, të cilët duken të vendosur për të përmirësuar procedurat e ndërkombëtarizimit dhe rekrutimit të studentëve ndërkombëtarë”, thuhet në studim.
Sipas studimit, një vlerë tjetër që studentët ndërkombëtarë do të sjellin në Shqipëri është gjenerimi i të ardhurave.
“Në botë, studentët ndërkombëtarë quhen “Fabrika pa oxhak”. Studentët ndërkombëtarë shpesh paguajnë tarifa më të larta shkollimi sesa studentët vendas, gjë që siguron një rrjedhë të konsiderueshme të të ardhurave për universitetet, duke i ndihmuar ata të mbështesin financiarisht aktivitetet e tyre akademike dhe kërkimore. Gjithashtu, studentët ndërkombëtarë kontribuojnë në ekonominë lokale përmes shpenzimeve për transport, strehim, ushqim dhe shërbime të tjera”, theksohet në studim.
Prandaj, vijon studimi, një rritje e studentëve ndërkombëtarë do të kontribuojë dukshëm si për universitetet ashtu edhe për ekonominë vendase në Shqipëri.
Gunes dhe Al-Rawy theksojnë në studimin e tyre se duhet të ndërmerren disa hapa për të lehtësuar rekrutimin e studentëve ndërkombëtarë në universitetet shqiptare (publike apo private).
“Së pari, duhet të ketë një vendosmëri dhe vullnet të fortë për të rekrutuar studentë ndërkombëtarë. Për sa u përket fushave që duhen përmirësuar, e para është që të përgatiten kritere të qarta që të gjitha universitetet në të gjithë Shqipërinë mund të aplikojnë njëzëri për rekrutimin e tyre për pranimin dhe regjistrimin e studentëve ndërkombëtarë në universitetet shqiptare. Këto kritere duhet të jenë të qarta, të kuptueshme dhe të arritshme për të gjithë studentët ndërkombëtarë në faqet e internetit të universiteteve ose zyrave përkatëse”, thuhet në studim.
Sipas tyre, një zgjidhje e mundshme mund të jetë krijimi i një liste online të të gjitha certifikatave/diplomave të njohura nga Ministria Shqiptare e Arsimit dhe Sportit, në mënyrë që studentët të dinë nëse diploma e tyre njihet përpara se të vijnë në Shqipëri.
“Një çështje tjetër është Provimi i Maturës. Problemi me provimin e maturës është se, ashtu si studentët shqiptarë, duhet ta marrin atë edhe studentët ndërkombëtarë nga vende të caktuara. Por është në shqip. Zgjidhja mund të jetë që provimi të ofrohet dhe të kryhet në gjuhën angleze, ose Ministria Shqiptare e Arsimit dhe Sportit mund të pranojë provime pranuese universitare të njohura/pranuara ndërkombëtarisht, si SAT, MCAT, LSAT, GMAT, GRE, Abitur, Baccalaureate, etj., sepse këto provime njihen në mbarë botën”, theksohet në studim.
Ndërsa sa i përket studimeve Master, thuhet në studim, një zgjidhje e mundshme për këtë çështje mund të jetë që të kërkohet vetëm njohja e dokumenteve Bachelor dhe diplomave Bachelor për të lehtësuar procedurat e regjistrimit të studentëve ndërkombëtarë të masterit.
Në studim Gunes dhe Al-Rawy rendisin disa sugjerime për të përmirësuar dhe rritur numrin e studentëve ndërkombëtarë që studiojnë në universitetet shqiptare që janë:
Kohët e fundit është rritur në mënyrë eksponenciale numri i familjeve të huaja dhe nxënësve të shkollave të mesme që jetojnë në Shqipëri. Për këtë kategori, shkollat e mesme shqiptare mund të ofrojnë udhëzime të qarta për gjimnazistët ndërkombëtarë që studiojnë në Shqipëri për hapat që duhet të ndjekin për të vazhduar studimet universitare në Shqipëri.
Ministria Shqiptare e Arsimit dhe Sportit dhe Universitetet mund të promovojnë sistemin e Arsimit të Lartë Shqiptar dhe programet e studimit të ofruara nga universitetet nëpërmjet pjesëmarrjes në panairet ndërkombëtare të arsimit, si NAFSA dhe EAIE, si dhe nëpërmjet eventeve të organizuara nga ambasadat shqiptare në vende të ndryshme.
Qeveria dhe universitetet shqiptare mund të ofrojnë mundësi bursash posaçërisht për studentët ndërkombëtarë për ta bërë më tërheqës studimin në Shqipëri në bashkëpunim me universitetet.
Universitetet mund të rrisin përpjekjet e tyre ndërkombëtare për të promovuar universitetet shqiptare dhe përfitimet e studimit atje.
Duke ndërmarrë këto hapa, Ministria e Arsimit jo vetëm që mund të rrisë ndjeshëm përvojën për studentët ndërkombëtarë, por edhe të tërheqë dhe rekrutojë më shumë studentë ndërkombëtarë për të studiuar në Shqipëri./e.t
