Mukormukoza është një infeksion fungal potencialisht fatal, i cili prek kryesisht individët me sistem imunitar të dobësuar. Personat me rrezik të lartë përfshijnë ata me diabet, COVID-19 të rëndë, marrës të transplanteve të organeve, individë me nivele të ulëta të qelizave të bardha të gjakut, pacientë me HIV dhe ata që marrin medikamente imunosupresive.
Organizata Botërore e Shëndetësisë vlerëson se rastet globale të mikromikozës variojnë nga 0.005 deri në 1.7 për një milion njerëz. Megjithatë, në Indi, përhapja e saj është rreth 80 herë më e lartë për shkak të faktorëve mjedisorë dhe llojeve dominuese të kërpudhave. Në Shtetet e Bashkuara, incidenca e saktë është e panjohur, pasi nuk ka një sistem kombëtar të monitorimit, por një studim në San Francisko në vitet 1990 sugjeroi një shkallë vjetore prej 1.7 rastesh për një milion njerëz.
Mukormukoza shkaktohet nga kërpudhat mikromicete, kryesisht llojet e gjinisë Rhizopus. Këto kërpudha janë të pranishme natyrshëm në tokë, ajër, pleh organik, materie organike të kalbura dhe jashtëqitje shtazore. Njerëzit mund të infektohen duke thithur ose gëlltitur spore ose përmes plagëve të hapura. Sporet shpesh ekzistojnë pa shkaktuar dëm në organizëm, por mund të shkaktojnë infeksion te individët me sistem imunitar të dobësuar. Shumica e rasteve ndodhin në mënyrë sporadike, por shpërthime të infeksionit janë lidhur me pajisje të kontaminuara në spitale dhe sisteme ventilimi.
Pasi hyn në një organizëm të ndjeshëm, kërpudhat mikromicete pushtojnë enët e gjakut, duke shkaktuar mpiksje dhe vdekje të indeve për shkak të mungesës së oksigjenit. Infeksioni prek më së shumti sinuset dhe mushkëritë, duke shkaktuar simptoma si ënjtje e fytyrës, dhimbje koke, temperaturë, kollë dhe dhimbje në kraharor. Në rastet e rënda, mund të përhapet në tru, shpretkë, zemër dhe organe të tjera. Mukormukoza mund të prekë gjithashtu lëkurën, stomakun dhe zorrët. Pavarësisht trajtimit mjekësor, shkalla e vdekshmërisë është mbi 50%.
Ndryshe nga infeksionet ngjitëse, mukormukoza nuk përhapet nga një person te tjetri. Njerëzit e marrin atë nga sporet mjedisore, jo nga individët e infektuar.
Diagnoza dhe trajtimi i hershëm janë vendimtare për mbijetesën. Trajtimi zakonisht përfshin medikamente antifungale, si amfotericina B, për të eliminuar infeksionin. Në shumë raste, nevojitet heqja kirurgjikale e indeve të vdekura për të parandaluar përhapjen e mëtejshme. Pa ndërhyrje të shpejtë, infeksioni mund të bëhet kërcënues për jetën.
Për shkak të shkallës së lartë të vdekshmërisë dhe nevojës për kujdes të menjëhershëm mjekësor, është thelbësore të rritet ndërgjegjësimi për mukormukozën, veçanërisht te individët me rrezik të lartë. Zbulimi dhe trajtimi i shpejtë mund të përmirësojnë ndjeshëm rezultatet. / k.k
