Kryeministrja italiane Giorgia Meloni, përsëriti thirrjet për shtrirjen e garancive të sigurisë të nenit 5 të NATO-s në Ukrainë, duke argumentuar se kjo do të tregonte nëse Rusia është serioze për paqen, tha ajo në një fjalim në Dhomën e Deputetëve të Italisë më 19 mars.
Neni 5, gurthemeli i mbrojtjes kolektive të NATO-s, thotë se një sulm ndaj një anëtari konsiderohet si sulm ndaj të gjithëve. Është thirrur vetëm një herë, pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit në New York.
“Zgjerimi i nenit 5 të NATO-s në Ukrainë duket të jetë propozimi më i thjeshtë dhe më efektiv nga të gjithë, edhe sepse do të ndihmonte në thirrjen e një blofi të mundshëm”, tha Meloni.
“Nëse Rusia nuk planifikon të pushtojë përsëri fqinjët e saj, nuk është e qartë pse ajo nuk duhet të pranojë garancitë e sigurisë që janë vetëm mbrojtëse”.
Meloni sugjeroi fillimisht më 6 mars se NATO mund të zgjerojë mbrojtjen e Nenit 5 për Ukrainën, pa i dhënë Kievit anëtarësimin e plotë në aleancë.
Kryeministrja italiane e ka pozicionuar veten si një urë potenciale midis liderëve evropianë dhe administratës Trump, e cila i ka quajtur joreale aspiratat e Ukrainës për NATO-n.
Washingtoni në vend të kësaj ka mbështetur idenë që forcat paqeruajtëse të udhëhequra nga evropianët të monitorojnë një armëpushim të mundshëm, por nuk i ka ofruar garanci konkrete sigurie Ukrainës.
Pavarësisht rritjes së mbështetjes evropiane për forcimin e sigurisë së Ukrainës, Italia ka përjashtuar mundësinë e dërgimit të paqeruajtësve në Ukrainën lindore, për të zbatuar një armëpushim të mundshëm.
“Ne nuk duhet të ndjekim skllavërisht propozimet e bëra nga të tjerët thjesht sepse duhet të vendosim se cili është pozicioni ynë. Roli ynë është të marrim pjesë me propozimet tona,” tha Meloni, duke shtuar se propozimi i saj për nenin 5 duhet të jetë “në tryezën e negociatave”.
Mbi 30 vende kanë shprehur gatishmërinë për të kontribuar në një forcë paqeruajtëse në Ukrainë, me Mbretërinë e Bashkuar dhe Francën në krye të nismës, sipas zyrës së kryeministrit britanik Keir Starmer. Kanadaja dhe Australia gjithashtu kanë sinjalizuar hapje për pjesëmarrje.
Aleatët e NATO-s riafirmuan rrugën “e pakthyeshme” të Ukrainës drejt anëtarësimit në korrik 2024, por nuk kanë bërë një ftesë zyrtare pavarësisht thirrjeve të përsëritura nga Kievi.
Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump, tha më 24 shkurt se presidenti rus, Vladimir Putin, do të lejonte paqeruajtësit evropianë në Ukrainë si pjesë e një marrëveshjeje, megjithëse ministri i Jashtëm rus Sergey Lavrov e hodhi poshtë publikisht idenë./k.k
