14 qershor 1982
Lufta e Falklandit (e njohur në Argjentinë si Guerra de las Malvinas) ishte një konflikt ushtarak mes Britanisë së Madhe dhe Argjentinës që zgjati rreth dy muaj, nga prilli deri në qershor të vitit 1982. Konflikti u shkaktua nga pretendimet territoriale të dy vendeve mbi ishujt e Falklandit në Oqeanin Atlantik Jugor.
Shkaqet e luftës
Ishujt e Falklandit (Malvinas në spanjisht) ishin prej shekujsh subjekt debati midis Britanisë dhe Argjentinës.
Në 2 prill 1982, ushtria argjentinase pushtoi ishujt, duke synuar rikthimin e kontrollit mbi territorin që e konsideronin pjesë të shtetit të tyre.
Britania e Madhe reagoi menjëherë duke organizuar një forcë të madhe ushtarake për të rimarrë ishujt.
Zhvillimi i konfliktit
Luftimet ishin të ashpra dhe përfshinin beteja në det, ajër dhe tokë.
Forcat britanike, të mbështetura nga anijet dhe avionët e tyre, zhvilluan një fushatë të suksesshme për të rimarrë kontrolin e ishujve.
Ushtria argjentinase u përball me kushte të vështira, duke përfshirë distancën, mungesën e furnizimeve dhe superioritetin teknik të forcave britanike.
Dorëzimi i forcave argjentinase
Pas disa javësh luftime intensive, dhe humbjeve të mëdha për të dyja palët, forcat argjentinase u detyruan të dorëzoheshin.
14 qershor 1982 shënon datën kur dorëzimi u bë zyrtar. Komandanti argjentinas i forcave në ishuj, gjenerali Mario Menéndez, nënshkroi aktin e dorëzimit përpara komandantit britanik, gjeneralit Jeremy Moore.
Dorëzimi përfundoi me kapjen e rreth 11,000 ushtarëve argjentinas si robër lufte.
Pasojat e dorëzimit
Britania e Madhe rivendosi kontrollin mbi ishujt Falkland, duke siguruar sovranitetin e saj.
Në Argjentinë, humbja shkaktoi një krizë politike të madhe. Regjimi ushtarak që kishte nisur pushtimin u dobësua dhe përfundimisht ra më 1983, duke hapur rrugën për rikthimin e demokracisë në vend.
Konflikti la pas dhjetëra të vrarë dhe dëme të mëdha materiale, si dhe plagë të thella në marrëdhëniet midis dy vendeve.
Rëndësia historike
Lufta e Falklandit është një nga konfliktet më të njohura ushtarake të shekullit XX për shkak të sfidave gjeopolitike, mospajtimit të sovranitetit dhe ndikimit të saj politik të brendshëm dhe ndërkombëtar. Dorëzimi i forcave argjentinase ishte një pikë kthese që shënoi përfundimin e një konflikti të përgjakshëm dhe një fazë të re në marrëdhëniet britaniko-argjentinase.
Përgatiti: L.Veizi
