27 qershor 1944
Më 1944, në kulmin e Luftës së Dytë Botërore, shteti i vogël dhe neutral i San Marinos u përfshi në mënyrë tragjike në zhvillimet e luftës, si pasojë e një gabimi të aleatëve. Më 27 qershor 1944, Forcat Ajrore Mbretërore Britanike (RAF) kryen një bombardim ajror mbi territorin e San Marinos, duke lënë 35 civilë të vrarë dhe duke shkaktuar dëme të konsiderueshme në qytet.
San Marino, i njohur për neutralitetin e tij shekullor dhe të deklaruar edhe gjatë Luftës së Dytë Botërore, nuk ishte i përfshirë në konflikt dhe nuk mbante trupa të huaja në territorin e vet. Megjithatë, bazuar në informacione të gabuara të inteligjencës britanike, u dyshua se territori i San Marinos ishte pushtuar nga trupat gjermane dhe po përdorej për magazinimin e armëve dhe furnizimeve, veçanërisht ndërkohë që forcat gjermane po tërhiqeshin drejt veriut përpara ofensivës aleate në Italinë Qendrore.
Për pasojë, RAF ndërmori një sulm ajror mbi disa zona të San Marinos, me qëllim të goditjes së pozicioneve gjermane, por nuk u konstatua asnjë prani ushtarake gjermane në ato çaste brenda territorit të republikës. Më vonë u pranua se sulmi kishte qenë një gabim i rëndë, për të cilin nuk pati ndonjë kërkim faljeje zyrtare të menjëhershme, por që mbeti një njollë e errët në historinë e ndërhyrjeve të aleatëve në shtetet neutrale.
Ky episod tregoi edhe një herë se, në kohë lufte, neutraliteti nuk ofron gjithmonë mbrojtje të sigurt, veçanërisht kur informacionet inteligjente janë të pasakta dhe vendimet merren me ngut. Për popullin e San Marinos, bombardimi ishte një plagë e thellë në kujtesën kolektive dhe një dëshmi e tragjedive që lufta mund të sjellë edhe atyre që përpiqen të qëndrojnë larg saj.
Përgatiti: L.Veizi
