Komisioni i Jashtëm i Parlamentit Evropian i kërkon liderëve politikë në Shqipëri që të krijojnë klimë besimi duke kapërcyer mungesën e dialogut. Cilat janë 50 pikat që rekomandon PE dhe sugjerimi për ngritjen sa më shpejt të Gjykatës Kushtetuese: Sistemi gjyqësor duhet të jetë i përgjegjshëm dhe i pavarur
Nga Fernada Cenko
“Liderët politikë duhet të krijojnë një klimë besimi”. Kështu thuhet në draft raportin e përgatituar nga Komisioni i Jashtëm i Parlamentit Evropian mbi zhvillimet në Shqipëri nga 2019-2020. Reporterja për Shqipërinë ka renditur disa pika lidhur me funksionimin e institucioneve demokratike, ligjet e drejtësisë, të drejtat themelore të njeriut, shoqërinë civile, median dhe reforma social-ekonomike. Komisioni i Jashtëm nxit liderët politikë të krijojnë një klimë besimi duke kapërcyer mungesën e dialogut dhe shpreh shqetësimin e tij serioz për klimën politike të polarizuar dhe mungesën e bashkëpunimit të qëndrueshëm ndër-partiak, të cilat vazhdojnë të pengojnë procesin demokratik. Komisioni kujton përgjegjësinë e përbashkët të forcave politike për të lënë pas akuzat e ndërsjellta, vendimet e njëanshme dhe bojkotet.
Në draft raport theksohet se zgjedhjet e përgjithshme të 25 Prillit 2021 do të jenë thelbësore për konsolidimin demokratik të vendit. Gjithashtu nënvizohet rëndësia e zbatimit të masave të reformës zgjedhore të kodifikuara në korrik 2020, të cilat janë në përputhje me rekomandimet e (OSBE/ODIHR). PO ashtu mirëpretet angazhimin për të zbatuar opinionin e Komisionit të Venecias në lidhje me ndryshimet në Kodin Zgjedhor të miratuar në Tetor 2020. Raporti vë në dukje nevojën për të rritur përfshirjen e Parlamentit Shqiptar në procesin e integrimit në BE, duke avancuar më tej kapacitetet e tij legjislative, mbikëqyrëse dhe të shqyrtimit të buxhetit për të siguruar harmonizimin ligjor me normat e BE-së.
Draft raporti ndalet edhe tek sundimi i ligjit, ku vlerëson përparimin e qëndrueshëm të bërë në zbatimin e reformës gjithëpërfshirëse gjyqësore, të mbështetur nga procesi i vetingut dhe krijimi i institucioneve përkatëse dhe organeve të specializuara, duke mundësuar një zhvendosje të prekshme drejt një gjyqësori të përgjegjshëm dhe të pavarur. Komisioni i Jashtëm i PE-së inkurajon Shqipërinë për të përfunduar hapat e duhur drejt rivendosjes së aftësisë së Gjykatës Kushtetuese për të funksionuar plotësisht dhe me efikasitet, dhe nxit të gjithë palët e përfshira të përmbyllin me shpejtësi procesin e emërimit. Në raport theksohet se Shqipëria ka vazhduar të bëjë përpjekje të vazhdueshme në rrugën e saj drejt BE-së, duke përmbushur kushtet për mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare. “Duhet pasur parasysh se vendi duhet të vazhdojë të bëjë përparim në konsolidimin e institucioneve dhe procedurave demokratike, në sigurimin e funksionimit të duhur të institucioneve të tij gjyqësore dhe në mbrojtjen e lirisë së medias dhe të drejtave të pakicave”, thuhet në raport duke kërkuar nagazhim të të gjithë aktorëve për përmbushjen e angazhimeve.
Pikat që Qeveria duhet të reflektojë
– Mirëpresim orientimin dhe angazhimin e qartë strategjik të Shqipërisë për integrimin evropian, që manifestohen në marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë dhe zbatimin e vazhdueshëm të reformave të lidhura me anëtarësimin;
– Mbështesim thirrjen e konferencës së parë ndërqeveritare pa vonesa të mëtejshme, pas miratimit të kornizës negociuese nga Këshilli;
– Kujtojmë se progresi në anëtarësim sipas metodologjisë së rishikuar të zgjerimit varet nga reforma të qëndrueshme, të thella dhe të pakthyeshme në të gjitha fushat themelore, në veçanti nga sundimi i ligjit dhe lufta kundër korrupsionit;
– Nxisim autoritetet të shtojnë përpjekjet e tyre për të forcuar dialogun politik dhe funksionimin e institucioneve demokratike të vendit, duke përmirësuar klimën për pluralizmin e mediave dhe shoqërinë civile;
– Inkurajmë udhëheqësit politikë të krijojnë një klimë besimi duke kapërcyer mungesën e dialogut dhe shprehim shqetësimin serioz për klimën politike të polarizuar dhe mungesën e bashkëpunimit të qëndrueshëm ndërpartiak që vazhdoon të pengojnë procesin demokratik;
– Kujtojmë përgjegjësinë e përbashkët të forcave politike për të kaluar nga akuzat e ndërsjella, vendimet e njëanshme dhe bojkotet, duke u mbështetur në shembuj pozitivë të përpjekjeve për ndërtimin e konsensusit, të tilla si ato që çojnë në marrëveshjen e 5 qershorit 2020 mbi reformën zgjedhore;
– Theksojmë se zgjedhjet e përgjithshme të 25 Prillit 2021 do të jenë thelbësore për konsolidimin demokratik të vendit.
