Nga rënia e Euros përfitojnë disa, por humbasin shumë e shumë të tjerë…

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Nga Eduard Zaloshnja

Nga një model statistikor që kam ndërtuar me të dhënat e matricës input-output të INSTAT-it, si dhe të dhënat e Bankës së Shqipërisë, më rezulton se nga rënia e Euros poshtë kuotës 110 lekë dhe e Dollarit Amerikan poshtë kuotës 100 lekë, përfitojnë kryesisht importuesit e mallrave të konsumit dhe importuesit e karburanteve.

(Përfitojnë gjithashtu edhe shqiptarët që shkojnë jashtë vendit për pushime, sepse lekët e tyre vlejnë më shumë, kur i kthejnë në valutë për të shpenzuar jashtë.)

Importuesit e mallrave të konsumit dhe ata të karburanteve i blejnë ato në tregun e jashtëm me valutë të zhvleftësuar, por i shesin me lekë në tregun e brendshëm me çmime që s’bien (përkundrazi ngrihen).

Kështu, sipas të dhënave zyrtare të Bankës së Shqipërisë, Euro është zhvleftësuar 15% në krahasim me Lekun në tre vitet e fundit, por nga ana tjetër, sipas të dhënave zyrtare të INSTAT-it, Indeksi i Përgjithshëm i Çmimeve të Konsumit është rritur 15.3% në këto tre vjet (për disa zëra produktesh, rritja është goxha më e madhe – ushqimet në përgjithësi janë rritur 30.3%, zarzavatet 42%, bulmeti e vezët 37.2%, frutat 32.2%, etj.)

Ky ballafaqim i thjeshtë statistikor i rënies së Euros përkundrejt rritjes së çmimeve të konsumit demonstron se nuk qendron statistikisht teza e propaganduar e zbutjes së inflacionit nga rënia e kursit të këmbimit të valutave kryesore.

Autoritetet bankare-financiare të vendit duhet të bëjnë një analizë shumë më të thellë makroekonomike të kursit të këmbimit – i kanë të gjitha të dhënat e nevojshme dhe stafin e duhur për një analizë të tillë.

Nga modeli statistikor që përmenda më sipër, rezulton se janë shumë degë të ekonomisë dhe shumë shqiptarë të thjeshtë që humbasin nga një kurs i ulët i valutave.

Importuesit e mallrave të konsumit dhe ata të karburanteve i blejnë ato në tregun e jashtëm me valutë të zhvleftësuar, por i shesin me lekë në tregun e brendshëm me çmime që s’bien (përkundrazi ngrihen).

Kështu, sipas të dhënave zyrtare të Bankës së Shqipërisë, Euro është zhvleftësuar 15% në krahasim me Lekun në tre vitet e fundit, por nga ana tjetër, sipas të dhënave zyrtare të INSTAT-it, Indeksi i Përgjithshëm i Çmimeve të Konsumit është rritur 15.3% në këto tre vjet (për disa zëra produktesh, rritja është goxha më e madhe – ushqimet në përgjithësi janë rritur 30.3%, zarzavatet 42%, bulmeti e vezët 37.2%, frutat 32.2%, etj.)

Ky ballafaqim i thjeshtë statistikor i rënies së Euros përkundrejt rritjes së çmimeve të konsumit demonstron se nuk qendron statistikisht teza e propaganduar e zbutjes së inflacionit nga rënia e kursit të këmbimit të valutave kryesore.

Lexo edhe :  Unë, 'mercenari' i SPAK, që 'parashikova' arrestimin e Ilir Metës

Autoritetet bankare-financiare të vendit duhet të bëjnë një analizë shumë më të thellë makroekonomike të kursit të këmbimit – i kanë të gjitha të dhënat e nevojshme dhe stafin e duhur për një analizë të tillë.

Nga modeli statistikor që përmenda më sipër, rezulton se janë shumë degë të ekonomisë dhe shumë shqiptarë të thjeshtë që humbasin nga një kurs i ulët i valutave.

Së pari, humbasin të gjithë pronarët dhe punonjësit e firmave që punojnë për eksport.

Së dyti, humbasin të gjithë pronarët dhe punonjësit që prodhojnë për tregun e brendshëm (sepse konkurohen nga importues që i blejnë produktet në tregun e jashtëm me valuta të zhvleftësuara).

Së treti, humbasin të gjithë bizneset që mirëpresin turistë të huaj (sepse valuta e këtyre të fundit vlen më pak aktualisht).

Së katërti, humbasin të gjithë shqiptarët që marrin dërgesa valutore nga familjarët e tyre në emigracion.

Së pesti, humbasin të gjithë shqiptarët që i kanë depozituar kurimet e tyre bankare në valuta. (Ka edhe kategori të tjera shtetasish që humbasin, si fjala vjen, ata që kanë dhënë apartamente me qira në valutë, etj., por këta janë më të pakët në numër.)

Duke iu rikthyer modelit tim statistikor, rezulton se, sipas tij, kursi më i përshtatshëm i Euros për shumicën dërrmuese të shqiptarëve do të ishte diku në intervalin 110-120. Por më optimali do të ishte 120 lekë për 1 Euro…

Banka e Shqipërisë e ka aktualisht rezervën valutore në nivelin një miliard Euro – ndoshta mund ta përdorë një pjesë të saj për të ndërhyrë në tregun e brendshëm valuator…/   S.M

Të fundit

Pas Vlorës, Fierit e Durrësit, Rama vazhdon spastrimet/ Elbasani ndalesa e rradhës

Ku njësoj si në tre bashkitë e mëparshme edhe këtu pritet që të bëjë mbledhje me kryetarët e bashkisë...

“S’pi ujë” diploma, papunësia te të rinjtë me arsim të lartë shënon rritje në vitin 2025

Vështirësitë për punësimin e të rinjve me arsim të lartë janë rritur ndjeshëm më 2025. Të dhënat e INSTAT në lidhje me papunësinë e të...

Banorët e Thethit protestë kundër prishjes së objekteve pa leje, bllokojnë urën e fshatit

Situata në Theth është tensionuar këtë mëngjes, pasi banorët kanë bllokuar urën në hyrje të fshatit, duke penguar hyrjen e forcave të Policisë së...

U gjet i pajetë pranë Liqenit të Shkopetit, 23-vjeçari dyshohet se është vrarë

Detaje të reja dalin nga ngjarja e rëndë në Mat, ku një 23-vjeçar u gjet i pajetë pranë Liqenit të Shkopetit. Dyshohet se i riu Renis...

Gjermania me numër rekord banorësh! Shkak jo lindjet, por emigrimi

Në fund të vitit 2024, në Gjermani jetonin gati 83.6 milionë njerëz – më shumë se kurrë më parë. Krahasuar me vitin e kaluar,...

Lajme të tjera

Web TV