Dënimi i kursimtarit shqiptar

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Shpëtim Luku

Në një ekonomi të vogël dhe të brishtë si ajo e Shqipërisë, qytetarët që zgjedhin të kursejnë për të ardhmen janë përballur vitet e fundit me një sfidë paradoksale: sa më shumë kursejnë, aq më shumë humbin. Një situatë që i vë në pikëpyetje jo vetëm zakonet financiare, por edhe vetë logjikën themelore të menaxhimit të buxhetit personal dhe familjar.
Prej dekadash, rregulli i artë i ekonomisë familjare ka qenë: mos shpenzo më shumë sesa fiton dhe kurse për të nesërmen. Por çfarë ndodh kur kursimet e tua zhvlerësohen ditë pas dite? Kur inflacioni të kafshon vlerën reale të parasë dhe kur monedha e huaj, ku ndoshta ke ruajtur kursimet, bie ndjeshëm përballë lekut?

Rënia e euros, dyfishim i rrezikut

Nëse në vitin 2021 një euro vlente rreth 123 lekë, sot është ulur ndjeshëm, duke luhatur shpesh edhe nën nivelin e 100 lekëve. Qytetarët që kanë kursyer në euro, tradicionalisht për stabilitetin që ofron kjo valutë, janë zgjuar në një realitet ku çdo 1,000 euro të depozituara “vlejnë” shumë më pak në terma realë në tregun vendas. Rënia e euros nuk është thjesht një çështje valutore: ajo përfaqëson një goditje të drejtpërdrejtë ndaj besimit të kursimtarit.

Inflacioni, armiku i padukshëm

Nga ana tjetër, inflacioni, i cili shpesh zyrtarisht raportohet në nivele të kontrolluara, nuk reflekton gjithmonë realitetin e rritjes së çmimeve që përballen familjet në treg. Ushqimet, energjia, shërbimet dhe qiratë janë rritur ndjeshëm. Edhe nëse kursimet qëndrojnë në banka dhe gjenerojnë një normë minimale interesi, kjo nuk mjafton për të ruajtur fuqinë blerëse të parasë. Në fakt, qytetarët që mbajnë para “nën dyshek” apo në depozita pa interes real, po shohin vlerën e tyre të avullojë vit pas viti.

Lexo edhe :  I gjithë Shteti tek Onkologjiku!

Tregu jofunksional i kapitaleve si mungesë alternativave investuese

Në shumë vende të zhvilluara apo edhe rajonale, kursimtarët kanë akses në instrumente financiare të ndryshme: bono thesari afatshkurtra dhe afatgjata, obligacione korporatash, fonde investimi, aksione në bursë, apo forma të tjera investimi që diversifikojnë rrezikun dhe rrisin mundësinë e kthimit. Në Shqipëri, mungesa e një tregu funksional kapitalesh, e një burse të gjallë dhe e një kulture të ndërmjetësimit financiar e lë qytetarin thuajse të pambrojtur. I vetmi investim për të mbrojtur kursimet e tij janë pronat e patundshme, por këtë mund t’a bëjnë vetëm ata që kanë shuma të mëdha parash.
Me pak fjalë: kursimet e qytetarëve të zakonshëm janë të ekspozuara ndaj zhvlerësimit pa asnjë “strehë sigurie”.
Sot, kursimtari shqiptar është më i ekspozuar se kurrë: midis inflacionit, zhvlerësimit të valutës dhe mungesës së alternativave. Drama e tij është heshtur gjatë, por nëse nuk trajtohet me politika të mençura dhe afatgjata, do të kthehet në një krize besimi që dëmton jo vetëm individin, por gjithë sistemin financiar të vendit.

Të fundit

Hamas i hapur për armëpushim, por Netanyahu thotë se…

Hamasi dhe Izraeli shprehën qëndrimet e tyre të mërkurën në prag të bisedimeve mbi thirrjen e Uashingtonit për armëpushim...

Mijëra vota, asnjë mandat; gratë humbën vendin në Kuvend

Në këto zgjedhje të fundit, sistemi i votës preferenciale solli një realitet të hidhur, gra dhe vajza që grumbulluan vota me besimin e qytetarëve,...

“Rama dhe Berisha nuk e kontrollojnë dot SPAK-un, por…”

Gazetari Poli Hoxha sot ndau mendimin se tani as Rama dhe as Berisha nuk e kontrollojnë dot SPAK, por informacionet i disponojnë. Sipas tij,...

Shqiptari që u vra nga italiani gjatë grabitjes, gruaja bën dedikimin prekës

Veronika, bashkëshortja e Rivaldo Rusit, ka shkruar mes dhimbjes për ndarjen e tij të parakohshme nga jeta. 25 vjeçari shqiptar u vra nga pronari...

Nis krisja e Rusisë me Serbinë, gjërat po bëhen thuajse zyrtare

Serbia dhe Rusia po përjetojnë një thyerje të miqësisë së vjetër mes tyre. Ky fakt është vënë re nga politikanë por edhe analistë rus. I...

Lajme të tjera

Web TV