Gjethe fosile tregojnë 7.000 vjet shi dhe thatësira

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Ato ndihmojnë për të rindërtuar ndryshimet klimatike të së kaluarës.

Gjethet e lashta, të ruajtura në sedimentet e një lagune australiane, mbajnë ende në kujtesë shirat dhe thatësirat që kanë ndodhur gjatë 7,700 viteve të fundit: analizuar nga studiuesit në Universitetin Adelaide, ato na lejojnë të kuptojmë se si ndryshimet klimatike kanë ndikuar në luhatjet periodike të kushteve meteorologjike, të krijuara nga alternimi i El Nino dhe La Nina. Rezultatet janë botuar në revistën “Scientific Reports”.

Është shumë e rrallë të gjesh të ruajtura sedimentet e gjetheve aq të vjetra, sa të mund të na tregojnë aq shumë për mjedisin. Për shembull – shpjegon paleoklimatologu Cameron Barr – përmbajtja e izotopeve të karbonit në gjethe mund të na tregojë se në çfarë lloji uji kanë jetuar bimët gjatë rritjes së gjetheve”. Analizat kanë qenë të lehta nga fakti se gjethet e rizbuluara i përkasin të njëjtit lloj bimor, melaleuca.

Përbërja e ndryshme kimike e tyre tregon se 5,000-6,000 vjet më parë rajoni juglindor i Queensland, ku ndodhet laguna, ka përjetuar një periudhë përgjithësisht të lagësht, ndoshta e dominuar nga fenomeni La Nina. “Rreth 3,000 vjet më parë, ajo u kthye në një klimë më të ndryshueshme dhe gjithnjë e më të thatë, e cila thekson forcimin e El Nino,” shpjegon studiuesi John Tibby.

Ka pasur thatësira të rëndësishme në këtë periudhë, madje më me thatësi se të ashtuquajturat ‘thatësira e mijëvjeçarit’ që prekën Australinë Juglindore në vitet 1997 dhe 2009. Nga ajo që mund të shohim, probabiliteti i thatësirës më të ashpër se ‘Thatësira e Mijëvjeçarit’ është shumë më e lartë sesa probabiliteti i një tjetre që ka ndodhur gjatë 10,000 viteve të ardhshme. Rindërtimi i reshjeve tona – përfundon Tibby – tregon se me shumë gjasa mund të jetë edhe dhjetë herë i mundshëm”.

Burimi: ansa.it

Përgatiti L.Veizi/ Fjala.al/

Të fundit

PSG shkatërron Interin dhe shkruan historinë, francezët ngrenë trofeun e Championsit

PSG ka fituar për herë të parë në historinë e vet Ligën e Kampioneve duke mundur me një triumf...

“Ça prisni ju, të marrim kallashin?”/ Noka: Berisha bëri super fushatë, por na vodhën

Flamur Noka thotë se Partia Demokratike bëri maksimumin në zgjedhjet e 11 majit, por vjedhja e votës prodhoi rezultatin final, 83 mandate për PS...

Sula: Rama s’mund të zëvendësohet me një makinë më të vjetër si Berisha

Ish-deputeti demokrat Dashnor Sula ka reaguar pas rezultatit të zgjedhjeve të 11 majit, duke adresuar kritika të forta për drejtimin aktual të Partisë Demokratike...

Ford tërheq 29,000 automjete, shkak një defekt që mund të rrisë rrezikun e aksidenteve

Ford ka tërhequr 29,501 makina në Shtetet e Bashkuara për shkak të një defekti që “mund të rrisë rrezikun e aksidenteve”, raporton La Repubblica. Njoftimi u bë...

PSG udhëheq në finalen e Champions, dy gola në pjesën e parë ndaj Interit

PSG dhe Inter po luajnë finalen e Champions League në Mynih, me duelin që nisi në orën 21:00 të kësaj të shtune (31 maj)....

Lajme të tjera

Web TV