Një analizë për mandatin e saponisur të ambasadores së re të SHBA-së në Tiranë, Juri Kim. A do të kapen “peshqit e mëdhenj”, për të cilët fliste paraardhësi i saj, nga drejtësia e re që po lind nën ndikim amerikan? Çfarë roli do të mbajë Kim në konfliktin politik dhe a do të ndikojë SHBA në nxjerrjen në “pension” të elitës së vjetër politike?
Nga Bardhi Quku/ Ambasadorja e re e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Juri Kim, e cila zbarkoi në Shqipëri 1 javë më parë, shihet nga shqiptarët si guri i fundit që Uashingtoni do ta vendosë në lëvizje për të reformuar sistemin e drejtësisë.
Që në fjalimin e saj të parë, përpara krerëve të politikës dhe institucioneve shtetërore, Juri Kim ishte e prerë dhe e qartë: SHBA do të luftojë për të çrrënjosur korrupsionin dhe krimin e organizuar në Shqipëri. Me arritjen e saj në Shqipëri, ambasadorja amerikane i dorëzoi letrat kredenciale Presidentit Ilir Meta për të nisur zyrtarisht punën.
Ajo nuk do të anashkalonte pa takuar ministren e Drejtësisë, ministrin e Jashtëm dhe ministren e Mbrojtjes, ministritë kyç të kabinetit “Rama” në marrëdhëniet Shqipëri-SHBA. Takimet e Juri Kimit me ministrat e qeverisë ishte një mbështetje në aspektin gjeopolitik për përkrahjen e vazhdueshme ndaj Shqipërisë si anëtare e NATO-s dhe asistencën teknike në reformën në drejtësi.
Gjeopolitika amerikane në Ballkan është një nga prioritetet e Uashingtonit dhe Shqipëria si pjesë e NATO-s përbën shtyllën e stabilitetit në rajon. Juri Kim është konsultuar me paraardhësit e saj, veçanërisht me Bill Rajerson, Xhim Xhefri dhe Donald Lu. Ndaj, ajo flet pa dorashka, teksa kërkon që Shqipëria të luftojë korrupsionin dhe krimin e organizuar, në mënyrë që edhe kompanitë amerikane të investojnë në Shqipëri.
Pas gjeopolitikës vjen reforma në drejtësi, njëra nga pikat së cilës SHBA i ka mëshuar në mënyrë konsistente. Për këtë arsye, ambasadorja takoi kryeprokurorin Olsian Çela. Ndërsa më pas zbarkoi në zyrën e kreut të Strukturës së Posaçme Antikorrupsion (SPAK), Arben Kraja. Ky institucion është edhe shtylla mbi të cilën do të ngrihet i gjithë procesi i hetimit, gjykimit dhe vendosja përpara drejtësisë e “peshqve të mëdhenj”.
Megjithatë, SPAK duket jo shumë premtues, teksa transferoi sërish në Dibër dosjen 184 për vjedhjen e zgjedhjeve. Ndërsa një tjetër institucion, si Byroja Kombëtare e Hetimit, pritet të ngrihet me mbështetjen amerikane, sipas modelit të FBI-së. Pas SPAK-ut, Juri Kim mblodhi të gjithë krerët e institucioneve të shtetit shqiptar, ku në sytë e Gramoz Ruçit dhe Ilir Metës theksoi se SHBA është në Shqipëri për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar.
Kryeministrin Rama e kishte lënë për të diskutuar “tete a tete” e ku sërish në qendër të vëmendjes ishte reforma në drejtësi. Ambasadorja e SHBA-së nuk harroi të prekte nga afër edhe realitetin shqiptar, veçanërisht njerëzit e prekur nga tërmeti në Durrës, ku qeveria amerikane do të japë ndihmën e saj në procesin e rindërtimit.
Për ambasadoren Juri Kim, mandati i saj është një mandat plot sfida për të vijuar aty ku e la edhe Donald Lu, një vit që ndoshta mund të kapë në rrjetë “peshqit e mëdhenj” për të cilët fliste paraardhësi i saj, por që vijojnë të jenë jashtë rrjetës së drejtësisë së re.
Çfarë presin shqiptarët nga SHBA-ja dhe sa do të ndikojë ambasadorja e re në ndryshimin e gjërave në vendin tonë, flasin për gazetën “Fjala” analistët Alfred Lela dhe Skënder Minxhozi.
Alfred Lela: Sfida kryesore e Kimit, të jetë një gjyqtare e paanshme
LEXO EDHE ANALIZËN E SKËNDER MINXHOZIT:
