Ja pse duhet të fillojmë të përqafojmë mbulimin e fytyrës për një kohë të gjatë, sipas ekspertëve. Robert Redfield, drejtori i Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, konfirmoi atë që shkenca na ka thënë gjatë gjithë kohës për efektivitetin e maskave të fytyrës – se ato aktualisht janë basti jonë më i mirë për t’u konsideruar ndaj pandemisë së virusit korona.
Ato bëjnë ndryshimin që në fakt, disa ekspertë dyshojnë se do të jenë po aq të besueshme – pse jo më shumë – sa një vaksinë, kur bëhet fjalë për të zbehur përhapjen e COVID-19. “Këto maska për fytyrën janë mjeti më i rëndësishëm dhe i fuqishëm i shëndetit publik që kemi, dhe unë do të vazhdoj të bëj apel për të gjithë amerikanët, të gjithë individët në vendin tonë, që t’i përqafojnë këto mbulesa fytyre,” tha Redfield, gjatë një seance dëgjimore të fundit në Senat.
Redfield vijoi të thotë se maskat mund të ofrojnë më shumë garanci sesa një vaksinë. Presidenti Donald Trump i mbylli më vonë komentet, por komuniteti mjekësor qëndroi pas Redfield-it.
Për shkak se vaksinat janë ende në prova klinike, aktualisht është e paqartë se sa efektive do të jenë ato. Është menduar se ato mund të shkaktojnë një përgjigje imune në rreth 70% të njerëzve, duke i bërë disa njerëz të vaksinuar të pambrojtur. Personat e tjerë të vaksinuar mund të mos sëmuren, por ta mbartin infeksionin dhe të kontribuojnë në përhapjen në komunitet, dhe kush e di se kur do të kemi doza të mjaftueshme për të gjithë. Qëllimi përfundimtar është imuniteti i tufës dhe që të arrijmë atë, do të na duhet mjaft popullatë për të qenë imune ndaj COVID-19, qoftë përmes një vaksine shumë efektive, ose duke mposhtur vetë infeksionin.
Histori e shkurtër: Ka shumë të panjohura për të filluar t’i heqim maskat shpejt. Derisa të kemi më shumë të dhëna, ekspertët e shëndetit thonë që maskat janë të domosdoshme për një kohë të gjatë. Ja pse do të na duhet të mbajmë maska edhe në vitin 2021: Si fillim, ne nuk do të kemi doza të mjaftueshme të vaksinës.
Arsyeja kryesore pse maskat nuk do të zhduken së shpejti, është sepse do të ketë një furnizim super të kufizuar të vaksinave kur ato të bëhen të disponueshme për herë të parë. Këto doza fillestare ka të ngjarë të shkojnë drejt njerëzve me më shumë nevojë për mbrojtje: punonjësit e kujdesit shëndetësor në rrezik, të moshuarit, njerëzit me kushte serioze shëndetësore.
Pjesa tjetër e popullatës në Shtetet e Bashkuara do të duhet të presë, të mbajnë maskën vënë, derisa të fillojë lëvizja e lirshme. Për më tepër, vaksina ndoshta do të administrohet në dy doza me distancë nga 21 deri në 28 ditë. Sipas Kawsar Talaat, asistent profesor në Departamentin e Shëndetit Ndërkombëtar në Shkollën e Shëndetit Publik “Johns Hopkins Bloomberg”, kjo do të thotë se njerëzve do t’u duhen rreth gjashtë deri në tetë javë për të zhvilluar plotësisht një përgjigje imune. Njerëzit teorikisht, ende mund të sëmuren vetëm pas dozës së parë, kështu që mbajtja e maskës do të jetë thelbësore.
Ngjashëm me goditjen e gripit, vaksina COVID-19 nuk do t’ju mbrojë plotësisht nga sëmundja. Megjithëse është ende e paqartë se sa efektive do të jetë vaksina, ekspertët dyshojnë se ajo do të kërkojë një përgjigje imune në rreth 70% të popullsisë. Efikasiteti mund të jetë deri në 50%. (Për kontekstin, këto shifra janë të ngjashme me goditjen e gripit.) Sigurisht, ka gjithashtu një mundësi që përqindja e mbrojtjes të jetë më e lartë.
Në thelb, trupat e disa njerëzve thjesht nuk do t’i përgjigjen vaksinës dhe ata gjithsesi do të sëmuren; të tjerët mund të jenë plotësisht mirë. Por mbani mend se ka një ton vaksinash që po testohen tani. Ndërsa e para mund të mos jetë e pagabueshme, disa të tjera të aprovuara në 2021 mund të jenë edhe më të mira.
Deri më tani, duket se mutacioni i koronavirusit në vise të ndryshme nuk është një shqetësim i madh, i cili është potencialisht një lajm i mirë për një vaksinë. “Shpresoj me të vërtetë se mund të marrim një vaksinë më të mirë se 70%. Nëse nuk është vaksina e gjeneratës së parë, mbase, të paktën vaksina e gjeneratës së dytë,” tha Talaat.
Kjo nuk do të thotë që vaksina është e padobishme. Qëllimi i vaksinës, në të vërtetë, nuk është parandalimi i një infeksioni tërësisht, por zvogëlimi i ashpërsisë së sëmundjes. Ne duam që shumë njerëz të sëmuren më pak nga COVID-19. Kjo është gjithashtu ajo që bën dhe vetë gripi çdo vit. Është pak larg kërkimit për të pritur që vaksina ta parandalojë infeksionin tërësisht, sipas Talaat-it. Kjo do të thotë që edhe njerëzit mund të kontribuojnë në komunitet, në përhapje, nëse ata ndalojnë së mbajturi maskën.
“Pra, teorikisht, dikush mund ta ketë virusin në hundën e tij dhe potencialisht ta përhapë atë te dikush që është më i prekshëm pa e ditur kurrë,” tha Talaat. Për më tepër, ne nuk e dimë se sa do të zgjasë mbrojtja ose qëndrueshmëria e vaksinës. “Maskat do të jenë të rëndësishme derisa t’i njohim disa nga këto informacione,” shtoi Talaat.
Njerëzit ndihen të qetë për vaksinën.
Pastaj është e gjitha çështje e njerëzve që ndihen skeptikë rreth vaksinës.
Mesazhet jokonsistente gjatë pandemisë kanë cenuar besimin e amerikanëve në sistemin shëndetësor publik. Një sondazh zbuloi se dy të tretat e popullsisë ndoshta nuk do të vaksinoheshin, edhe nëse do të mundeshin. Do të duhet shumë edukim dhe siguri për të futur njerëzit në bord. “Mendoj se do të duhet kohë që njerëzit ta pranojnë këtë vaksinë. Ata do të duhet të vëzhgojnë se nuk ka shumë efekte të këqija anësore nga njerëzit që marrin vaksinën më parë, ata janë të gatshëm ta besojnë atë,” tha Talaat.
Sipas Monica Gandhit, specialiste e sëmundjeve infektive dhe profesoreshë e mjekësisë me Universitetin e Kalifornisë në San Francisko, mund të mos ketë nevojë për vaksinimin e të gjithë popullatës. “Do të ngadalësohet natyrshëm, sapo njerëzit të marrin vaksinën”, tha Gandhi. Edhe nëse vetëm 60 deri në 70% e njerëzve do të ishin të mbrojtur, kjo do të na ndihmonte në masë të madhe të zvogëlojmë transmetimin në komunitet.
Maskat mund të ndihmojnë në mbylljen e hendekut. “Modelet tregojnë se 70, ose edhe më mirë, 80% e popullsisë që mban maska mund të zvogëlojë transmetimin dhe sëmundjen simptomatike… deri në pothuajse zero”, tha Gandhi.
Me fjalë të tjera, duhet të përqafojmë maskat për një kohë.
Ne e dimë që maskat funksionojnë. Shumë të dhëna kanë dalë javët e fundit duke treguar efektivitetin e tyre. Një eksperiment zbuloi se përhapja e qindra piklave në sistemin e frymëmarrjes mund të zbutet nga mbajtja e maskës. Një raport tjetër zbuloi se zonat me urdhra për mbajtjen e maskës kishin norma më të ngadalta të rritjes së COVID-19, krahasuar me vendet pa kërkesa për përdorimin e maskës.
Ekzistojnë gjithashtu dy skenarë të dokumentuar të botës reale që na tregojnë se maskat me të vërtetë na mbajnë të sigurt. Në një fluturim ndërkombëtar, asnjë nga 25 personat që ulen pranë një të personi të mbuluar me maskë, i infektuar me COVID-19, nuk u sëmur. Në Misuri, dy parukierë u diagnostikuan me COVID-19, por nuk ia kaluan atë asnjërit prej klientëve të tyre, sepse të gjithë kishin maska.
Me fjalë të tjera, do të ishte mençuri të vareshim nga maskat tona. Do të duhet të marrim të gjitha llojet e masave për të ulur transmetimin në komunitet – maska, distancë sociale dhe një vaksinë efektive.
Pra, sa gjatë do t’i mbajmë maskat?
Gandhi dyshon se do të na duhet të paktën dhe një vit tjetër. “Do të thosha që e gjithë popullsia jonë duhet të mbajë maskë derisa të arrijmë transmetimin e komunitetit në një nivel të pranueshëm, jashtëzakonisht të ulët,” tha Gandhi.
Një vaksinë do të vijë dhe do t’ju ndihmojë, por maskat janë gjithashtu basti ynë më i mirë për një kohë.
Ekspertët po mësojnë ende për COVID-19. Informacioni në këtë histori është ai që dihej ose ishte i disponueshëm që nga publikimi, por udhëzimet mund të ndryshojnë, ndërsa shkencëtarët zbulojnë më shumë rreth virusit. Ju lutemi kontrolloni Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve për rekomandimet më të përditësuara./Jo.Be/Fjala.al
Burimi: Nga Julia Ries/ huffpost.com
