Shqipëria ka treguar një përparim të lehtë në luftën e saj kundër korrupsionit. Kështu thueht në raportin e “Freedom House” që ka analizuar zhvillimet e vendeve gjatë vitit 2022.
OJQ-ja me bazë në SHBA publikon një raport vjetor që bën një pasqyrë të demokracisë në vende, të matur me tregues të tillë si qeverisja demokratike kombëtare dhe lokale, gjyqësori, media, shoqëria civile dhe korrupsioni.
Shqipëria regjistroi një rritje të vogël në rezultatin e saj të përgjithshëm nga 3.75 vitin e kaluar në 3.79 këtë vit, bazuar në një vlerësim të vitit 2022. Kjo rritje i atribuohet një përmirësimi të korrupsionit pas disa aktakuzave të profilit të lartë dhe dënimeve të ish-zyrtarëve dhe progresit në promovimin e luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar.
Raporti vë në dukje se në vitin 2022, demokracia e Shqipërisë përballoi sfida të shumta, duke përfshirë zgjedhjet e posaçme vendore në gjashtë bashki në mars, riorganizimet e brendshme të partive politike dhe bashkëpunimin ndërpartiak për zgjedhjen e Presidentit Bajram Begaj.
Megjithatë, raporti vë në dukje “progres të vogël të qëndrueshëm drejt shndërrimit në një demokraci liberale të plotë”; prandaj mbetet një regjim hibrid.
Sipas Freedom House, një regjim hibrid përkufizohet si demokraci elektorale ku institucionet demokratike janë të brishta dhe sfida thelbësore për mbrojtjen e të drejtave politike dhe ekzistojnë liritë civile. Për të ecur drejt një demokracie gjysmë të konsoliduar, Shqipëria duhet të synojë pikën 4.01.
Sipas raportit, problematike në Shqiëpri mbetet mjedisi politik armiqësor ndaj vlerave demokratike liberale.
Për sa i përket lirisë së shtypit, gazetarët kanë qenë në shënjestër të grupeve të krimit të organizuar, individëve të lidhur politikisht dhe oficerëve të korruptuar brenda policisë dhe sistemit të drejtësisë gjatë vitit.
Një tjetër problematik është se shumë institucione publike mbeten jofunksionale për shkak të korrupsionit të përhapur dhe kulturës së mosndëshkimit, duke minuar demokracinë dhe sundimin e ligjit.
Për të drejtat e njeriut, raporti thoshte se gratë, personat LGBT dhe pakicat marrin mbrojtje të pamjaftueshme nga autoritetet, me viktimat që fajësojnë dhe publikojnë të dhëna personale në media. Si e tillë, Shqipëria ka neglizhuar përgjegjësitë e saj institucionale për të mbrojtur të drejtat themelore të njeriut dhe liritë civile themelore për një demokraci liberale të plotë.
Në vitin 2015, Shqipëria shënoi 3.86 para se të binte në 3.82 në 2020 dhe 2.75 në 2021. Ajo mbeti në atë nivel edhe për një vit tjetër përpara se të regjistronte rritjen e parë në gjashtë vjet, në 2022.