Besëtytnitë e ditës së trishtë, a është vërtet e pafat e marta 13?

113 563 lexime

124,178FansaPëlqeje

Kur bëhet fjalë për fatin e keq, ka shumë besëtytni në kulturën perëndimore për të premten 13, por edhe për të martën 13. Ashtu si kryqëzimi me një mace të zezë dhe thyerja e një pasqyre, nocioni i një dite që mund të sjellë fatkeqësi është i ngulitur thellë – edhe nëse ata që besojnë nuk mund ta shpjegojnë fare arsyen.

Ndërsa e premtja 13 mund të duket si një fenomen i rrallë, kalendari Gregorian do të thotë se data 13 e çdo muaji ka pak më shumë gjasa të bjerë të premten sesa çdo ditë tjetër të javës. Megjithatë, nuk është një besëtytni universale: në Greqi dhe në vendet spanjolle, është e marta data 13 ajo që konsiderohet një ditë e keqe, ndërsa në Itali është e premtja 17 ajo që përballet me frikë.

Besëtytnitë e ditës së trishtë, a është

Në librin e tij “Origjinat e jashtëzakonshme të gjërave të përditshme”, Charles Panati e gjurmon konceptin e të mallkuarit që në mitologjinë norvegjeze, kur Loki, perëndia e ligësisë, shkatërroi një banket në Valhalla, duke e çuar numrin e perëndive të pranishëm në 13. I mashtruar nga Loki, perëndia i verbër, Hodr, u mashtrua për të qëlluar vëllanë e tij Balder, perëndinë e dritës, gëzimit dhe mirësisë, me një shigjetë, duke e vrarë në vend.

 

E marta 13 njihet në Spanjë si Martes Trece dhe nëse jeton atje, të gjithë do të të këshillojnë çfarë duhet dhe nuk duhet të bësh. Është njëlloj si e Premtja e zezë (data 13, e premte) dhe dita kur fati i keq të ndjek ngado.
“Dita me fat të keq” është dita që besojnë të gjithë se duhet të jesh i kujdesshëm për gjërat që bën, sepse gjithçka mund të të ndodhë. Disa besime tradicionale rreth kësaj dite të keqe në Meksikë këshillojnë që të keni kujdes nga macja e zezë që të pret rrugën, hapja e një çadre brenda në shtëpi dhe thyerja e një pasqyre … disa gjëra universale — të cilat besohet se sjellin fat të keq në të gjithë globin.

 

Besëtytnitë e ditës së trishtë, a është

Lexo edhe :  Shitet për 5.5 milionë $ rezidenca luksoze e stilistit të famshëm Karl Lagerfeld

Në Spanjë, shumë njerëz mendojnë se në këtë të martë – e njohur sidomos në Amerikën Latine, nuk duhet as të martohesh, as të nisesh për rrugë, gjë që do të thotë se duhet të qëndrosh në shtëpi, sepse të ndjek fati i keq.
Për shumë arsye, 13-a është konsideruar si një numër i pafat edhe kur bie në ditë të premte, por edhe kur bie në ditë të martë. Në shumë vende të botës, shumë ndërtesa nuk e kanë të shënuar katin e 13-të … kështu që supozohet se ke kaluar në katin e 14-të pas 12-ës. Në Meksikë, hotelet nuk kanë as dhoma, as pallate me katin 13.

E premtja është konsideruar ndoshta ditë e pafat për shkak se Krishti u kryqëzua të premten, ndërsa e marta, në disa vende është edhe më “e rrezikshme”. Sipas disa teorive, dita e martë është e lidhur me Marsin, perëndinë romake të luftës. Në shumë gjuhë evropiane me origjinë latine, e marta ka marrë emrin pikërisht nga Marsi. Në spanjisht, për shembull, e martë është një evolucion i fjalës Mars.

Besëtytnitë e ditës së trishtë, a është

Teoria tjetër pretendon se e marta është ditë e pafat, për shkak të rënies së Konstandinopojës në Kryqëzatën e Katërt, më 13 prill 1204, ditë e martë. Ushtria osmane pushtoi Kostandinopojën në një të martë, 29 maj 1453.
Sipas fakteve historike, për njerëzit që jetuan në atë kohë, e marta u konsiderua si fundi i botës për shkak të një lufte të përgjakshme që la përtokë mijëra njerëz. Kjo është edhe arsyeja pse këshillohet që në ditë të marte, kur data shënon 13, nuk duhet të udhëtoni.

Frika ndaj numrit 13 njihet edhe si Triskaidekaphobia. Që 13-a është një numër i pafat shpjegohet edhe me faktin që në këtë moshë nis edhe periudha më e vështirë e jetës, adoleshenca./E.T

Të fundit

Po fejohet?, Xheneta Fetahu ndan lajmin e befasishëm me ndjekësit

Lajme të papritura vijnë nga finalistja e BBVK3, Xheneta Fetahu. Me shumë gjasë, ajo është fejuar! Kjo lihet të kuptohet...

Plagë në trup dhe fyt i nxirë, detajet nga vrasja e 23-vjeçarit Renis Dobra!

23-vjeçari dyshohet se është rrëmbyer dhe më pas është vrarë, por blutë ende s’kanë saktësuar shkakun e vdekjes së tij. Gazetari Enver Doçi informon se...

Reformë e re ligjore për kontrollin dhe zhvillimin e territorit! Jo më toka të xanuna

Kryeministri Edi Rama ka reguar sërish lidhur me aksionin ndaj zaptimit të hapësirave publike në të gjithë vendin, ku ka paralajmëruar reforma të reja...

Raporti i kredive me probleme për individët ra në 2.9% vitin e kaluar

Individët u konfirmuan si klientët më të mirë të sektorit bankar shqiptar edhe vitin e kaluar. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, raporti...

Scarlett Johansson, mbretëresha e kinemasë globale

Me 'Jurassic World: Rebirth', aktorja arrin majën historike të fitimeve në box-office Përgatiti: Leonard Veizi Në një epokë ku gjithçka matet me shifra, Scarlett Johansson nuk...

Lajme të tjera

Web TV