Frika për një rrugë të re migrimi rritet pasi më shumë se 800 njerëz zbarkojnë në Gavdos, popullsi më pak se 70, brenda pak muajsh
Helena Smith/ Athinë
Edhe sipas standardeve të ishujve të vegjël grekë, Gavdos është i vogël. Në një popullsi prej më pak se 70 banorësh, ka vetëm dy familje me katër fëmijë. Pjesa tjetër “janë të gjithë të moshuar që jetojnë kryesisht vetëm”, shpjegon kryebashkiaku i saj, Lilian Stefanaki.
Është një mikrobotë që në thellësi të dimrit shërbehet nga një shkollë e vetme, një furrë buke, dy minimarkete dhe katër taverna kafeneia. Ishulli i largët – i ndarë nga bregu i Kretës nga ujërat shpesh të paparashikueshme në Detin Libian – mbikëqyret nga Efsevios Daskalakis, i cili për pjesën më të madhe të vitit është oficeri i vetëm i policisë.
Por kohët e fundit jeta në Gavdos ka qenë pak më pak e qetë se zakonisht. “Fundjavën e kaluar kishim 150 njerëz që erdhën nga Libia me tre varka shumë të mbipopulluara,” thotë Stefanaki. “Ne jemi duke u shtyrë në kufi, sepse, së pari, nuk ka infrastrukturë për t’i strehuar ata në Gavdos.”
Në skajin më jugor të Evropës, më afër Afrikës se Athinës, ishulli prej 29 kilometrash katrorë është shfaqur si pika më e fundit qendrore për kontrabandistët që synojnë të sjellin njerëzit në perëndim.
Nga 9,502 burra, gra dhe fëmijë që kanë kërkuar strehim në Greqi që nga janari, rreth 1,186 egjiptianë, pakistanezë dhe Bangladesh kanë mbërritur në anije që kanë zbarkuar “në afërsi” të Kretës dhe Gavdos, sipas agjencisë së OKB-së për refugjatët (UNHCR).
Gjatë të njëjtës periudhë tre mujore të vitit të kaluar pati “zero mbërritje” në secilin ishull, një fakt që ka nxitur frikën për një rrugë të re kontrabande që po shfaqet në Mesdhe.
“Ka qenë e pabesueshme. Më shumë se 800 shpirtra në vetëm pak muaj kanë zbritur në bregun tonë në Tripiti, “thotë Daskalakis, duke aluduar në kepën shkëmbore në pikën më jugore të ishullit. “Ata janë kryesisht të rinj, të cilët mbërrijnë me varka me katërfishin e kapacitetit të tyre pas më shumë se një ditë e gjysmë në det.”
Shpesh, thotë ai, ata ishin të rraskapitur pasi bënin udhëtimin e rrezikshëm 180 km nga qyteti port i Tobruk në bregun lindor të Mesdheut të Libisë.
“Gjëja e parë që ata bëjnë është të telefonojnë në numrin e urgjencës, 112, kur më lajmërojnë zyra qendrore. Nuk ka rrugë, kështu që më duhet të eci atje nëse detet janë shumë të trazuar. Ka qenë krejt diçka. Zakonisht janë turistët që shihni në Tripiti, sepse është maja më jugore e Evropës dhe atyre u pëlqen të fotografohen në karrigen [një skulpturë] atje.”
Deri më 17 mars, kur BE-ja nënshkroi një marrëveshje prej 7.4 miliardë eurosh (6.4 miliardë £) me Egjiptin për të frenuar flukset e migracionit, anijet kishin ardhur të trasha dhe të shpejta. “Do të kishte një ose dy çdo dy ose tre ditë,” thotë Daskalakis. “Por që kur kryeministri [grek] dhe udhëheqës të tjerë evropianë shkuan në Kajro për të nënshkruar marrëveshjen, ka pasur një qetësi të dukshme. Është një lehtësim, por askush nuk e di se sa do të zgjasë saktësisht.”
Greqia, ashtu si Italia, kishin shtyrë fort për paktin, pavarësisht nga perspektiva e grupeve të të drejtave të njeriut që dënonin një marrëveshje me Egjiptin. Numri i njerëzve që mbërritën në Greqi që nga 1 janari u rrit me 187%, sipas zyrtarëve.
“Asnjë vend apo komunitet lokal nuk duhet të lihet vetëm për t’u marrë me sfidën e menaxhimit të flukseve,” thotë Stella Nanou, një zëdhënëse në degën e UNHCR-së në Athinë. “Numrat që po shohim janë ende të menaxhueshëm, por nevojitet një koordinim i shpejtë, gatishmëri dhe mbështetje nga autoritetet qendrore greke dhe BE.”
Ministri i migracionit i Greqisë, Dimitris Kairidis, do të vizitojë Gavdosin këtë fundjavë me qëllim që të sigurohet që posti të mos bëhet ajo që ai e ka quajtur “një pikë e nxehtë e migrimit të parregullt”.
Ndërsa në të kaluarën anijet me emigrantë nga Libia ishin ndalur në Greqi vetëm “sipas parazgjedhjes”, ishte e qartë se qasja kishte ndryshuar me vendin që ishte kthyer në një destinacion, tha ai për Guardian.
“Nëse nuk ndalet, ne të gjithë duhet të përgatitemi për potencialin e një tragjedie tjetër të ngjashme me atë në Pylos,” thotë ai për më shumë se 500 burra, gra dhe fëmijë që u mbytën kur peshkareku me të cilin po udhëtonin nga Tobruku u përmbys në rrethana të diskutueshme. jashtë Peloponezit jugor vitin e kaluar.
“Ajo që ne po shohim është rrjetet kriminale të kontrabandës që vendosin gjithnjë e më shumë nga këta njerëz fatkeq në anije të padepërtueshme që nuk duhet të largohen kurrë nga brigjet libiane.”
Duke nënvizuar rëndësinë e marrëveshjes tre-vjeçare BE-Egjipt, Kairidis këmbënguli se vendi më i populluar i botës arabe jo vetëm që kishte luajtur një rol vendimtar në ndalimin e migracionit të parregullt, por meritonte ndihmë për të forcuar ekonominë e saj të brishtë nëse do të shmangej një krizë tjetër migrimi në Evropë. .
Shfaqja e rrugës së re të migracionit në Greqinë jugore nuk ishte vetëm shqetësuese, por kërkonte menaxhimin e duhur dhe në kohë, thotë ai.
“Ne kemi nevojë për bashkëpunimin e Egjiptit, sepse janë kryesisht egjiptianët që vijnë. Kjo është arsyeja pse ne kemi bërë presion për marrëveshjen dhe për t’i dhënë Egjiptit mbështetjen e BE-së që meriton.”
