Në Varshavë të Polonisë, forcat naziste që po përpiqeshin të spastronin një geto hebreje të qytetit, përballen me një sulm me armë zjarri nga luftëtarët e rezistencës hebreje (ZOB). Menjëherë pas pushtimit gjerman të Polonisë, nazistët i detyruan qytetarët hebrenj të qytetit të zhvendosen në një “geto”, të rrethuar nga tela me gjemba dhe roje të armatosura SS.
Getoja e Varshavës zinte një sipërfaqe prej më pak se 2 miljesh katrorë, por që shumë shpejt përmbante thuajse 500.000 hebrenj që jetonin në kushte të mjerueshme. Sëmundjet dhe uria vranë mijëra njerëz çdo muaj, dhe duke filluar nga korriku 1942, 6.000 hebrenj transferoheshin çdo ditë në kampin e përqendrimit në Treblinka.
Më 18 janar 1943, kur nazistët hynë në geto për të përgatitur një grup për transferim, një njësi ZOB i zuri ata në pritë. Luftimi zgjati disa ditë dhe një numër ushtarësh gjermanë u vranë, para se të tërhiqeshin. Më 19 prill, kreu nazist Heinrich Himmler njoftoi se getoja do të zbrazej nga banorët për nder të ditëlindjes së Hitlerit ditën tjetër, dhe më shumë se 1 mijë ushtarë SS hynë në geto me tanke dhe artileri të rëndë.
Shumë nga 60 mijë banorët hebrenj të getos u përpoqën të fshiheshin në tunelet e fshehta, ndërsa më shumë se 1.000 anëtarë të ZOB nisën rezistencën e ashpër me armë zjarri dhe bomba. Pasi pësuan disa humbje, gjermanët fillimisht u tërhoqën por shpejt u rikthyen, dhe më 24 prill filluan një sulm total kundër hebrenjve të Varshavës.
Mijëra hebrenj u masakruan, ndërsa gjermanët përparuan në mënyrë sistematike nëpër geto. ZOB u strehua nëpër kanalizime për të vazhduar luftën, por më 8 maj bunkeri i tyre i komandës u pushtua nga gjermanët, dhe udhëheqësit e rezistencës kryen vetëvrasje. Deri në 16 maj getoja ishte vendosur tërësisht në kontrollin e nazistëve, teksa filloi deportimi masiv i hebrenjve të fundit të Varshavës në Treblinka. Gjatë kryengritjes, rreth 300 ushtarë gjermanë u vranë dhe mijëra hebrenj nga Varshava u masakruan.
Kalendar
19 Prill 1529 – Fillimi i Reformimit Protestant: Një grup sundimtarësh gjermanë dhe qytete të pavarura protestojnë kundër Ediktit të Vormsit.
19 Prill 1713 – Pa trashëgimtarë të gjallë mashkull, Karli VI, Perandori i Shenjtë Romak, nxjerr Sanksionin Pragmatik të vitit 1713, për të siguruar që tokat e Habsburgëve dhe froni austriak të trashëgohen nga vajza e tij, Maria Tereza .
19 Prill 1772 – Lind ekonomisti i njohur britanik David Ricardo. Pas Adam Smith, David Ricardo i njihet merita e sistemimit të shkencës ekonomike në shekullin XX-të.
19 Prill 1839 – Traktati i Londrës krijon Belgjikën si një mbretëri, duke garantuar neutralitetin e saj.
19 Prill 2005 – Kardinali Jozef Ratzinger zgjidhet si Papa Benedikti XVI.
19 Prill 2011 – Fidel Kastro, jep dorëheqjen si Sekretar i Parë i Partisë Komuniste të Kubës, pasi e mbajti këtë detyrë që nga korriku 1961.
