Një vit pasi fansat e Eurovizionit zbritën në Liverpool për një ngjarje jashtëzakonisht të suksesshme të organizuar në emër të Ukrainës, konkursi vjetor i këngës mbahet në Malmo të Suedisë. Pjesëmarrëse është edhe Shqipëria, nën përfaqësimin e Besa Kokëdhimës me “Titan”, versioni i ri i “Zemrën N’dorë”, fitues i televotimit në Fest’62 në Televizionin Publik Shqiptar.
Këngëtari Olly Alexander po përfaqëson Britaninë e Madhe. Izraeli ka zbuluar një këngë të rishikuar, pasi hyrja e saj origjinale u refuzua për shkeljen e rregullave të neutralitetit politik të konkursit.
Çfarë është Eurovision Song Contest dhe cilat shtete marrin pjesë?
Eurovision Song Contest është një konkurs vjetor i shkrimit të këngëve televizive i cili organizohet nga Unioni Evropian i Transmetuesve (EBU). Konkursi i vitit 2024 do të ketë pjesëmarrës 37 interpretues të zgjedhur nga transmetuesit anëtarë të EBU për të përfaqësuar vendin e tyre. Këngët duhet të jenë origjinale dhe jo më shumë se tre minuta. Vokali kryesor duhet të interpretohet drejtpërdrejt, dhe maksimumi gjashtë këngëtarë dhe kërcimtarë mund të jenë në skenë gjatë performancës. Shumica e vendeve të Eurovizionit janë evropianë. Por Australia merr pjesë çdo vit pasi u ftua për të dërguar një akt në konkursin e 2015 për festimet e 60 vjetorit të Eurovizionit. Megjithatë, Australia nuk mund të presë. Nëse do të fitonte ndonjëherë, do të duhej të emëronte një komb evropian për të organizuar garën në emër të tij. Vende të tjera jo-evropiane, përfshirë Izraelin, lejohen të marrin pjesë sepse janë anëtarë të EBU.
Ku zhvillohet Eurovision 2024?
Konkursi i vitit 2024 po mbahet në Suedi pasi Loreen fitoi në 2023 me këngën e saj Tattoo. Ajo u bë gruaja e parë që fitoi dy herë konkursin, pasi triumfoi në vitin 2012 me Euphoria. Kjo është hera e tretë që Malmo organizon Eurovizionin dhe hera e shtatë që konkursi mbahet në Suedi.
Meqenëse viti 2024 është 50-vjetori i fitores së parë të grupit suedez Abba në Eurovizion me Waterloo, kishte pasur spekulime për përfshirjen e mundshme të grupit. Por anëtarët e Abba, Bjorn Ulvaeus dhe Benny Andersson i thanë BBC-së se as nuk do të performonin në finale dhe as nuk do të kompozonin hyrjen e Suedisë.
Kur është finalja e 2024 dhe si mund ta shikoj?
Finalja e madhe do të zhvillohet në Malmo Arena të shtunën më 11 maj. Gjysmëfinalet do të zhvillohen të martën më 7 dhe të enjten më 9 maj. Të dyja gjysmëfinalet dhe finalja e madhe do të transmetohen drejtpërdrejt në BBC One dhe BBC iPlayer.
Shqipëria si pjesë e garës
Shqipëria ka përzgjedhur pjesëmarrësin e saj në Eurovision përmes ‘Festivali i Këngës ‘62”, Besa Kokëdhimën. Këngëtarja mori biletën drejt Eurovizionit sipas një televotim përcaktues të këtij rrugëtimi artistik të këngës fituese. Besa fitoi televotimin me këngën e saj “Zemrën N’dorë”, e cila do të përfaqësojë Shqipërinë në Malmo të Suedisë. Që kur artistja mori biletën e Eurovision, ajo bëri me dije se do të bëjë disa ndryshime në këngë. Dhe tashmë titulli i ri që i ka vënë këtij projekti është “Titan”, të cilin e ka sjellë të kompletuar edhe nga ana vizuale. Teksti është shkruar nga Gia Koka me muzikë nga Kledi Bahiti, Gia, Besa dhe Alias Lj. Nën drejtimin e Hasan Kuyucu, kjo këngë është publikuar tashmë e plotë në platformën YouTube. Besa shquhet për paraqitjet unike si dhe për vokalin, e që premton shumë sa i përket kompeticionit muzikor të këtij viti.
Kush është pjesëmarrësi në Mbretërinë e Bashkuar Olly Alexander dhe si quhet kënga e tij?
Ylli i popit Olly Alexander po përfaqëson Mbretërinë e Bashkuar në konkursin e vitit 2024, me këngën e tij Dizzy. Ish-frontmeni i Years and Years shpreson të përmirësojë performancën zhgënjyese të Mbretërisë së Bashkuar në vitin 2023, kur Mae Muller doli e para e fundit.
Aleksandri është i njohur në mbarë Evropën për hitet si Desire, King dhe If You’re Over Me.
Ai është gjithashtu një aktor i nominuar për Bafta, pasi ka luajtur rolin kryesor në dramën “It’s A Sin” të “Aids” të Channel 4.
Pse hyrja e Izraelit në Eurovizion ishte e diskutueshme?
Përfaqësuesi i Izraelit, Eden Golan, do të këndojë një këngë të quajtur Uragani – një version i rishkruar i hyrjes origjinale të vendit, Shiu i Tetorit, i cili mendohej se i referohej sulmeve të Hamasit të 7 tetorit ndaj Izraelit. Tekstet tani tregojnë historinë e një gruaje që po përjeton një krizë personale, sipas transmetuesit publik të Izraelit, Kan. Kan fillimisht tha se do të tërhiqej nga konkursi në vend që të ndryshojë tekstin. Por pasi organizatorët e ndaluan këngën për përmbajtjen e saj politike, presidenti i vendit, Isaac Herzog, bëri thirrje për “rregullime të nevojshme” për të siguruar që Izraeli të mund të konkurronte. Më vete, muzikantë nga një numër vendesh pjesëmarrëse kanë bërë thirrje që Izraeli të pezullohet për shkak të luftës në Gaza. Në dhjetor, Shoqata e Kompozitorëve dhe Lirikëve të Islandës publikoi një deklaratë duke thënë se veprimi ushtarak i Izraelit e bëri pjesëmarrjen e tij të papajtueshme me një ngjarje “të karakterizuar nga gëzimi dhe optimizmi”. Kundërshtime të ngjashme u ngritën në Finlandë, Norvegji, Danimarkë dhe Suedi, ku shumë veta theksojnë se Rusia është skualifikuar që nga pushtimi i saj në Ukrainë në 2022. Deri më tani, organizatorët e Eurovizionit i kanë rezistuar thirrjeve për përjashtimin e Izraelit, duke thënë se situatat në Ukrainë dhe Gaza janë të ndryshme.
Si funksionon votimi?
Gjysmëfinalet vendosen tërësisht nga një votim publik nga vendet konkurruese dhe njerëzit në pjesën tjetër të botës. Për finalen, çdo vend që kualifikohet jep dy grupe pikësh: një nga një juri ekspertësh dhe një nga tifozët. Secilës prej 10 këngëve të tyre të preferuara i jepen pikë – por ata nuk mund të votojnë për këngën e vendit të tyre. Vepra e tyre e preferuar merr 12 pikë, e preferuara e tyre e dytë dhjetë pikë, zgjedhja e tyre e tretë tetë pikë, dhe më pas shtatë pikë, e kështu me radhë, deri në një pikë për të preferuarin e tyre të dhjetë. Eurovision ishte një nga konkurset e para televizive që lejoi shikuesit të votonin. Tifozët në Austri, Gjermani, Suedi, Zvicër dhe MB filluan të votojnë me telefon në 1997. Pjesa tjetër e botës u lejua të votonte në vitin 2023, me pikë të dhëna për 10 këngët më të njohura në mbarë botën.
Sa kushton Eurovision?
Çdo transmetues pjesëmarrës paguan një tarifë hyrjeje në EBU. Franca, Gjermania, Italia, Spanja dhe Britania e Madhe paguajnë më shumë, megjithëse BBC nuk e bën publik kontributin e saj. BBC News iu tha se vendeve të tjera iu kërkua të paguanin më shumë pas pezullimit të Rusisë. Si rezultat, tre vende u tërhoqën nga konkursi i vitit 2023. Mendohet se organizimi i ngjarjes së vitit 2023 në Liverpool i kushtoi BBC-së nga 8 deri në 17 milionë paund. Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar premtoi 10 milion për kostot operative, ndërsa autoritetet lokale në Liverpool premtuan 4 milion paund. Eurovision Song Contest do të zhvillohet në Malmö, Suedi të martën më 7 maj (gjysmëfinalja e parë), të enjten më 9 maj (gjysmëfinalja e dytë) dhe të shtunën më 11 maj (finalja e madhe) 2024.