Takimi i parë kokë më kokë mes dy kandidatëve për presidencën e Shteteve të Bashkuara, presidentit në detyrë Joe Biden dhe ish-presidentit Donald Trump, u zhvillua mbrëmjen e së enjtes 27 qershor (duke gdhirë të premten 28, në Itali).
Në një përplasje historike të dy personaliteve të politikës, në SHBA, Joe Biden dhe Donald Trump dolën në skenë për debatin e parë presidencial të zgjedhjeve të vitit 2024., në një përballje që ishte një mundësi të rrallë për të dy kandidatët për të lëvizur gjërat ndryshe në atë që ata janë një garë e ngushtë për Shtëpinë e Bardhë.
Debati ishte një revansh për Biden dhe Trump, të cilët u përballën dy herë në vitin 2020, por tani në një format i paparë në llojin e tij dhe një peizazh politik shumë i ndryshëm ngase e paraqesin sfida të reja për dy rivalët.
Debati ofroi shumë pak njohuri të reja mbi Bidenin, apo qëllimet e politikës së Trump
Në pjesën më të madhe, debati i sotëm nuk zbuloi asgjë të re për atë që Biden dhe Trump mendojnë për çështjet kryesore nga ekonomia, imigracioni, politika e jashtme dhe të drejtat riprodhuese.
Secili kandidat përsëriti pozicionet që ata i kanë mbrojtur shumë herë në qendër të fushatës.
Në vend të kësaj, ata u përqëndruan kryesisht në kritikimin e të dhënave të kaluara të njëri-tjetrit dhe lobimin e sulmeve personale.
Presidenti demokrat Joe Biden dhe rivali i tij republikan Donald Trump kritikuan njëri-tjetrin mbi çështjen e ekonomisë, abortin, imigracionin dhe politikën e jashtme gjatë mandateve të tyre në debatin e tyre të enjten, duke u dhënë votuesve një mundësi për të parë krah për krah kandidatët më të moshuar presidencialë në historinë e Shteteve të Bashkuara.
Presidenti Biden fliste me zë të ngjirur dhe ngatërroi fjalët në disa raste gjatë debatit, ndërsa zoti Trump e goditi atë me kritika të njëpasnjëshme, që përfshinin disa gjëra të pavërteta që i ka thënë shpesh, duke përfshirë pretendimet se emigrantët kanë sjellë një valë krimi dhe se demokratët mbështesin vrasjen e foshnjave.
Joe Biden dhe Donald Trump bënë një numër gabimesh faktike në fillim të debatit të enjten në Atlanta.
Presidenti Biden e filloi debatin me një gafë, duke pretenduar se kishte krijuar 15,000 vende pune. Numri i saktë është më shumë se 15 milionë vende të reja pune gjatë mandatit të tij, një nëvlerësim dramatik nga një kandidat, që po përpiqet të rifitojë besimin e votuesve në aftësitë e tij për të udhëhequr ekonominë e vendit.Bideni tha gjithashtu se “një dozë e insulinës kushton 15 dollarë tani, në krahasim me 400 dollarë.” Por kostoja e insulinës për amerikanët e moshuar, të cilët janë pjesë e programit të sigurimeve shëndetësore të qeverisë, është ulur në 35 dollarë bazuar në ligjin e pakësimit të inflacionit, të cilin Presidenti Biden e nënshkroi në vitin 2022. Kjo ulje e kostos së ilaçit të insulinës hyri në fuqi në vitin 2023, duke detyruar shumicën e kompanive të sigurimeve shëndetësore që ta ulin në 35 dollarë koston e ilaçit.
Trumpi tha se ekonomia amerikane ishte gati të fillonte të paguante borxhin e saj kombëtar përpara pandemisë së Covid-19. Kjo nuk është e vërtetë. Deficiti buxhetor po rritej gjatë mandadit të zoti Trump, sepse shkurtimi i taksave në vitin 2017, një ligj që e ka mbështetur ai, nuk ka ndihmuar në uljen e deficitit ashtu siç kishte premtuar ai. Trumpi trashëgoi një deficit buxhetor prej 585 miliardë dollarësh dhe ai u rrit në 984 miliardë dollarë në 2019, duke shënuar një rritje prej mbi 3 trilionë dollarësh vetëm në 2020 pas fillimit të pandemisë, sipas Zyrës së Menaxhimit të Buxhetit në Shtëpinë e Bardhë.
Presidenit Biden nga mesi i debatit filloi të përqëndrohej në sulmet ndaj zotit Trump duke përmendur gjyqin në Nju Jork, në të cilin zoti Trump u shpall fajtor për fshehjen e pagesave për aktoren e filmave pornografikë Stormy Daniel për të mbajtur të fshehur një marrëdhënie seksuale me të. Presidenti Biden e quajti rivalin e tij republikan “një njeri të shpallur fajtor për një krim”.
“Krimet për të cilat akuzoheni ende dhe mendoni për të gjitha dënimet civile që keni, sa miliarda dollarë … dhe dënime civile? Për ngacmimin e një gruaje në publikh … duke bërë seks me një ylli pornografik … ndërsa gruaja juaj ishte shtatzënë, për çfarë do të flisnit ju si një “mace rrugice, “tha Biden?
Ish Presidenti Trump u përgjigj duke përmendur gjyqin ndaj djalit të Presidentit Joe Biden, Hunter Biden, në të cilin ai u shpall fajtor për akuzën se ka gënjyer në një formular për blerjen e një arme mbi historinë e përdorimit të drogës.
I pyetur për sulmin ndaj Kapitolit më 6 janar 2021 nga një turmë e mbështetësve të tij, ish-presidenti Trump u përgjigj duke thënë se ai nuk ishte përgjegjës për protestën në Kapitol dhe pretendoi se shumë nga të arrestuarit janë të pafajshëm.
“Ky njeri nuk e kupton aspak demokracinë amerikane”, tha Presidenti Biden në përgjigje të këtyre komenteve të rivalit të tij republikan.
Ish-presidenti Donald Trump u ankua se emigrantët që po hyjnë në vend në mënyrë të paligjshme po strehohen në “hotele luksoze” ndërsa veteranët e ushtrisë sonë janë në rrugë.
Debati ashtu siç pritej, gjithashtu u përqëndrua shumë në çështjen e krimeve të emigrantëve. Trumpi tha gjithashtu se emigrantët po vijnë në Shtetet e Bashkuara nga “institucionet mendore” dhe “azilet”. Ai nuk ka dhënë prova për këtë pretendim, të cilin e ka bërë shpesh në tubimet elektorale.
Në fjalimin e tij përmbyllës dyminutësh, Trump shkoi pas rekordit të Biden jashtë vendit në një sulm personal.
“Ata nuk ju respektojnë në të gjithë botën,” tha ai.
Trump tha se ai kishte uljen më të madhe të taksave dhe shkurtimet më të mëdha të rregulloreve në histori, por vendi tani po “shpërthen”.
“Ne jemi një komb që po dështon, por nuk do të dështojë më,” tha ai. “Ne do ta bëjmë përsëri të shkëlqyeshëm.”
Trump shmanget kur pyetet nëse do të pranojë rezultatet e zgjedhjeve
Trump shkoi në tema të tjera kur u pyet nëse ai do të pranonte rezultatet e zgjedhjeve të 2024 dhe iu desh t’i bëhej kjo pyetje disa herë.
Ish-presidenti më në fund u përgjigj: “Nëse janë zgjedhje të drejta, të ligjshme dhe absolutisht të mira”, përpara se të shtonte se ai do të kishte pranuar zgjedhjet e fundit nëse jo “mashtrimi”. Nuk kishte asnjë provë për mashtrim të gjerë zgjedhor në zgjedhjet e 2020.
Biden kundërshtoi se pretendimet e Trumpit për mashtrim u hodhën poshtë nga gjykatat, duke i thënë atij: “Nuk mund ta durosh humbjen”.
“Unë dyshoj se ju do ta pranoni atë, sepse ju jeni një ankues,” tha ai.
Biden dha argumentin përmbyllës
“Ne kemi bërë përparim të rëndësishëm nga debakli që la presidenti Trump në mandatin e tij të fundit,” tha Biden.
Më pas Biden vazhdoi të përmblodhi disa nga politikat e tij të nënshkrimit. Për sa i përket ekonomisë, ai u zotua se nuk do të rrisë taksat për këdo që fiton nën 40,000 dollarë në vit dhe do të vazhdojë punën e tij për të ulur kostot e kujdesit shëndetësor, kostot e kujdesit për fëmijët dhe për t’u dhënë familjeve hapësirë për frymëmarrje financiare.
“Ne do të vazhdojmë të luftojmë për të ulur inflacionin dhe për t’u dhënë njerëzve sa më shumë siguracione,” tha Biden në mbyllje.
Biden sulmoi Trumpin për skandale
Trumpi bëri disa komente për ndjekjen e kundërshtarëve të tij politikë dhe ndëshkimin. I pyetur për të sqaruar se çfarë donte të thoshte, Trump u përgjigj: “Epo, thashë se ndëshkimi im do të jetë i suksesshëm“.
Ai gjithashtu pretendoi se nuk kishte bërë asgjë të keqe pavarësisht nga rastet e tij të shumta penale dhe civile.
Biden u përgjigj duke pretenduar se pretendimet e Trumpit se ai ka të drejtën të kërkojë ndëshkim janë të gabuara. Më pas ai shkoi pas Trump për skandalet e tij të ndryshme.
Debati ishte një shans për të dy kandidatët që të flisnin për planet dhe vizionin e tyre për vendin dhe të bindin votuesit e pavendosur./e.t
